Pratélan arané panganan ana ing Serat Centhini

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Serat Centhini nyathet manéka warna kaanan ing Tanah Jawa nalika suluk iku kaanggit. Wahjudi Pantja Sunjata lan para mitrané saka Balai Pelestarian Nilai Budaya Ngayogyakarta ngadani panlitèn kanggo nglumpukaké katrangan kang magayutan karo panganan-panganan kang ana sajeroning Serat Centhini, kang banjur kapratélalaké kaya ing ngisor iki[1]

Jilid Pupuh Papan Larahan Panganan kang sumadya
I P 21. Pan.: bait 17 Pèrèng Gunung Kelud ing Pedhukuhan Gaprang Ki Carita paring dhawuh anak wadon aran Ni Rubiyah nyepakaké dhaharan kanggo Radèn Jayèngresmi lan cantriké Dhèndhèng menjangan
bayem
ati
gudhangan
timun
siwalan
degan
legèn
I P 32. Kin.: bait 17, 22- 26 Krajan Undhakan ing Dhukuh Prawata Dhaharan saka Ki Damarjati lombok
térong
pare
timun
kacang
cemé
kecipir
jambu dersana
manggis
kepel
kokosan
rambutan
dhuwet
delima
jeruk
salak
pelem santok
pelem sengir
pelem madu
jangan bening
sambel
jangan menir
pecel ayam
lalaban cambah kemangi
I P 56. Dha.: bait 14-15 Bogor Sega liwet
tambra bacem
sega liwet
tambra lemeng
tambra asin
[[kolak tambra
asem-asem tambra
pepes tambra
acar tambra
etim tambra
abon age
[[opor tambra
sambel uleg
lalaban
I P.72. Dha.: bait 3, 32 Dukuh Argapura Dhaharan kanggo Radèn Jayengsari wedang kahwa
sekul pulen
jangan menir
pecel dhéré
dhèndhèng menjangan
slèdri
cambah
kemangi
carabikang
koci
mendut
timus
sekul gaga
blenyik putih
pecel bisa
dhèndhèng pendul maèsa
II P 99. Kin.: bait 34-36 Padepokan Gunung Tidar Magelang Dhaharan ing dalem Seh Wakidiyat Sekul liwet
ulam
jangan sambel
sarem
petis
slèdri
timun
cipir
boncis
kacang kapri
II P 105. Sin.: bait 31-34 Ibukota Mataram Dhaharan ing omahé Amat Tengara Sekul lemeng
tambra pèpès
lemeng sidhat
kutuk
dhèndhèng
asinan kidang
gèsèk gramèh
sambel windu
uyah
jenang dodol
jenang nangka
jenang durèn
Jenang
jiwit
jeruk
dhuku
manggis
kokosan
kepel
pelem
gula arèn
kopi
teh
tigan ayam
tigan kamal
traos abrit
acar timun
lombok
bawang
beras abang
II P 127. Dud.: bait 13-19 Ing omah Ki Pujangkara, Negara Mataram Sesaji saka Nyai Sriyanta klapa
tigan ayam
kemiri
keluwak
dhelé
kacang
gerèh pèthèk
kacang ruji
ampo
beras
jenang abang
jenang baro-baro
gecok mentah
gecok mateng
jenang putih
jenang abang
jenang baro-baro
gecok mentah
gecok mateng
ndhog ayam
dhelé
II P 127. Dud.: bait 20-22 Mataram pasang tarub Sega lulut
sega wuduk
sega basahan
sega golong
jajan pasar
dhawet
rujak
pecel pitik
jangan menir
ayam lembaran
jenang abang
jenang putih
jenang baro-baro
jonglong
inthil
pisang ayu
suruh ayu
II P 127. Dud.: bait 23-26 Mataram Nalika mragat kebo Ayam panggang
tumpeng
klapa
jajan pasar
gula
II P 127. Dud.: bait 27-28 Mataram Nalika adang sega Ayam panggang
klapa
jajan
pasar
gula
gedhang
II P 127. Dud.: bait 30-31 Mataram Ing lumbung beras ayam panggang
tumpeng
kelapa
jajan pasar
jadah
wajik
gedhang ayu
II P 127. Dud.: bait 33-34 Mataram Nalika mantènan Panggang
jajan pasar
jadah
jenang
gula
klapa
pisang ayu
II P 127. Dud.: bait 35-40 P 128. Jur.: bait 1. Mataram panggang pitik urip
kelapa
beras
lenga kacang
tumpeng
jajan pasar
gedhang ayu
jadah
wajik
pondhoh
inthil
jongkong
uler-leran
klepon
gimbal
cengkaruk
srabi
pecel pitik
jangan menir
sega golong
sega wuduk
ayam lembaran
II P 128. Jur.: bait 2-5 Mataram panggang
tumpeng
jadah
jenang
pondhoh biru
gula klapa
gedhang ayu
suruh ayu
II P 128. Jur.: bait 4-5 Mataram Tumpeng robyong
tumpeng janganan
jajan pasar
gedhang ayu
II P 128. Jur.: bait 6-12 Mataram ayam panggang
tumpeng
krambil
pitik
gula klapa
jadah
jenang
pondhoh biru
jajan pasar
gedhang ayu
wedang
panganan
iwak
panganan
sekul pethak
II P 128. Jur.: bait 13-20 Mataram ayam panggang
tumpeng
klapa
gula krambil
ayam urip
pondhoh
wajik
jadah
jenang
jajan pasar
pisang ayu
gedhang ayu
asem
kunir
rampadan
tumpeng putih
iwak
panganan
pala pendhem
pala simpar
pala gumantung
gedhang ayu
gula klapa
asem
kunir
II P 128. Jur.: bait 31-32 Mataram sega wuduk
ayam lembaran
pitik wadon
pitik lanang
lombok abang
uyah
II P 128. Jur.: bait 33-34 Mataram sega golong
jangan menir
pecel ayam
jangan padhamara
iwak darat
iwak laut
panganan
pala pendhem
pala simpar
pala gumantung
ketan kolak
apem kocor
II P 128. Jur.: bait 35-36 Mataram sega asahan
sega golong
sega wudhuk
jangan menir
pecel ayam
ayam lembaran
jenang abang
jenang putih
jenang baro-baro
jajan pasar
II P 128. Jur.: bait 37 Mataram sega asahan
sega golong
sega wuduk
jangan menir
pecel ayam
ayam lembaran
jenang abang
jenang putih
jenang baro-baro
jajan pasar
II P 129. Mij.: bait 7-8 Mataram sega wuduk
sega golong
sega punar
sega telung warna
jenang sungsum
juruh krambil
II P 129. Mij.: bait 15 Mataram Pangunjukan anggi
beras kencur
ebir manis
P 157. Dha.: bait 1-14 Mataram gedhang
tebu
cengkir legèn
sajen tumpang warna sanga
sanga
tumpeng tutul
tumpeng lugas
tumpeng kendhit
tumpeng pucuk lombok bang
tumpeng magana
janganan isi
tumpeng magana isi wak ayam
tumpeng rajeg dom wajané
wajane
tumpeng tigan ing pucuk
tumpeng sembur jangkep nawa
sekul ulam pan ginantang
pala pendhem
pala kasimpar
sekul wudhuk lembaran
warna tri
jadah warni sapta bang putih biniru sarta
jenarkendhit tutul ketan kuning ceméng pethak biru ijem
wajik
jenang
dodol manis
jenangan warni sanga
jenang blowok bang biru ijem pethak
ceméng myang kuning
jenang lemu sanga
jenang bekatul
sarabi awarna sanga ireng biru wungu ijo tutul kuning bang pethak isen gula
bikang abang
bikang putih
awug-awug
ampyang sapepaknya
pondhoh pipitu warnané bang putih ireng biru ijem wungu saptanya kuning
legondhoh
lepet
kupat
mendut
limus
nagasekar
clorot
pudhak entul-entul
srabi utri
pipis warna-warna
pulagimbal
pulakringsing
reremikan
sapepake
wowohan
tukon pasar
rujak warninipun
rujak bakal sarwa wetah
rujak dheplok
rujak crobo
rujak dulit
rujak legi
gecok bakal
lombok
uyah
trasi
brambang
bawang
ulam mesa
mentah
gecok gesang
lélé
gecok dadi tri
tigan ayam sarakit
wolak-walik pecel pitik
jangan menir
sega golong
kecambah
empon-empon
pala gumantung
pendhem
kasimpar
punar sekul
kupat luwar sakawan iji
sagoci beg isi tetes
sagoci badheg
pisang ayu tangkeban
gendhis klapa
II P 157. Dha.: bait 16-20 Mataram Panganan kang didol nalika ana wayangan bakmi ayam
saoto kambangan
cokoten
rondhe cemoe
wedang teh
bubuk
dhawet
srebat
cao
bir manis
beras kencur
semelak
legèn arèn arum
panganan gorèng
babasahan
wuwungkusan
pala pendhem
kasimpar
gegodhogan
gegorèngan
criping
jenang dodol
pondhoh
wajik
jadah
jadah gedhang
ketan oré
gethuk
juwadah pohung
cethot
juruh
lédré
surabi
jenang cocoh bang
pethak
puli
awug-awug
thiwul
udhak
cabuk rambak
grontol
inthil
gandhos
rangin wolak-walik
ampyang
karag bakaran
rujak dheplok
gobèt
pecel
lotis
sega lodhoh
pindhang
gudhang tumpang
sega precita
krèngsèng
saté maésa/wedhus
saté ayam
gudheg kebiri
kupat lonthong
legandha
kupat munjit
bungur
sega liwet
ulam ayam
kupat dhocang
gorèngan ulam
antigan pindhang kamal
jeruk
jambu
pakèl
pelem
kwèni
blimbing
dhuku
kulampes
kokosan
dhuwet
kelayu
kates
nangka
manggis
kapundhung
cengkir degan
III P 197. Sin.: bait 34-35 Prambanan Dhaharan kanggo Mas Cébolang saka Ki Harsana sawisé niliki candhi prambanan wedang temu
gendhis klapa
gemblong
jadah
jenang
dodol
wajik
ketan
salak
gula semut
karasikan
pondhoh pudhak abrit pethak
jenang pala arum gurih
jenang durèn
jenang nangka
sekul
ulam
jangan cupang
sambel jagung
pecel pitik
jangan menir
lodhoh
pindhang ayam
sambel uleg trasi
abrit
lalaban mawarni
III P 234. Dha.: bait 40-44 Tembayat Dhaharan saka Pangéran Tembayat liwet lemes akas gurih
golong
tumpeng megana
jangan menir
pecel ulur pitik
brambang kunci
sambel sinantenan
brambang jae santen
tempe
cupang
sambel jagung
sambel kemiri
asem sambel lethokan
plapah sambel kukus
untub-untub sambel
brambang
loncom
jénggot
bobor
bubuk dhelé jemprit
bence sambel kaluwak
padhamara kranggeyan
bok-jemprit
lodhoh
pindhang telya
sambel-bawang
gudheg
sambel-gorèng cuwèr
lumbu
sambel-cempaluk
sambel-jeram pecel
manggis
bubuk wihijen
kacang
dhelé
sambel-windu
uyah-gorèng bumbu pala
sambel gocèk
sambel jae
sambel kunci
sambel cabe ijem bang
pecel kacang ijo
kembang turi
déwa daru
lembayung
thokolan
ingkung jlégor ron
cangkring
gudhang temu poh
gendruk
ron kencur
nyemok gudhang
ebung
pencok surudiyeng
mudha
cabuk
gembrot
bothok semayi
gadhon kendho
urang
bongko pélas
garangasem pitik
asem-asem entun kapri
brambang
sundel lemen sekar
tungkeng
bebubus ayung-ayung
gecok
setup
tomis mawarni
kuluban cemé mudha
acar pondhoh timun
lombok jemprit
brambang
bawang
lalaban kecambah
gudhe
kemangi
ulam warna-warna
IV P 272. Asm.: bait 60-62 Pradikan Majasta Dhaharan saka Ki Milasa jadah
wajik
wedang bubuk
kupat
lonthong
gudheg manggar
ulam ayam adhem gajih
bubuk dhelé
tigan ayam
IV P 274. Mij.: bait 41-42, 46 Wanagiri Dhaharan saka Ki Endrasmara sekul gaga
gudheg sambi batos
sambel gorèng
rempelati pete
bubuk dhelé
kaduk lombok cilik
gorèngan prit glathik
drekuku
ceplok tigan kamal
ayam
ati menjangan
opor meri brati
lalaban
sambel uleg
sarem amper
petis
ambeng
duren
manggis
dhuwet wungu puteh
kepel
dhuku
pisang mas
kecapi
V P 321. Sin.: bait 40-46 Wirasaba Dhaharan nalika Bupati Wirasaba nanggap singir lan sulapan sekul tumpeng
megana
warni (jajan) pasar
wawarni sajen
wedang teh
powan roti
wedang kopi
mawarni lah-olahan
guguriyan
lah-olahan manismanis
V P. 322 Puc.: bait 1-17 Wirasaba Sulapan saka Mas Cebolang tumpeng
papat
semangka
waluh
cabai
bligo
V P. 323 Dha.: bait 97-100 Wirasaba Dhaharan saka Ki Jamali (nasi) liwet
sayur lombok kenceng
petis
dhèndhèng gepuk gorèng
srabi abang
uwi legi
V P 338. Puc.: bait 1-9 (Tatar) Maledari Dhaharan saka Ki Wasibagena woh-wohan
nasi wangi
bermacam-macam ikan
V P 342. Pan: bait 6-8 Sacaketé dhukuh Andongtinunu, pèrèng Gunung Sindoro iring lor wétan Woh-wohan kang dipahan déning Jamal lan Jamil kemlaka
ketos
V P 343. Dha: bait 12-15 Dukuh Andongtinunu Dhaharan saka Ki Sèh Suksma Sidik timun
kerai
semangka
kimpul
kenthang
ketéla
tales
uwi
gembili
ulam
pelem
pakèl
jambu
kuwèni
srikaya
sekul
V P 349. Puc.: Bait 25-29 Majalengka Dhaharan saka Nuripin Nasi tumpeng
nasi
ikan
pindhang
besengèk
V P 350. Sin.: bait 209-225 Wanamarta Dhaharan saka Jayengwesthi sayur padhamara
sayur menir
nasi pulen
nasi bucu
ikan
pecel ayam
opor itik betutu
dhèndhèng gorèng
katik gulatik gorèng
daging empal
abon
dhèndhèng tusuk
age rempah
tum-tuman
krupuk
besengèk ayam
sambel gorèng
sambel kacang
lombok keceng
petis
kacang kecipir
kecemé
térong
timun
cambah
gudhe
kemangidan
rampadan
ketan kolak susu
rujak kopyor pisang
kuning
durèn
manggis
mangga
rambutan
dhuku
jambu
sawo
salak
semangka
kuwèni
V P 351. Gam.: bait 21- 26 Wanamarta Dhaharan saka Jayengwesthi kang dimangsak déning bojoné, Ni Turida nasi senanjung
jambu
pisang mas
kelampok arum
salak
pakèl
kuwèni
durèn
manggis
pijetan
dhuku
pundhung
srikaya
mangga
dodol
nanas
tebu
semangka
pepaya jingga
randha keli
rara mendut
pipis tuban
pipis kopyor
sampurna
lemet pasung
lemper
semar tindhu
gempol plèrèt
jadah
jenang dodol
V P 351 Gam.: bait 41- 59 Wanamarta Ni Turida andum pangan kanggo bojo Jayengwesthi liyané jeram
rambutan
nasi liwet
ikan emas
sayur pindhang
sayur kare
brongkos
sambel gorèng mangut
besengèk ayam
opor ayam
pèpès tambra
besengèk angsaran
katik gulatik gorèng
derkuku gorèng
johan gorèng
cuwiyun gorèng
gangsir gorèng
emprit gorèng
dhèndhèng age
betutu
telur kamal
pindhang cerubuk
babat galeng
babat seregan
kalak ati
krupuk
térong
srundeng
ragi
empal
abon
sate empal
timun
kerai
cemé
parewelut
kacang panjang
V P 352. Kin.: bait 69-75 Wanamarta Dhaharan saka Ni Turida wedang kopi
lèmpèng bang
juwadah
jenang
puthu-mayang
surabi
lédré isèn palèrèt sat
carabikang abang
carabikang putih
lemper
semar-tinadhu
pisang mateng-wit
bakar
gemblong
ulam bebakaran
dhèndhèng gepukan
sinapit
sekul ulam
nasi liwet anget
nasi gurih
ayam lembaran
pindhang ikan mas
opor itik
besngèk ayam
pèpès iakan mas
pepes palung
bothok jambal
bothok masin
daging empal
dhèndhèng age
srundèng ragi
sambel lethok
lalaban
lombok kenceng
petis
cerubuk
kerupuk-terung
V P 354. Asm.: bait 21-26 Wanamarta Dhaharan saka Ki sekul
ikan
nyamikan
sayur kluwih
sayur asem
sayur pedas
betutu
besengèk ayam
dhèndhèng gepuk gorèng
empal ragi
dhèndhèng panjeng
babad galeng
babad seregan
opor itik
pepes palung
rempah sidat
botok jambal
katik gulatik gorèng
lidah
hati
paru
sayur brongkos
sambel gorèng
sambel kemiri
sambel kacang
telur dadar
telur ceplok
abon
krupuk térong
lombok kenceng
petis banyar
lalaban kacang
kerai
kacang kara
kacang kecipir
kunci
V P 354. Asm.: bait 75-78 Wanamarta Mangsakan déning Ni Malarsih pepes ikan mas
pèpès tengiri
opor itik
besengèk itik
masin menjangan
masin ayam
ragi
empal
dhèndhèng gorèng
emprit gorèng
katik gulatik gorèng
semangka
timun
kacang kerai
térong
V P 355. Sin.; bait 100-102 Wanamarta Mangsakan déning Ni Sumbaling lan Ni Centhini wedang kopi
gemblong
lèmpèng
ketan-kolak
juwadah
jenang
lédré isèn
cara bikang
puthu mayang
glali-sutra
jenang-caca
srabi
kupat mujid
pisang kuning bakar
dhèndhèng gepuk bakar
V P 356. Dha.; bait 49-51 Wanamarta nasi
ikan
V P 356. Dha.; bait 70-72 Wanamarta nasi
ikan
(lauk)
V P 356. Dha.; bait 136-144 Wanamarta Panganan nalika terbangan Wedang kahwa
wedang teh
nasi
ikan
V P 356. Dha.; bait 221 Wanamarta kopi
jenang
widaran
grubi
uler-uleran
V P 356. Dha.; bait 303 Wanamarta wedang
kopi
V P 356. Dha.; bait 332-333 Wanamarta degan
nasi uduk
nasi gorèng
nasi kepyar
ayam lembaran
pecel jowan
pecel ayam
VI P 357. Mij.: bait 35-38 Wanamarta Sesaji déning Ni Sumbaling pisang ayu (pisang
emas)
ayam panggang
tumpeng
cara
jenang abrit
suruh ayu
jajan pasar
ayam babon
rujak Crobo
VI P 357. Mij.: bait 157-166 Wanamarta Olahan daging saka kéwan kang dipragat déning Ki Panikma lan Ki Panamar kalak daging
jantung
ati
ginjel
kikisi
sandhung lamur kalak
dhèndhèng
VI P 357. Mij.: bait 351-357 Wanamarta pisang
ikan
pindhang
VI P 357 Mij.: bait 415-444 Wanamarta Olahan kanggo kendhuri minuman teh gula batu
ulam
bekakak wedhus
bekakak banyak
bekakak bèbèk
bekakak Ayam
bekakak Kebiri
wak loh
sekul
tumpeng wajar
tumpeng megana
sega kebuli
sekul anggi
sekul golong
sekul punar
sekul kepyur
sekulura
sekul angen
sekul biru kendhit
sekul abrit
sekul cemeng
sekul gorèng
sekul gurih
sekul pulen
sekul wuduk
jangan menir
jangan tomis
jangan asem
jangan bobor
jangan loncom
cupang kala muncang
becèk
kare
gule
ladha windu
bubus
jangan padhamara
pindhang
bekothok
lotho
pindhang banyak
pindhang gerèh
pindhang antep
kikil
dadar lajon
dadar kobis
dadar lédré
ceplok madon
ceplok jengking
ceplok gimbal
ceplok blenyik
ceplok untup-untup
endhog banyak
endhog brati
endhog meliwis
endhog menthok
crubuk groto
laron gorèng
gana gorèng
tawon gorèng
enthung gorèng
olan-olan gorèng
gangsir gorèng
ebi
lurjuk
besengèk wader
besengèk tempe
besengèk pitik
besengèk tawon
besengèk trinil
besengèk turlèk
besengèk bontot
besengèk buncet
opor bebèk
opor angsa
opor menthog
opor brati
opor landhak
opor trenggiling
opor bajing gendhu
bekakak gimbal
bekakak kancil
bekakak kidang
bekakak belo
bekakak pedhet
bekakak gudel
bekakak menjangan
bekakak kumpreng
kathik gulathik bakar lan goreng
peking emprit bonggol gorèng dan bakar
manyar gorèng dan bakar
jowan gorèng dan bakar
gudhawa gorèng dan bakar
bakar
sribombok gorèng dan bakar
suwiyun gorèng dan bakar
ternil gorèng dan bakar
kuthilang gorèng dan bakar
deruk gorèng dan bakar
derkuku gorèng dan bakar
lemengan ayam
lemengan ati
lemengan menjangan
lemengan egol
gethik merpati
gethik derkuku
gethik burcet
gethik drigul
gethik gemak
gethik bontot
gethik trinil
gethik turlek
gethik kathik glathik
gethik myang
bang-bangan bubut
badhèr gorèng
mremas gorèng
lentri gorèng
wirasoca gorèng
lenthong gorèng
tramba gorèng
melem areng-areng
bancer
gramèh becèk
bencolèng becèk
keting becèk
kepek becèk
wagal becèk
tawès becèk
cakul becèk
kutuk becèk
Sambel gorèng utak
sambel gorèng jroan
ati
brongkos
sambel lethok
sambel urang
sambel jéngkol
sambel peté
bekothok belenyik
urip-urip kutuk
sambel jinten
sambel wijen
sambel kenari
sambel bawang laos
sambel santen kacang
sambel kedhelé
sambel keluwak lempuyang cabé mrica
cai
dhèndhèng sambel
balur
sambel trancam
ongor
pecel pitik
sambel lélé
sambel umbot
sambel tawon
sambel laron
endhog wader plelek
gepeng rempah
sidhat gorèng
sili gorèng
rembang gorèng
enthung gorèng
jangkrik gorèng
grigit gorèng
pelus gorèng
welut gorèng
Gecok benem
bothhok bethik
sanggringkendho l
awan gadhon
etum jamur barat
kethos
endhog lot cepagi
druju watu kuping
kukuluban
VI P 358. Gam.: bait 1- 28 Wanamarta Olahan nalika mantu thokolan
kacang wuku
kara kecipir
kangkung
lembayung
gundha
gondhang
combrang
srunen
keciput
urang-urangan
rangginan
kilayu
luntas
kasembukan
katu
patikan
kerokot
careme
kepel
pohung
aha
gayam
panegowang
rahu
sambeng
pacing
cokol
cangkring
cempurit
pancasuda
cungcungbelud
godhong lolobak
jelégor
brangbrangan
boros
bestru
kendhal
kemladheyan
blengketepuk
kahwa
wangon
belimbing
prekosa
setning
dhadhap
sobrang
kudhu
wedhung
cembirit
ketos
krangehan
putat
wahung
jalumampang
lateng
kemadhuh
soyar
yah-uyahan
pradapeng
kusambi
tikelan
céplukan
bruhun
kucila
lan srigunggu
dhetdhetan
tungkul
pucung
sentul
ron giyanti
kemiri
ranti
semanggi
suru
tunjung
walikukun
popokan
lirih
brus
posor
etim biri
soun
sarang burung atat
etim dara
tim bandeng
tim bèbèk
tim meri
tim gramèh
tim tambra
tim bulus
tim gibas
tim landhak
dhung-dhungan kacang
kecipir
timun
térong
buncis
kecambah
gudhé
kemangi
bodhèh
paré welut
peté
jèngkol
aor
rawisan kulit jeruk
cokol bung gelagah
pupus kencur
selat
kobis
kucai
selèdri
patrasèli
brambang suru
ramenas
sawi
wortel
kecemé
kembang beku
seledere
salantara
ebrut
kewik
singkel
lara gereng
walang sangit
acar
kecap
tahucu
petis
lombok abang ijo
juwadah tetel
wajik ketan
salak
tetel merah
tetel putih
tetel biru
tetel gedhang
jenang dodol
tetel jagung
tetel jewawut
gemblong
lempeng
ulen-ulen merah
ulen-ulen putih
tetel onggok
gadhung
walur
puli
wingka
pudhak
nug-anuk
gethuk
kerasikan
geplak madu sirat
inthil
tawonan
jenang jagung
gerontol
karag
berondong
srabi
kumbu
èmbel-èmbel
lopis
cengkaruk
ketan ragen
iwel-iwel
wulak-walik
legandha
lepet
ulu-ulu
ampyang
gablog
elog-elog
lonthong
unthuk banyu
kupat
tapé
brem
lédré
satru
gulali
carabikang
geti
jipang
ondhé-ondhé
gandhos
clorot
roti bolu
cethot
emplek
kepel
limpung
rengginang merah
tumpi
ceriping
grubi
jalabiya
carangmadu
rambutan
ebrem
klepon
widaran
apem
cucur
loncis gebleg
lèr-uleran
puthu mayang
utri
lemper
lemet
pasung mentran
bantalan
jongkong
orog-orog garu
sagon
kembangpala
satru arum
kupapula rakkeling
ten-enten
rangin
keci
randha kèli
mendut
tebon
sumping
gempol plèrèd
Pradapan
ganggeng kanyut
kemplang
alangan
semar tinandhu
semar mendem
sempora
pipis srikaya
pipis kopyor
tuban sagu
jagung
kicak
kolak
mentho
jenang
bubur lemu
jenang abang
jenang manggul
lahang caca-caca
jenang candhil
jenang grendul
kukus jagung
karangrang
lempog
kembang cemplung
apem kocor
urap
sega
susu
rondhe
dhawet
tape kambang
rujak kawis
kolak kluwa waluh
kluwa sukun
cao
pisangraja talun
jeruk keprok
butun gulung
pelem
nangka
srikaya
mulwa
kuwèni
rambutan
jirak
kepundhung
manggis
durèn
pakèl
langsep
pijetan
dhuku
dhuwet
bendha
mundhu
sarangan
sawo
keleca
kecapi
siwalan
wunglon
kelayu
jambu air
jambu biji
gowok
semangka
kerai
timun
wresah
salak
dhelé
tebu
kacang cina
ketela
uwi
gembili
kenthang
linjik
tales
kimpul
suweg
gaceng
gembolo
VI P 359. Dud.: bait 7-18 Wanamarta Dhaharan kanggo Ki Buyut Wanahita besengèk pitik betutu
opor
ikan landhak
ikan slira
VI P 360. Dha.: bait 71-78 Wanamarta Nyamikan nalika ésuk srabi
putu
juwadah
jenang
srabi
wajik
lempeng
putu mayang
ulen-ulen
kopi
gemblong
lédré isèn-isèn sega
lédré isèn-isèn pisang
pisang suluh bakar
pisang raja dhamplak
VI P 361. Kin.: bait 28-39 Wanamarta Olahan saka Nikèn Tambangraras tumpeng megana
nasi golong
opor bèbèk
besengèk ayam
dhèndhèng gepuk
gorèng
pecel ayam
jangan menir
lodo
pindhang
sayur padamara
katik gulathik gorèng
abon
age
empal
ragi
dhèndhèng sate
ikan mas pèpès
pèpès tengiri
gecok
genem
petis
sambel gorèng
mangut
sambel keluwak
sambel kemiri
lalaban kecipir
kacang
kara
timun
térong
kecemé
pare
lempuyang
VII P 376 Dha.: bait 103-114 Wanamarta wedang
kopi
VII P 376 Dha.: bait 134-146 Wanamarta minuman
makanan
woh-wohan
VII P 376 Dha.: bait 174-198 Wanamarta Nasi ambeng
tumpeng
minuman
ikan
VII P 376 Dha.: bait 210-219 Wanamarta Dhaharan nalika ngundhuh mantu nasi
opor
betutu
besengèk
bekakak
bermacam-macam ikan
VII P 376 Dha.: bait 239-251 Wanamarta Olahan saka Ni Pangulu Basurudin nalika ésuk nasi
ikan
empal
opor
besengèk ayam
paru
lalaban
VII P 376 Dha.: bait 282-287 Wanamarta jamu akar kakas
merica
sunthi
cabai sebanyak 7 buah
uyah lanang
arang jati
gula aren
getah pisang benggala
kunir lanang
daging
garam
lenga wijen
air jeruk
buah delima
telur ayam kate
buah zakar tupai
nasi sanenjong
cabai
garam
VII P 377. Kin: bait 13-14 Wanamarta
VII P 379 Gam: 21-28 Wanamarta ambengan
kerupuk
kecap
VII P 381. Puc.: bait 1-17 Wanamarta Olahan saka Ni Malarsih nalika ésuk ikan
woh-wohan
nasi putih
nasi megono
nasi penak
nasi liwet
nasi gebuli
nasi gorèng
nasi uduk
kupat
leganda
bekakak kambing
opor bebèk
besengèk ayam
panggang ayam
betutu
balebet angsa
empal daging
dhèndhèng age
abon remus
panjen tusuk
katik gulatik gorèng
age ati
age sregan
lidah
dhèndhèng crubuk
krupuk térong
krupuk gepuk
gecek genem polo
dhèndhèng empal
empal ragi
pecok srondeng
sambel gorèng
pecel trombo
pèsan palung
bothok jambal
mangut surung
munjit lan balendrang
lombok kenceng
petis
jangan lodhoh
bobor
loncom
brongkos
pindhang
dadar sawut
bekamal
ceplok untup
juadah
jenang tetel
srabi
gemblong
lempeng
lédré
pisang bakar
jenang sagu
caca kukus
jenang grendul
srabi ketan kolak
ebrem
sumpil
ceriping
carabikang
ketan lodhoh
puthu mayang
tales
kimpul
wi
gembili
gèdhang suluh
jeruk keprok
rambutan
pelem
nangka
kuwèni
manggis
duryan
kepundhung
dhuku
pijetan
VII P 382. Pan. bait 24-27 Wanamarta Kendhuri nalika gawé omah tumpeng
nasi wuduk
panganan
dhawet
rujak
nasi tumpeng
nasi uduk
makanan
dawet
rujak
VII P 382. Pan.: bait 65-75 Wanamarta Uwos (beras)
thil-inthil
pala pendhem
tela
kimpul
uwi
gembili
wedang bubuk
jadah
jenan
VII P 383. Dha.: bait 45-46 Wanamarta sekul tumpeng
sekul golong
sekul kebuli
sekul wuduk
sekul punar
sekul pulen
VII P 383 Dha.: bait 204-205 Wanamarta Jeruk keprok
nangka
serabi
rangin
gecok wadok
VII P 383 Dha.: bait 259-278 Wanamarta Jamu saka Nyai Daya pentil dlima putih
unthuk cacing
pisang emas
lungsungan ula cabe
pala cengkeh
kemukus
mrica sulah
endhog ayam
sunthi
ganti
mesoyi
majakan
kapulaga
cengkeh
cubung wulung
slasih
empon-empon
temu giring
wedang kopi
rampadan
panganan
sekul jangan
VII P 386. Kin.: bait 43-52 Dhukuh Cadhuk Tetuwuhan kang awoh ing Dhusun Cadhuk semangka
kerai
timun
kacang
kara
kecipir
lombok
térong
jewawut
jagung ontong
canthel
VII P 386. Kin. bait 65-68 Gunung Gendhing Jawa Timur pepohonan
manisreja
VII P 387 Dud. bait 28-35 Alas WanaSandi, Banyuwangi Woh-wohan ing alas Wanasandhi Pala kitri
nangka
kuwèni
kepundhung
rambutan
pijetan
manggis
kelayu
gowok
ketos
kepel
pakèl
duren
ketelagantung
kemlaka
careme
wuni
kemlandhingan
sentul
pace
keluwek
kemiri
pete
jèngkol
VII P 387 Dud. bait 52-55 Alas Grojogan, Kali Parwa daerah Jember Woh-wohan ing alas Grojogan pala kirna
kepuh gunung
buah cendono
garu
sidowayah
mesoyi
keningar
sintog
seprantu
pulasari
kayumanis
majakan
cengkèh ayom
pala jenggi
ganthi
tegari
pucuk
purwa rerawis
tumangir
adas
ketumbar
tapèn rum-aruman
jaha keeling
widasari
winong
waron
kapulaga
cabe
merica
kemukus
jongrahab
mungsi
sesawi
kulabet
puli
sigunggu
randhu jenar
kemuning
empon-empon
VII P 387 Dud. bait 82-85 Pulo Nusabarong Woh-wohan ing Pulo Nusabarong keciput
kecapi
cacap
kakap
VII P 388. Sin. bait 26-32 Wanamarta Sedekah Niken Tambanglaras sekul langgi
keju
mertega
ulam ayam
cabe
uyah
nasi wuduk
ayam lembaran
lombok
beras putih
sekul golong
pecel pitik
jangan menir
ulam
jangan pindhang abang
jangan pindhang putih
sekul tumpeng
sekul golong
sekul liwet
sekul megana
ulam peksi
ulam kéwan
ulam kali
ulam sagara
jangan
woh-wohan
jadah
jajan pasar
VII P 394. Wir. bait 4-17 Sendang Wajak ampo
VII P 395. Gur. bait 6-9 Dusun Saba. Tlaga Ngebel walang kapa disuduk carang pring wulung
VII P 397 Mas. bait 12-17 telaga Ngebel (kab Magetan) Woh-wohan ing Tlaga Ngebel kepel
pelem
kemlaka
pakèl
kuwèni
sawo
kokosan
duren
manggis
gowok
ketos
nanas
bentis
mundhu
kleco
kecapi
pucung
pace
pucang
kucacil
dhuku
wuni
bendha
dhuwet
nangka
jambu
wer
jambu klampok
jambu Klutuk
maja
jeram
gayam
sempu
sentul
puki
widara
rambutan
wresah
VII P 398. Gam. bait 5-10 Telaga Ngebel Ulam palung
VII P 398. Gam. bait 20-22 Dukuh Watusaba Sekul senanjung
VIII P 427 Dha. bait 150-180 Di Gunung Lawu dengan ajar Wregasana gedhang
daging
woh dami
pala pendhem
pala gumantung
pala kesimpar
maja
klapa
nanas
semangka
gembili
pisang
uwi kukus
duren
jagung
jeruk
bendha
jambu kluthuk
pisang becici
jambu klampok
tebu ireng
timun watang
kelayu
manggis
kacang
kapundhung
rambutan
kara
kimpul
pelem
waluh
pare welut
pisang raja
pisang gabu
mundhu kuning
pala pendhem
pala gumantung
pala kasimpar
kenthang
sawi
VIII P 429. Wir. bait 18-20 Désa Lêmahbang Kendhuri Sekul wuduk
ayam lembaran
woh-wohan
gedhang
rambutan
manggis
pelem
kuwèni
kokosan
sawo
srikaya
kapundhung
VIII P 430. Puc. bait 15-26 Gunung Bangun, Lemahbang Dhaharan saka Ki Regajati nasi
dhèndhèng bakar
kelapa mudha
VIII P 434. Wir.: bait 2-12 Wanamarta ulam
pisang
sega rames
pindhang
VIII P 435. Gir.: bait 10-14 Lemahbang sayuran
kacang gorèng
VIII P 436. Kin.: bait 39-40 Banalindhu/ Jatisaba/ Matesih nasi
sayur
VIII P 438. Asm.: bait 55-56 Laku saka Magoro menyang Kanigara karak
VIII P 446. Dha.: bait 28-32 Kanigara wedang temu
VIII P 447. Mij.: bait 1-2 Wanamarta Kendhuri nasi ambeng
nasi uduk
apem
golong
tumpeng megana
sega punar
VIII P 450. Kin.: bait 12-14 Sumapala Sekul rampadan
VIII P 455. Jur.: bait 34-38 Wanamarta arak
brem
ciyu
VIII P 466. Gir.: bait 4--5 Majarata Tuwuhan para tani ing Majarata kacang
kecipir
jewawut
semangka
kerai
kara
jagung
kimpul
lombok
térong
wijen
jarak
VIII P 466 Gir.: Bait 15 Désa Pakuden Kroya degan
tumpeng
VIII P 499 Jur.: bait 5-6 Wanamarta Olahan saka Nyi Jabaludin Sekul senanjung
becèk kambing
sayuran
IX P 509. Sin.: bait 1-4 Wanamarta Jambu air
telur kamal
nasi
ikan
IX P 510. Lon.; bait 1-4 Wanamarta minuman
kopi
arak
IX P 525 Dha.: bait 24-25 Désa Tajug Pawetu saka wong tani kang dituku Ki Nuripin uwi
gembili
tales
kacang
ketela
kara
jagung
kimpul
IX P 526 Jur.: bait 10- Gua Pedali, Désa Tajug nangka
uwi
jagung
kimpul
ketela
IX P 531 Puc.: bait 13-14 Désa Tajug Nyamikan saka Ki Sinduraga brem
manis
ketan
uran
kilang
tetel
antep
pisang
gabu
nangka
uwi
gembili
kimpul
pisang
raja
gula
aren
berondong
ketela
kedelai
legen
IX P 535. Mij.: bait 3-9 Désa Tajug Dhaharan saka Ki Sinduraga nasi
opor itik
besengèk ayam
age empal
babad seregan
limpa
hati
dhèndhèng ragi
abon
sambel miri
krupuk
pecel kulit
IX P 539 Wir.: bait 10-25 Jenangan, Tegal Patoman
IX P 540 Gam.: bait 1-5 Laku nuju Padhangeyan, sapinggiré kedung Panganan kang digawa déning Ki nuripin pisang
jadah
jambu biji
jenang
ketan komoh
pepaya
X P 609 Puc.: bait 8-12 Lembuasta Dhaharan saka Kidang Wiracapa dhèndhèng ati
dehendheng gepuk
dhèndhèng lidah
empal
kalepon
seregan age
dhèndhèng hati
dhèndhèng lidah
abon remus
ragi rempah
srundeng
krupuk
sambel gorèng jerohan
lombok kenceng
petis
pindhang antep
brongkos ayam
menjangan
sayur
bubus padamara
sayur mangut
sambel liwet
jangan menir
opor itik
opor angsa
becèk kambing
burung gorèng
XI P 663 Asm.: bait 6-7 Dukuh Bustam Olahan saka Niken Wiyadi, bojoné Ki Arsengbudi gemblong
jadah
lempongan
linjik glepung
mendut
pipis pisang
widaran
lempongan
dawet
jenang candil
randa-keli
clorot
sate duren
jemunak
wajik
XI P 663 Asm.: bait 15-16 Dukuh Bustam Olahan saka Niken Wiyadi, bojoné Ki Arsengbudi jangan asem
sekar turi pedes
menir jagung
pecel pitik
XI P 667 Dha.: bait 40- 41 Dukuh Ardipala Dhaharan saka Malangresmi mundhu
gemblong ketela pohon
ketela pohon bakar
age
tempe
XI P 676 Asm.: bait 12-17 Wanamarta Olahan déning Ni Centini sayur lodo
sayur gulai
sayur bobor
sayur loncom
brongkos
pindhang
balendrang
age sujenan
Carabikang
dhèndhèng gepuk
abon
lempeng
krupuk
gudangan
besengèk ayam
dhèndhèng gepuk
empal kuah
gecok
gembili
gemblong
jadah
jenang
jenang caca
jenang grendul
ketela pohon
ketan salak
lempeng
pisang raja
ulen-ulen
uwi
wingka-pudhak
XI P 678 Dha.: bait 97-98 Wanamarta Nyamikan saka Nyai Daya lan Nyai Sumbaling nalika ésuk gemblong
jadah
jenang
lempeng
puthu
srabi
ulen-ulen
wedang bubuk
dhèndhèng balur
dhèndhèng gepuk
pisang bakar
kupat
balendrang
jenang grendul
pisang raja
XII P 692 Kin.: bait 30 Laku ing alas sawusé saka Ardipala Panganan kang digawa déning Montel Basariman Apem bathil
gemblong
jadah
jenang
apem bathil
krasikan
lempeng
mangga
sagon
XII P 704 Puc.: bait 79-88 Alas Salakakas Panganan kang diaturaké marang Ki Muncar ing alas ketela
pohon
nangka
pisang
jagung
tales
gemblong
jenang grendul
kimpul
semangka
uwi
gembili
dhuwet
ketos
pepaya
manggis
durèn
jadah
dhèndhèng bakar
XII P 708 Dha.: bait 78-85 Wanamarta Olahan déning Ni Malarsih abon remus
age tawon
age ati
age lidah
age tum
age ayam
babat
tumpeng megana
nasi golong
nasi liwet
nasi kebuli
nasi uduk
nasi punar
bekakak
buntut
dhèndhèng
empal
gecok
geneman
ginjel
koyoran
kripik
limpa
seregan
paru
polo
sate
XII P 708 Dha.: bait 111-113 Wanamarta Panganan nalika kendhuri brem
criping
jenang dodol
jenang kenul
jenang grendul
jenang candil
jenang caca
jenang kalong
jenang sagu
kepel
kupa
limpung
manco
cucur
jalabiya
rangin
sempora
ulen-ulen
gemblong
lempeng
awug-awug
apem
keci
srikaya
pipis tuban
randha keli
mendut
clorot
gethuk
semar mendem
grubi
utri
wajik
tape
walangan
sagon
lédré
surati
nangka
mangga
manggis
durèn
jambu
kapundung
kerai
timun
semangka
tales
kimpul
ketela pohon
uwi
gembili
XII P 708 Dha.: bait 300-302 Wanamarta Nyamikan saka Niken Malarsih ampal gorèng
awug-awug
balendrang
carabikang
dhèndhèng bakar
gangsir gorèng
gemblong
glathik gorèng
gulali
jadah
jenang dodol
kathik gorèng
ketan
kupat
lédré
lempeng
madu
prit gorèng
puthu mayang
peking gorèng
uli
XII P 708 Dha.: bait 320 Wanamarta Panganan kang digawa déning Ki Pengulu Basarodin dodol
durèn
jadah
jeruk
manggis
puthu mayang
srabi merah
wajik

Rujukan[besut | besut sumber]

  1. Sunjata, Wahjudi Pantja, dkk (2014). Kuliner Jawa Dalam Serat Centhini. Yogyakarta: Balai Pelestarian Aji Budaya (BPNB) Daerah Istimewa Yogyakarta. kc. 83–113.