Amérika Latin

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Amérika Latin

Jembar 21,069,501 km²
Populasi 561,200,000
Nagara 20
Dependensis 10
GDP $2.26 Trillion (exchange rate)
$4.5 Trillion (purchasing power parity)
Basa Basa Spanyol, Basa Portugis, Basa Prancis, Basa Haiti Creole, Quechua, Aymara, Nahuatl, Basa Maya, Basa Guaraní, Basa Italia, Basa Inggris, Basa Jerman, Basa Welsh, Basa Walanda, Basa Kanton, Basa Jepang lan liyané
Zona Wektu UTC-2:00 (Brazil) to UTC-8:00 (Mexico)
Ktha gedhé 1. Mexico City
2. São Paulo
3. Buenos Aires
4. Rio de Janeiro
5. Lima
6. Bogotá
7. Santiago de Chile
8. Caracas
9. Guadalajara
10. Monterrey

Amérika Latin (Basa Portugis lan Basa Spanyol ipun América Latina, Basa Prancis ipun Amérique Latine) inggih punika satunggiling tlatah ing Buwana Amérika ing pundi Basa Roman, ingkang asalipun saking Latin (mliginipun Basa Spanyol lan Basa Portugis), dados basa pengantar wicara ingkang utami. Amérika Latin bènten sanget kaliyan tlatah Anglo-Amérikah, ingkang basa wicara paling dominan basa Inggris.

Dhefinisi[besut | besut sumber]

Wonten sawatawis dhefinisi ingkang magepokan kalih Amérika Latin, nanging boten wonten satunggal kemawon ingkang sampurna utawi konsisten.

Ètimologi[besut | besut sumber]

Wiktionary
Wiktionary
Pirsani informasi ngenani Amérika Latin ing KamusWiki.
Peta Amérika Latin

Aslinipun saking istilah pulitik, Amérique latine ingkang dipunwiwiti déning Kaisar Prancis Napoleon III, ingkang nyebataken Amérique latine lan Indochine minangka sasaran kanggé ekspansi salami piyambakipun kuwaos.

Sajarah[besut | besut sumber]

Tanggal kamardikan nagara-nagara Amérika Latin.
Artikel utama: Sajarah Amérika Latin

Pembagéan politis[besut | besut sumber]

Amérika Latin miturut pulitik dipunpérang dados nagari lan tlatah kados kasebat ing ngandhap:

Nagara kanthi kadhaulatan Dependensi Prancis Netherlands
dependencies
Dependensi Amérika Sarékat

Padunung[besut | besut sumber]

Dhémografi[besut | besut sumber]

Ing Peru lan Bolivia tiyang Amerindian dados mayoritas kang ndunungi.
Kathah tiyang Amérika Latin pethak katurunan saking Éropa

.

Pamérangan dhedhasar ras[besut | besut sumber]

Barkas:Latin American races.PNG
Negari Amérika latin miturut golongan ras

Tabel ing ngandhap punika nedahaken manéka warni golongan ras lan persèntasenipun ing nagari-nagari Amérika Latin, kajawi Bonaire, Curaçao, Guyana Prancis, Guadeloupe lan Martinique.[1]

Negari Populasi Pethak Mestizo Mulatto Amerindian Cemeng Pethak lan
mestizo
Campuran Sanèsipun
Argentina 40,301,927 97% 3%
Aruba 100,018 80% 20%
Bolivia 9,119,152 15% 30% 55%
Brasil[2] 190,010,647 49.9% 0.7% 6.3% 43.2%
Chili 16,284,741 3% 95% 2%
Kolombia 44,379,598 20% 58% 14% 1% 4% 3%
Costa Rica 4,133,884 1% 3% 94% 2%
Kuba 11,394,043 37% 51% 11% 1%
Républik Dominika 9,365,818 16% 11% 73%
Ekuador 13,755,680 65% 25% 3% 7%
El Salvador 6,948,073 9% 90% 1%
Guatemala 12,728,111 40.5% 59.4% 0.1%
Haiti 8,706,497 95% 5%
Honduras 7,483,763 1% 90% 7% 2%
Meksiko[3][4] 108,700,891 15%1 75% 12% 1%
Nikaragua 5,675,356 17% 69% 5% 9%
Panama 3,242,173 10% 70% 6% 14%
Paraguay 6,669,086 30% 65% 1% 4%
Peru 28,674,757 15% 37% 45% 3%
Puerto Riko 3,944,259 80.5% 0.4% 8% 4.1% 7%
Kapuloan Virgin AS 108,448 13.1% 76.2% 3.5% 7.2%
Uruguay 3,460,607 88% 8% 4%
Venezuela 26,023,528 41% 49% 1% 7% 2%
Total 561,211,057 33.9% 27% 15.2% 10.9% 4.9% 4.8% 1.7% 1.6%

Notes:
1. Angka dèrèng kalebet mestizos ingkang katingal pethak.

Basa[besut | besut sumber]

Cithakan:Deleng uga

Basa-basa Roman ing Amérika Latin: Ijem-Spanyol; Oranye-Portugis; Biru-Prancis
Brasilia, Brazil


Basa Spanyol minangka basa ingkang paling dominan ing nagari-nagari Amérika Latin, déné Basa Portugis kanggé ing nagari Brasil,minangka basa resmi lan basa nasional.. Basa Perancis ugi dipun-ginakaken wonten sawatawis nagari alit, wonten Caribbean, lan wonten ing Guyana Prancis. Basa Walandi minangka basa resmi ing sawatawis pulo-pulo Karibia lan ing Suriname; senaos makaten amargi Basa Walandi kagolong Basa Jerman, pramila tlatah punika limrahipun boten dipunanggep kalebet tlatah Amérika Latin.

Agami[besut | besut sumber]

Ékonomi[besut | besut sumber]

Asunción, Paraguay
Guatemala City, Guatemala
Barkas:Vedado District.jpg
La Habana, Cuba
La Paz, Bolivia
Port-au-Prince, Haiti
Montevideo, Uruguay
Panama City, Panama
Quito, Ekuador
San José, Costa Rica
Tegucigalpa, Honduras
Santiago, Chili
Cayenne, Guyana Prancis
San Salvador, El Salvador
San Juan, Puerto Riko

Pratélan tuwuhing GDP (ing US dollar at constant 2000 prices):

Negari 2004 2005 2006(a) 2007(b)
Amérika Latin 6.0 4.5 5.3 4.7
 Argentina 9.0 9.2 8.5 7.5
 Bolivia 3.9 4.1 4.5 4.0
 Brasil 4.9 2.3 2.8 3.5
 Chili 6.2 6.3 4.4 5.5
 Kolombia 4.9 5.2 6.0 5.0
 Kosta Rika 4.1 5.9 6.8 5.0
 Kuba(c) 5.4 11.8 12.5 n.a.
 Republik Dominika 2.7 9.2 10.0 7.0
 Ekuador 7.9 4.7 4.9 4.0
 El Salvador 1.8 2.8 3.8 4.0
 Guatemala 2.7 3.2 4.6 5.0
 Haiti -3.5 1.8 2.5 3.0
 Honduras 5.0 4.1 5.6 5.0
 Mèksiko 4.2 3.0 4.8 3.8
 Nikaragua 5.1 4.0 3.7 4.0
 Panama 7.5 6.9 7.5 7.0
 Paraguay 4.1 2.9 4.0 3.5
 Peru 5.2 6.4 7.2 6.0
 Uruguay 11.8 6.6 7.3 6.0
 Venezuela 17.9 9.3 10.0 7.0

(a) Estimasi
(b) Proyèksi
(c) Angka saking Kantor Statistik Nasional Kuba, ingkang dipun évaluasi déning ECLAC

Sumber: ECLAC[5]

Data dipunpendhet saking The CIA World Factbook Archived 2008-08-12 at the Wayback Machine.</ref> Wonten warsa ingkang sami, Brazil gadhah Gross Domestic Product (GDP) nominal ingkang paling ageng inggih punika 1,067,706 yuta USD[6], sementawis Chili gadhah nominal GDP per capita paling ageng, 8,864 USD.[7] Dipun owahi dados purchasing power parity (PPP) boten nganggé aji liron (exchange rate) nominal, Brasil tetep paling ageng, inggih punika 1,701,183 yuta USD[8], sementawis Argentina gadhah GDP per capita paling inggil ing PPP = 15,937 USD.[9]

Country GDP[6] GDP per capita[7] GDP (PPP)[8] GDP (PPP) per capita[9] Income equality[10] HDI
million USD USD USD million USD Gini index
 Argentina 212,702 5,458 621,070 15,937 52.8 0.863 (high)
 Bolivia 10,828 1,125 27,957 2,904 60.1 0.692 (medium)
 Brasil 1,067,706 5,717 1,701,183 9,108 58 0.792 (medium)
 Chili 145,205 8,864 212,671 12,983 57.1 0.859 (high)
 Kolombia 135,075 2,888 198,435 8,091 58.6 0.790 (medium)
 Kosta Rika 21,384 4,858 51,089 11,606 49.9 0.841 (high)
 Kuba[11] 40,000 3,500 44,540 3,900 n.a. 0.826 (high)
 Republik Dominika 31,600 3,653 76,573 8,851 51.7 0.751 (medium)
 Ekuador 40,447 4,776 64,671 4,776 43.7 0.765 (medium)
 El Salvador 18,341 2,619 38,617 5,515 52.4 0.729 (medium)
 Guatemala 35,304 2,508 60,766 4,317 55.1 0.673 (medium)
 Haiti 4,473 528 15,554 1,835 59.2 0.482 (low)
 Honduras 8,981 1,213 23,183 3,131 53.8 0.683 (medium)
 Mèksiko 840,012 8,066 1,171,506 11,249 49.5 0.821 (high)
 Nikaragua 5,369 908 22,723 3,844 43.1 0.698 (medium)
 Panama 17,113 5,211 27,551 8,389 56.4 0.809 (high)
 Paraguay 8,773 1,483 31,213 5,277 57.8 0.757 (medium)
 Peru 93,268 3,374 185,591 6,715 54.6 0.767 (medium)
 Uruguay 19,221 6,007 38,267 11,646 44.9 0.851 (high)
 Venezuela 221,608 7,736 233,196 8,306 44.1 0.784 (medium)

Budaya[besut | besut sumber]

Artikel utama: Budaya Amérika Latin
Barkas:Tradicionalranchero.JPG
Busana tradhisional tiyang Mèksiko

Literatur[besut | besut sumber]

Delengen uga: List of Latin American writers

Seni[besut | besut sumber]

Palace of Fine Arts, built in the early 20th century in Mexico City.
Delengen uga: List of Latin American artists

Musik lan dansa[besut | besut sumber]

Delengen uga: Latin American music
Delengen uga: Latin dance

Film[besut | besut sumber]

Barkas:Panslabyrinthofelia.JPG
Scene from the movie "Pan's Labyrinth". Directed by Mexican filem-maker Guillermo del Toro

Ugi pirsani[besut | besut sumber]

Cathetan[besut | besut sumber]

  1. Masalah sitiran: Tenger <ref> ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jeneng cia factbook world ethnic composition
  2. PNAD (Portuguese) 2005. Retrieved 20 June 2007.
  3. "Diversidad Etnolingüística". Diarsip saka sing asli ing 2011-05-01. Dibukak ing 2007-10-12.
  4. Encyclopaedia Britannica
  5. [1]PDF (230 KiB)
  6. a b The International Monetary Fund's World Economic Outlook, April 2007
  7. a b The International Monetary Fund's World Economic Outlook, April 2007
  8. a b The International Monetary Fund's World Economic Outlook, April 2007
  9. a b The International Monetary Fund's World Economic Outlook, April 2007
  10. Human Development Report Programme 2006 p. 335 United Nations
  11. The IMF does not report statistics for Cuba. Data from the CIA World Factbook is used

Pranala njawi[besut | besut sumber]

General information
News