Menyang kontèn

Ujung Arab

Besut pranala
Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
(Kaelih saka Jazirah Arab)
Ujung Arab

Ujung Arab utawi Jazirah Arab punika semenanjung wonten ing Asia Kulon, ingkang papanipun wonten ing sisih lor-wétanipun Afrika wonten ing Lempeng Arab. Kanthi wiyaripun 3.237.500 km², Semenanjung Arab punika semenanjung ingkang paling ageng wonten ing donya.[1][2][3][4][5]

Sacara geografis, Semenanjung Arab ngemot Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia, Uni Emirat Arab (UAE), lan Yaman, ugi kalebet bagéyan kidul saking Irak lan Yordania.[6] Ingkang paling ageng wontenipun punika Saudi Arabia.[7] Wonten ing jaman klasik, Semenanjung Sinai ugi dipunanggep minangka bagéyan saking Arabia.[8]

Semenanjung Arab punika terbentuk minangka asil saking perpecahan Segara Merah antawis 56 lan 23 yuta taun kapungkur, lan dipunwatesi déning Segara Merah wonten ing sisih kulon lan kulon-kidul, Teluk Persia lan Teluk Oman wonten ing sisih lor-wétan, Levant lan Mesopotamia wonten ing sisih lor, lan Segara Arab lan Samudra Hindia wonten ing sisih kidul-wétan. Semenanjung punika gadhah peranan geopolitik ingkang kritis wonten ing donya Arab lan sacara global amargi cadhangan minyak lan gas alam ingkang ageng.

Bumi

[besut | besut sumber]

Ing bumi Arab, langkung jenis karang-karang ingkang sumebar wonten saged dipuntemokaken, kaliyan karang-karang ingkang paling sepuh wonten ing pérangan Dataran Arab-Nubia ing sisih sagara Abang, ingkang kawiwitan dipunlampahi déning sedimen ingkang langkung sepuh sarta dados enom nalika ngancik dhateng agara Persia. Wonten ing ujung punika, sampun kacathet wonten ofiolit ingkang paling saé ing donya, ingaran Ofiolit Semail, ingkang katingal ing pagunungan ing UAE lan sisih lor Oman.

Ujung Arab boten gadhah sakéhé wadhuk utawi kali ingkang tetap. Papan-papan kalolobaanipun dipunirig déning saluran toya ingkang sementawis, dipunsebat wadi, ingkang garing kejawi nalika mangsa udan. Wonten akifer kuna ingkang akeh wonten ngandhapipun kalolobaanipun ujung punika, nanging nalika toya punika medal ing ndhuwur, lajeng dados oasis (kados ta Al-Hasa lan Qatif, kalih saking oasis ingkang paling ageng ing donya) lan ngidini pertanian, utaminipun wit kurma, ingkang ngajengaken ujung punika minangka produsen kurma paling ageng ing donya. Ing sakjroning, iklimipun asring panas lan garing, sanadyan wonten pangeculanipun. Papan-papan ingkang paling dhuwur gadhah iklim ingkang langkung adhem amargi dhuwuripun, lan pérangan pantai ing sisih sagara Arab saged pikantuk angin ingkang adhem lan lembab ing mangsa panas amargi adanya upwelling ingkang adhem ing sisih sagara. Ujung punika boten gadhah alas ingkang kandel. Kewan-kewan ingkang adaptasi kaliyan gurun katingal sumebar ing sakjroning wilayah punika.

Dataran ingkang duwuripun langkung saking 760 m sumebar wonten ing sakjroning Ujung Arab. Dataran punika condhong ing sisih wétan saking tegalan ingkang gedhé, ingkang retak ing sisih pantai sagara Abang, dumugi ing banyu ingkang cetha ing sagara Persia. Papan-papan ing jero punika dipunciriki kaliyan 'cuestas' lan lebak-lebak, ingkang dipunirig déning sistem wadi. Ing sisih wétan wonten gugusan wedhi lan krikil ingkang bentuk sapérangan kados candra.

Batesan Politik

[besut | besut sumber]

Nagari-nagari wonten ujung (miturut arah jam saking sisih lèr ngantos kidul) inggih punika Kuwait, Qatar, lan Uni Emirat Arab (UAE) wonten sisih wétan, Oman wonten sisih tenggara, Yemen wonten sisih kidul, lan Saudi Arabia wonten pusatipun. Nagari pulo Bahrain wonten caket pesisir wétan Peninsula punika.[9] Amargi wewenang Yemen dhateng Kapuloan Socotra, wawatesan géopolitik Peninsula ngadhepi Selat Guardafui lan Seganten Somalia wonten sisih kidul.[10] Enem nagari Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia, lan UAE minangka anggota Dewan Kerjasama Teluk (Gulf Cooperation Committee).[11]

Kasultanan Saudi Arabia nutupi pérangan ageng ujung punika. Mayoritas penduduk Ujung Arab manggen wonten Saudi Arabia lan Yemen.[12] Ujung punika gadhah cadhangan cadhangan minyak paling ageng ing donya. Saudi Arabia lan UAE inggih ekonomi paling sugih wonten wilayah punika. Qatar, nagari ingkang namung wonten ing Teluk Persia ing ujung ingkang ageng, dados papan dumunungipun stasiun televisi basa Arab Al Jazeera lan anak perusahaanipun ingkang ngangge basa Inggris, Al Jazeera English. Kuwait, ingkang wewatesan kaliyan Irak, minangka nagari ingkang wigati sacara strategis, minangka salah satunggaling panggenan utama kanggé pasukan koalisi ingkang ngawontenaken invasi menyang Irak ingkang dipunpimpin déning Amerika Serikat ing taun 2003.

Tlatah ing donya

Afrika

Maghribi · Lor · Tengah · Kidul · Kulon · Wétan

Amérika

Lor (Anglo  · Lor) · Tengah (Tengah  · Karibia) · Kidul (Latin  · Corong Kidul)

Asia

Tengah · Wétan (Wétan adoh · Asia-Pasifik) · Lor (Siberia) · Kidul (Anak bawana India) · Kidul-wétan · Kidul-kulon/Kulon

Éropah

Balkan · Kulon · Tengah · Wétan · Lor · Kidul · Skandinavia

Wétan Tengah Semenanjung Arab · Kaukasus · Levant ·

Oséania

Australasia · Melanesia · Micronesia · Polynesia

Kutub

Arktik · Antartika

Samudra Donya · Arktik · Atlantik · Hindia · Pasifik · Kidul
Delengen uga Cithakan:Bawana ing donya

Sitiran

[besut | besut sumber]
  1. ↑ Niz, Ellen Sturm (2006-04-10). Peninsulas (ing basa Inggris). Capstone. kc. 19. ISBN 9780736861427.
  2. ↑ McColl, R. W. (2014-05-14). Encyclopedia of World Geography (ing basa Inggris). Infobase Publishing. ISBN 9780816072293. Diarsip saka asliné ing 19 May 2021. Dibukak ing 19 May 2020.
  3. ↑ Condra, Jill (2013-04-09). Encyclopedia of National Dress: Traditional Clothing Around the World [2 Volumes] (ing basa Inggris). ABC-CLIO. ISBN 9780313376375. Diarsip saka asliné ing 19 May 2021. Dibukak ing 19 May 2020.
  4. ↑ Dodge, Christine Huda (2003-04-01). The Everything Understanding Islam Book: A Complete and Easy to Read Guide to Muslim Beliefs, Practices, Traditions, and Culture (ing basa Inggris). Simon and Schuster. ISBN 9781605505459. Diarsip saka asliné ing 31 October 2021. Dibukak ing 19 May 2020.
  5. ↑ "15 Largest Peninsulas in the World". WorldAtlas (ing basa Inggris). Diarsip saka asliné ing 17 March 2021. Dibukak ing 2017-10-21.
  6. ↑ Cohen, Saul Bernard (2003). Geopolitics of the World System. Rowman & Littlefield. kc. 337. ISBN 9780847699070. Diarsip saka asliné ing 1 October 2022. Dibukak ing 5 September 2022.
  7. ↑ Zaken, Ministerie van Buitenlandse (2017-05-14). "Kingdom of Saudi Arabia – Doing business in the Gulf region – netherlandsworldwide.nl". www.netherlandsworldwide.nl (ing basa Inggris). Diarsip saka asliné ing 11 May 2021. Dibukak ing 2021-02-19.
  8. ↑ Zaken, Ministerie van Buitenlandse (2017-05-14). "Kingdom of Saudi Arabia – Doing business in the Gulf region – netherlandsworldwide.nl". www.netherlandsworldwide.nl (ing basa Inggris). Diarsip saka asliné ing 11 May 2021. Dibukak ing 2021-02-19.
  9. ↑ Masalah sitiran: Tenger <ref> ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jeneng arabia
  10. ↑ McLaughlin, Rob (2015). "The Continuing Conundrum of the Somali Territorial Sea and Exclusive Economic Zone". The International Journal of Marine and Coastal Law 30.2. 305–334.
  11. ↑ A.S. Alsharhan, Z. A. Rizk, A. E. M. Nairn [et al.], 2001, Waterology of an Arid Region, Elsevier.
  12. ↑ "Arabian Peninsula Countries 2021". worldpopulationreview.com. Diarsip saka asliné ing 9 July 2021. Dibukak ing 2021-07-08.
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Ujung_Arab&oldid=1668314"