Ménaka
| Menaka | |
 Lukisan Menaka menggoda Wiswamitra, karya Raja Ravi Varma. | |
| Déwanagari: | मेनका |
| Golongan: | Bidadari |
| Sisihan: | Wiswamitra |
Ing mitologi Hindhu, Menaka (basa Sanskerta: मेनका; Ménakā) ya iku jeneng siji widadari saka kahyangan kang ayu banget. Sebagian carita uripé ana ing Ramayana lan Adiparwa. Ing Ramayana, Menaka minangka widadari kang nggoda Wiswamitra, déné ing Adiparwa, Menaka dicaritakake minangka ibu saka Sakuntala.
Menaka lan Wiswamitra
[besut | besut sumber]Sawijining dina, dhèwèké diutus déning Indra, Raja para Déwa, supaya nggagalake tapa kang ditindakake déning Wiswamitra. Nanging dhèwèké dadi wedi nindakaké tugase kanthi dhewean, amarga dhèwèké ngerti yèn kutukane Wiswamitra kang lagi nesu medeni banget. Pungkasane Indra njamin yèn dhèwèké dikancani déning Déwa Bayu lan Déwa Kama. Sawisé yakin kanthi jaminan Indra, Menaka numuju ing papan partapaan Wiswamitra.
Sawisé teka ing papan patujon, Déwa Bayu nyebarake wewanginane Menaka kanggo mancing asmara Wiswamitra. Sawisé Wiswamitra melèk, Déwa Bayu nyingkap kain kang dienggo Menaka. Nalika iku, Déwa Kama manah Wiswamitra nganggo panah asmara. Pangkasane, nepsu asmara Wiswamitra thukul kanggo nyenengi Menaka. Wis pirang-pirang taun kekarone sesambungan, nanging Wiswamitra pungkasane sadar yèn Menaka mung siji godan kang diwènèhake déning Indra kanggo nggoda tapane. Kanthi soroting mripat kang mancarake kamuntaban, Wiswamitra mandeng Menaka. Menaka gemetar kawedèn lan njaluk pangapura marang Wiswamitra supaya ora dikutuk, amarga dhèwèké mung nindakaké tugas.
Wiswamitra ora ngutuk Menaka, nanging dhèwèké kuciwa jalaran pantangan kang wis ditaati pirang-pirang dilanggar amarga njalin sesambungan karo widadari Menaka. Pungkasane Wiswamitra lunga saka Pushkara lan tumuju Himalaya saperlu nerusaké tapane. Pirang-pirang versi ngandakake yèn Wiswamitra ngutuk Menaka supaya nglalekake sekabehe sesambungane.
Amarga wis rampung anggoné ngrampungaké tugase, Menaka bali ana kahyangan, nanging dhèwèké uga mbobot sawisé njalin sesambungan karo Wiswamitra. Ing hulu kali Malini kang dumung ing siki Gunung Himalaya, Menaka nglairaké siji bayi wadon. Bayi mau mung ditinggalake déné ibu munggah ana kahyangan. Banjur Bagawan Kanwa kang lagi ana ing sacedhake kali Malini nemu bayi mau kang dijaga manuk Sakuni. Amarga melas, bayi mau dipungut banjur dijenengi "Sakuntala", amarga dhèwèké diopeni manuk Sakuni. Sakuntala banjur kawin karo Duswanta, lan nglairaké siji raja misuwur kang jenenge Bharata.