Tekèk
Tokèk | |
---|---|
Gambar tekèk | |
Klasifikasi ngèlmiah | |
Karajan: | Animalia |
Filum: | Chordata |
Klas: | Reptilia |
Ordho: | Squamata |
Subordho: | Lacertilia |
Famili: | Gekkonidae |
Subfamili: | Gekkoninae |
Génus: | Gekko |
Spesies | |
40-50 spésies, delengen tèks. |
Tekèk, Tokèk, Gecko lan sapanunggalé tansah sapaduluran karo kulawarganing kadhal utawa ing basa latiné kalebu kulawarga Gekonidae. Ukurané rupa-rupa, ana kang cilik lan uga ana kang gedhé, racaké ukuran tekèk iku luwih gedhé tinimbang cecek.
Keliré tekèk ana akèh. Ana kang warnané soklat, ana kang wujud bathik kaya ta ijo, biru, utawa ireng-putih.
Tekèk uripé ana ing alas, lan ana kang urip ning omahé manungsa. Yèn ing omahé manungsa, tekèk bisa dirungokaké swarané kang uniné tek-kèèk, tek-kèèèk. Dadi saka kono dijenengaké tekèk.
Ing nagara manca, tekèk wis akèh kang ndadèkaké kéwan klangenan, lan ana organisasi kang ngurusi tekèk iki.
Marga Gekko nyebar ing Asia Kidul lan Asia Kidul-wétan, mangalor tekan Koréa lan Jepang, mangétan—nglintasi Kapuloan Nuswantara lan Filipina—tekan Kapuloan Solomon lan Santa Cruz ing Pasifik.[1]
Dhèskripsi
[besut | besut sumber]Tèkèk mempèr cecek mawa ukuran sedheng nganti gedhé. Kulit geger katutupi déning sisik-sisik granular, campur karo bintil-bintil kang rada gedhé. Pupil mata jejeg wangun jorong, kanthi pinggiran mawa gerigi. Driji-driji sikil ngarep lan mburi tuwuh sampurna, saya amba ing pucuk, sok-sok mawa slaput ing antarané pangkal driji, cakar (kuku) ana ing driji-driji sisih njaba, sisih ngisor driji kanthi sadhèrètan bantalan panèmpèl (diarani scansor) kang nrembaka becik lan ora kabelah (kapérang). Ana uga pori-pori preanal utawa preano-femoral, sarta bintil post-anal.[1]
Kéwan iki akèh-akèhé aktif nalika soré lan wengi, sanajan swara undanganné sok-sok keprungu nalika awam. Tokèk mapan ing bolongan wit-witan ing alas utawa ing rekahan batuan utawa guwa; nanging sapérangan jinisé uga adhaptasi karo lingkungan manungsa lan asifat komensil. Tekèk mburu manéka gegremet lan invertebrata liya minangka pakanané, sanajan uga ora wegah mangsa vertebrata liya kang luwih cilik ukurané. Tekèk wadon racaké ngetokaké sapasang endhog, kang disimpen dhèmpèt ing pojok bolongan utawa tèmbok. Papan nyimpen endhog iki biyasa digunakaké bola-bali déning tekèk kang padha.[1]
Spesies
[besut | besut sumber]Tekan seprené kacathet ana 44 spésies kang dianggep valid[2]:
- Gekko albofasciolatus Günther, 1867
- Gekko athymus Brown & Alcala, 1962
- Gekko auriverrucosus Zhou & Liu, 1982
- Gekko badenii Shcherbak & Nekrasova, 1994
- Gekko canhi Rösler, Nguyen, van Doan, Ho, Nguyen & Ziegler, 2010
- Gekko carusadensis Linkem, Siler, Diesmos, Sy & Brown, 2010
- Gekko chinensis (Gray, 1842)
- Gekko crombota Brown, Oliveros, Siler & Diesmos, 2008
- Gekko ernstkelleri Rösler, Siler, Brown, Demegillo & Gaulke, 2006
- Gekko gecko (Linnaeus, 1758)
- Gekko gigante Brown & Alcala, 1978
- Gekko grossmanni Günther, 1994
- Gekko hokouensis Pope, 1928
- Gekko japonicus (Schlegel, 1836)
- Gekko kikuchii (Oshima, 1912)
- Gekko lauhachindai Panitvong, Sumontha, Konlek & Kunya, 2010
- Gekko melli (Vogt, 1922)
- Gekko mindorensis Taylor, 1919
- Gekko monarchus (Schlegel, 1836)
- Gekko nuthaphandi Bauer, Sumontha & Pauwels, 2008
- Gekko palawanensis Taylor, 1925
- Gekko palmatus Boulenger, 1907
- Gekko petricolus Taylor, 1962
- Gekko porosus Taylor, 1922
- Gekko romblon Brown & Alcala, 1978
- Gekko rossi Brown, Oliveros, Siler & Diesmos, 2009
- Gekko russeltraini Ngo, Bauer, Wood & Grismer, 2009
- Gekko scabridus Liu & Zhou, 1982
- Gekko scientiadventura Rösler, Ziegler, Vu, Herrmann & Böhme, 2004
- Gekko shibatai Toda, Sengoku, Hikida & Ota, 2008
- Gekko siamensis Grossmann & Ulber, 1990
- Gekko similignum Smith, 1923
- Gekko smithii Gray, 1842
- Gekko swinhonis Günther, 1864
- Gekko taibaiensis Song, 1985
- Gekko takouensis Ngo & Gamble, 2010
- Gekko tawaensis Okada, 1956
- Gekko taylori Ota & Nabhitabhata, 1991
- Gekko verreauxi Tytler, 1865
- Gekko vertebralis Toda, Sengoku, Hikida & Ota, 2008
- Gekko vietnamensis Sang, 2010
- Gekko vittatus Houttuyn, 1782
- Gekko wenxiaensis Zhou & Wang, 2008
- Gekko yakuensis Matsui & Okada, 1968
Deleng uga
[besut | besut sumber]Cathetan sikil
[besut | besut sumber]Pranala njaba
[besut | besut sumber]- Informasi sing magepokan karo Gekko saka Wikispecies.
Médhia magepokan Gekko ing Wikimedia Commons