Menyang kontèn

Filipina

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Gendéra Pilipina
Lambang nagara Pilipina
Lambang agung nagara Pilipina
Péta Pilipina
Republik Filipina
ريڤوبليك فيليڤينا
Republika ng Pilipinas (Bahasa Filipino)
Gendéraning Filipina
Gendéra
Jata negaraing Filipina
Jata negara
Motto: "Maka-Diyos, Maka-tao, Makakalikasan, at Makabansa"
(Untuk Tuhan, Untuk Rakyat, Untuk Alam, dan Untuk Negara)
Gunagita: 'Lupang Hinirang
(Tanah Terpilih)
Fail:Lupang Hinirang instrumental.ogg
Mohor Kerajaan

95x95px|
Dakilang Sagisag ng Pilipinas
(Lambang Besar Filipina)
Dunungpenering Filipina
KuthagaraManila
14°35′N 120°58′E / 14.583°N 120.967°E / 14.583; 120.967
BrehakuthaBandar Quezon
14°38′N 121°02′E / 14.633°N 121.033°E / 14.633; 121.033
JawatbasaFilipino,
Inggeris
Agama
88.7% Kristian
—79.6% Roman Katolik
—9.1% Kristian lain
6.0% Islam
5.3% lain-lain
PapréntahanRepublik
• Presiden
Ferdinand Marcos Jr.
Sara Duterte
Juan Miguel Zubiri
Martin Romualdez
Alexander Gesmundo
Kemerdekaan 
daripada Sepanyol dan A.S.
12 Jun 1898
24 Mac 1934
• Diiktiraf
4 Julai 1946
2 Februari 1987
• Banyu (%)
0.6
Population
• Pikira-kira 2019
101,642,817 (11)
• Cacahjiwa 2000
76,504,077
GKK  (ITK)Pikira-kira 2019
• Gunggung
$902.27 billion (25)
• Saben wong
$8,876 (98)
GKK  (angka)Pikira-kira 2019
• Gunggung
$411.832 billion (49)
• Saben wong
$4,051 (113)
IPM (2019)0.758
dhuwur · 89
ArtacihnaPeso Filipina (Piso) (PHP)
Laladan wektuUTC+8 (PST)
Kodhé bèl+63
TLD internèt.ph
* Basa Sebu, Basa Ilokano, Basa Hiligaynon, Basa Bikol, Basa Waray-Waray, Basa Kapampangan, Basa Pangasinan, Basa Kinaray-a, Bahasa Maranao, Basa Maguindanao, Basa Tagalog, Basa Tausug kanggo wilayah Sulu, Basa Bajau/Badjaw/Badjao kanggo wilayah Tawi-Tawi lan Basa Yakan kanggo wilayah Basilan banjur dadi basa resmi kanggo saben wilayah. Basa Sepanyol, Basa Melayu lan Basa Arab minangka basa sing disenengi lan sukarela.

Filipina punika satunggaling negara kepulauan wonten ing Asia Tenggara. Wonten ing Samodra Pasifik Kulon, negara punika kagungan 7,641 pulo ingkang dipunwastani wonten ing tigang divisi geografi utami saking sisih lor dumugi sisih kidul: Luzon, Visayas, lan Mindanao. Filipina wewatesan kaliyan Segara Cina Kidul wonten ing sisih kulon, Segara Filipina wonten ing sisih wétan, lan Segara Sulawesi wonten ing sisih kidul. Filipina gadhah wates maritim kaliyan Taiwan wonten ing sisih lor, Jepang wonten ing sisih lor-wétan, Palau wonten ing sisih wétan lan wétan-kidul, Indonesia wonten ing sisih kidul, Malaysia wonten ing sisih kidul-kulon, Vietnam wonten ing sisih kulon, lan Tiongkok wonten ing sisih lor-kulon. Negara punika minangka negara ingkang cacah jiwanipun paling akeh ing donya, ingkang kapaping 12, kanthi macem-macem suku bangsa lan budaya. Manila minangka ibukutha negara punika, lan kutha ingkang paling padhet padunungipun punika Kutha Quezon; sami wonten ing Metro Manila.

Kadhatenganipun Ferdinand Magellan, satunggaling juru damel saking Portugis ingkang ngimpunaken armada kanggé Spanyol, minangka wiwitan penjajahan Spanyol. Ing taun 1543, juru damel Spanyol Ruy López de Villalobos maringi asma kapuloan menika minangka Las Islas Filipinas minangka pangajeng-ajeng dhumateng Raja Philip II saking Kastilia. Papanjahan Spanyol liwat New Spain, ingkang wiwitan ing taun 1565, nyebabaken Filipina dados teritorialipun Mahkota Kastilia, minangka bagéyan saking Imperium Spanyol, langkung saking 300 taun. Agama Katolik dados agama utama, lan Manila dados pusat perdagangan trans-Pasifik saking sisih kulon. Para pendatang Hispanik saking Amerika Latin lan Iberia ugi kanthi alon-alon milih manggen wonten ing Filipina. Revolusi Filipina wiwit ing taun 1896, ingkang lajeng jumbuh kaliyan perang Perang Spanyol–Amerika taun 1898. Spanyol nyérat wilayahipun dhumateng Amerika Serikat, lan para revolusioner Filipina ngumumaken Republik Filipina Pertama. Perang lanjutan antawisipun Perang Filipina–Amerika lumampah kaliyan Amerika Serikat nguwasani wilayahipun ngantos serangan Jepang marang pulo-pulo menika wonten ing Perang Donya II. Saksampunipun Amerika Serikat ngrebut Filipina saking Jepang, Filipina dados merdika ing taun 1946. Negara menika ngalami pengalaman démokrasi ingkang rumit, ingkang kalebet nggulingaken diktator luwih saking sawetawis dasawarsa ing revolusi non-kekerasan.

Filipina punika satunggaling pasar muncul lan negara ingkang anyar industrialisasi, kanthi ékonomi ingkang nuju transisi saking tani dhateng layanan lan pabrik. Minangka anggota pendhiri saking Pasarikatan Bangsa-Bangsa, Organisasi Dagang Donya, ASEAN, forum Kerjasama Ékonomi Asia-Pasifik, lan KTT Asia Wétan; negara menika ugi anggota Gerakan Non-Blok lan sekutu utama non-NATO saking Amerika Serikat. Lokasi menika minangka negara pulo wonten ing Pasifik Ring of Fire lan cedhak khatulistiwa nyebabaken rawan gempa bumi lan topan. Filipina gadhah macem-macem sumber daya alam lan tingkat kabhinnekaan hayati ingkang wigati ing donya.

Pranala njaba

[besut | besut sumber]

Rujukan

[besut | besut sumber]