Menyang kontèn

Lumpia

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Lumpia
Top: Fresh lumpiang ubod made with heart of palm from the Philippines
Bottom: Fried and unfried lumpia Semarang from Indonesia
Jeneng liyanéLoempia, loenpia, ngohyong
AjanganMain course or snack
Panggonan asalIndonesia, Philippines
Hawa ajanganhot or room temperature
Woworan pokokWrapper, meat, vegetables
VariasiFried or fresh
Buku masakan: Lumpia  Médhia: Lumpia

Lumpia minangka macem-macem jinis panganan spring roll sing umume ditemokaké ing Indonesia lan Filipina.[1][2] Lumpia digawé saka kulit jajanan sing kaya kertas lancip kaya crepe sing diarani "wungkus lumpia" Uga nutupi isi gurih utawa manis.[3] Iki asring disajikaké minangka panganan pembuka utawa cemilan, lan bisa uga digoreng utawa seger (ora digoreng dhisik). Lumpia minangka adaptasi basa Indonesia lan Filipina saka popiah Fujianése lan Teochew, sing digawé nalika abad kaping 17 sadurunge.[4][5]

Ing Indonesia lumpia wis dadi nyamikan favorit,[6] lan dikenal minangka panganan penjaja jalanan ing negara kasebut.[7] Ing Filipina, lumpia minangka salah sawijining panganan sing paling umum dilayani ing pakumpulan lan pahargyan.[8]

Lumpia ing Indhonésia bisa uga disajèkaké ing macem-macem saos celup, saka saos gula arèn, rasa tauco utawa saos gurih, nganti saos lombok sing kaloka. Siji iki disajèni kanthi saos sambel sing panas lan pedhes legi.

Ing Indonesia lumpia digandhengaké karo masakan Tionghoa Indonesia lan umume ditemokaké ing kutha-kutha ing endi papan dununge Cina Tionghoa penting. Sanajan ana sawétara varian lokal lan bahan-bahan isi bisa beda-beda, varian paling populer yaiku Lumpia Semarang, kasedhiya ing varian goreng utawa gorengan. Ing Indonesia, varian lumpia biasané dijenengi miturut kutha sing asale resep, kanthi Semarang minangka jinis sing paling misuwur. Iki nggambaraké kreativitas lan lokalisasi resep lumpia miturut bahan-bahan lokal lan selera lokal.[9]

Spring roll
JinisDim sum
AjanganHors d'oeuvre
VariasiMany
Buku masakan: Spring roll  Médhia: Spring roll

Filosofi

[besut | besut sumber]
Lumpia
Cina 春卷
Hanyu Pinyinchūn juǎn
Kanton Yalechēun gyún
Werdi literalSpring roll

Loenpia utawa diéja lun pia kajupuk saka basa Hokkien dialèk Cina, tembung "run bing" kang banjur nggandhok karo basa Jawa lumping (kulit) dadi lumpia. Lumpia yaiku lumpia (cake roll) mula bisa uga lumpia durung digorèng, mung lumpia teles. Lunpia utawa lumpia loro-lorone bener. "Lun" utawa lum tegese empuk utawa alus, gumantung saka dialèk panutur, "pia" tegese kuwéh. Saka sebutan kasebut, sejatiné lumpia ora kudu digoreng, nanging bisa uga teles. Lunpia disedhiyakaké nalika pahargyan taun anyar Cina utawa Imlèk. Anané panganan iki ateges pangajab kabèh manungsa bisa luwih nambah rasa tresna marang wong liya. Tegese tembung gulung utawa "chun" yaiku wong-wong ing salumahing bumi manunggal tanpa nggatèkaké bédané kaya gulungan.[10]

Kulit Lumpia

[besut | besut sumber]
gulungan seminggu ing piring

Gulungan semi minangka olah-olahan kanthi macem-macem isi, rempah-rempah utawa ukuran dimensi sing ditemokake ing Timur Asia, Asia Kidul, Timur Tengah lan Asia Kidul-Wétan. Jeneng kasebut minangka terjemahan barès saka ch chnn juǎn (roll ' spring roll') saka Cina. Bungkus, jinis, lan teknik masak sing digunakake, uga jenenge, beda-beda ing wilayah sing gedhe, gumantung karo budaya wilayah kasebut.

Jinis

[besut | besut sumber]

Lumpia ing Semarang ana rong jinis, lumpia teles utawa basah lan lumpia gorèng, loro-loroné padha énak mirasa. Minangka panambah rasa, lumpia dipangan karo saos, gula, bawang putih, acar timun lan bawang bombay lan lombok. Acar lan bawang ijo bisa nyuda rasa legi saka rebung. Ing rembakané, ana macem-macem rasa lumpia kang ditawakaké. Wiwitané kanggo nambah rasa, rebung kang digorèng dicampur karo iwak pitik lan endhog utawa urang lan endhog. Maneka rasa lumpia iki pancèn menehi kasenengan miturut selera wong Indhonésia.[11]

Sujarah

[besut | besut sumber]

Ing Cina sajroning buku From Sam Poo Kong to Lumpia Semarang babaran Balai Bahasa Jawa Tengah diwedharaké yèn sejarah lumpia Semarang diwiwiti nalika wong Tionghoa mutusaké manggon lan mapan ana ing Semarang. Wong lanang iku jenenge Tjoa Thay Joe, lair ing Provinsi Fujian, Cina banjur nalika ing Semarang salaki rabi karo wong pribumi.[12][13]

Ing Indhonésia rasa lumpia ing Semarang minangka campuran rasa antarané Cina lan Indhonésia. Kang nggawé resep sakawit yaiku Tjoa Thay Joe – Wasih kang dadi pacangan keturunan Tionghoa lan Indhonésia kang manggon ing Semarang. Panganan iki wiwit didol lan tinepung ing kutha Semarang nalika dianakaké pesta Olahraga GANÉFO nalika jamané Presidhèn Soekarno.[11]

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. ↑ Tony Tan. "Indonesian spring rolls (Lumpia)". Gourmet Traveller Australia. Dibukak ing 25 February 2016.
  2. ↑ Foodspotting (18 March 2014). The Foodspotting Field Guide. Chronicle Books LLC. kc. 46. ISBN 978-1-4521-3008-8.
  3. ↑ Amy Besa; Romy Dorotan (2014). Memories of Philippine Kitchens. Abrams. ISBN 9781613128084.
  4. ↑ "照過來！清明到呷潤餅" [Picture it! Qingming Festival to lunpia]. TVBS . 2017-03-31. Dibukak ing 2020-05-24.
  5. ↑ "清明吃润饼你知道来历吗？ 美味润饼菜咋做?" [Do you know the origin of Qingming eating lunpia?]. 闽南网 (Minnan Net) . 2016-04-01. Dibukak ing 2020-05-24.
  6. ↑ Koene, Ada Henne (2006). Food Shopper's Guide to Holland. Eburon Uitgeverij B.V. kc. 140. ISBN 9789059720923. Lumpia Indonesian spring rolls.
  7. ↑ Nasution, Pepy (February 18, 2010). "Lumpia Semarang Recipe (Semarang Style Springroll)". Indonesia Eats. Diarsip saka sing asli ing 25 June 2022. Dibukak ing 16 February 2016.
  8. ↑ Abby. "Lumpiang Shanghai (Filipino Spring Rolls)". Manila Spoon.
  9. ↑ Prasetyowati, Novita Desy (19 August 2018). "Mengenal 5 Jenis Lumpia di Berbagai Wilayah Indonesia, Ada yang Dibakar!". www.grid.id (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2020-04-26.
  10. ↑ WBTB, Admin (2014-01-01). "Lumpia Semarang". Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. Dibukak ing 2023-02-12.
  11. ↑ a b Semarang, Admin (2011-07-01). "Mirasané Manéka Rasa Lumpia Semarang (saka Basa Indonésia)". Semarang.com. Dibukak ing 2023-02-12.
  12. ↑ detikJateng, Tim (2022-07-29). "Lumpia Semarang Komplét saka Sujarah nganti Faktané (saka Basa Indhonésia)". Detik Jateng. Dibukak ing 2023-02-12.
  13. ↑ Dari Sam Poo Kong ke Lumpia Semarang. Semarang: Balai Bahasa Jawa Tengah.
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Lumpia&oldid=1645851"