Klèngkèng: Béda antara owahan
Tanpa ringkesan besutan |
c r2.7.2) (Bot: Ngowah ml:ലോംഗൻ dadi ml:പൊരിപ്പുന്ന |
||
| Larik 88: | Larik 88: | ||
[[lt:Tikrasis longanas]] |
[[lt:Tikrasis longanas]] |
||
[[map-bms:Klèngkèng]] |
[[map-bms:Klèngkèng]] |
||
[[ml:പൊരിപ്പുന്ന]] |
|||
[[ml:ലോംഗൻ]] |
|||
[[mrj:Лонган (пушӓнгӹ)]] |
[[mrj:Лонган (пушӓнгӹ)]] |
||
[[ms:Pokok Longan]] |
[[ms:Pokok Longan]] |
||
Révisi kala 26 Fèbruari 2013 19.25
| Klèngkèng | |
|---|---|
| |
| Woh klèngkèng | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Plantae |
| Unranked: | Angiospermae |
| Unranked: | Eudicots |
| Unranked: | Rosids |
| Ordho: | Sapindales |
| Famili: | Sapindaceae |
| Génus: | Dimocarpus |
| Spésies: | D. longan |
| Jeneng binomial | |
| Dimocarpus longan Lour. | |
Klèngkèng (utawa longan, Dimocarpus longan, suku lerak-lerakan utawa Sapindaceae) iku tanduran woh-wohan sing asalé saka daratan Asia Kidul-Wétan. Jeneng longan iku dijupuk saka basa Cina (sarjawa: 龙眼; tradisional: 龍眼) sing tegesé sacara harafiah "mata naga".
Déskripsi
Wit klèngkèng dhuwuré bisa tekan 40 m lan dhiameter watangé nganti watara 1 m.
Godhongé majemuk, kanthi 2-4(-6) pasang anak godhong, sebagéyan gedhé wuluné rapet ing bagéyan aksialé. Tangké godhong 1-20 cm, tangké anak godhong 0,5-3,5 cm. Anak godhong bender dawa, dawané lk. ping 1-5 ambané, variasi watara 3-45 × 1,5-20 cm, ngertas nganti njangat, kanthi wulu-wulu kempa utamané ing sisih ngisor saceraké balungan godhong.
Kembang umumé ing pucuk (flos terminalis), 4-80 cm dawané, ketel kanthi wulu-wulu kempa, wangun payung porok. Makutha kembangé limang ler, dawané tekan 6 mm.
Woh bulet, coklat semu kuning, mèh gundhul; lunyu, mawa butir-butir, mawa bintil kasar utawa mawa onak, gumantung jinisé. Daging woh (arilus)tipis awerna putih lan rada bening. Pambungkus wiji awerna coklat semu ireng, kempling. Sok-sok ambuné rada nyegrak.
Jinis lan panyebaran
Ana sapérangan jinis klèngkèng, Dimocarpus longan, antara liya:
- ssp. longan var. longan. Longan (Ingg.), lengkeng (Ind./Mal.), lamyai pa (Thai). Asalé saka wilayah pagunungan ing Myanmar tekan Tiongkok kidul. Saiki dibudidayakaké sacara wiyar tekan Taiwan, Thailand, Indonesia, Australia (Queensland) lan Amérika Sarékat (Florida).
- ssp. longan var. longepetiolatus. Saka Vietnam bagéyan kidul.
- ssp. longan var. obtusus. Lamyai khruer, lamyai tao (Thai). Saka Indochina, dibudidayakaké ing Thailand.
- ssp. malesianus var. malesianus. Matakucing (Malaysia), medaru, medaro, bedaro (Sumatra), ihau (Kaltim), isau, sau, kakus (Serawak). Nyebar ing Indochina lan Malesia.
- ssp. malesianus var. echinatus. Saka Kalimantan lan Filipina.
Saliyané klèngkèng, jinis-jinis sing liya umumé mung diperdagangaké sacara lokal.
Kagunaan
Woh-wohan iki utamané dipangan nalika seger. Woh klèngkèng, utamané sing dagingé kandel lan gedhé, dikalengké jroning sari wohé ing Thailand, Taiwan lan Tiongkok, ditambahi gula utawa ora. Klèngkèng uga digaringaké, didadèkaké bahan panggawé ombèn panyeger.
Kaya déné lerak, wiji klèngkèng sing ngandhut saponin sok dimupangataké kanggo nyuci rambut. Wiji, woh, godhong lan kembang klèngkèng uga dipigunakaké minangka bahan obat tradhisional, utamané ing ramuan Tiongkok. Godhongé ngandhut quercetin lan quercitrin.
Kayu klèngkèng lan kayu bedaro(Dimocarpus malayensis) arupa kayu sing cukup apik kanggo konstruksi ènthèng jroning omah lan bahan perkakas.
Bahan wacan
- Verheij, E.W.M. dan R.E. Coronel (eds.). 1997. Sumber Daya Nabati Asia Tenggara 2: Buah-buahan yang dapat dimakan. PROSEA – Gramedia. Jakarta. ISBN 979-511-672-2.
Réferènsi
- World Conservation Monitoring Centre (1998). Dimocarpus longan. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006. Diakses 9 Mei 2006.
Pranala njaba
 |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Dimocarpus longan. |