Aksara Déwanagari

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
(Kaelih saka Dewanagari)
Conto aksara Déwanagari. Sawijining kaca kitab suci Rgwéda saka abad kaping 19.

Aksara Devanāgarī utawa aksara Dewanagari (saka basa Sangskreta: "kutha déwa") iku aksara saka India sisih lor.

Aksara iki saka aksara Brahmi lan wiwit digunakaké ing abad kaping 11.

Aksara iki mligi kanggo nulis basa Hindi lan basa Sangskreta. Nanging, perlu kinawruhan manawa basa Sansekerta ora mutlak ditulis migunakaké aksara iki. Basa Sansekerta bisa ditulis nganggo aksara-aksara liya, antarané aksara-aksara Nusantara.

Pratélan aksara[besut | besut sumber]

Vokal (Swara)
Aksara wujudé nganggo konsonan [k] Alihaksara IPA Conto ing basa Indonésia
प (mandiri) a a kabel
पा ā ɑ karton
पि i ɪ
पी ī i istri
पु u ʊ kucing
पू ū u kurma
पृ berkat
पॄ rː̩
पॢ l ̩
पॣ lː̩
पॅ candra e
पॆ e pendek
पे e e lélé
पै ai ai atau ɛ ramai
पॉ o (kebuka)
पॊ
पो o (ketutup) aʊ atau o sop
पौ au (dawa) ɔ rantau
Vokal: sawatara kasus kanthi र
Vokal Wujud sandhangan kanthi aksara [r]
रु
रू
Tandha-tandha diakritik liyané
Huruf Jeneng Kagunan
wirāma (विराम) uga karan halant (हलन्त) ing basa Hindi, "matèni" vokal konsonan kang nyangga
एँ candrabindu (चन्द्रबिन्दु) mbindhengaké vokal
anuswāra (अनुस्वार) mbindhengaké vokal utawa mènèhi konsonan bindhengan sawisé vokal (racaké [n])
एः wisarga (विसर्ग) [h] ing sisih akir
nukta (नुक्ता) minangka tembung-tembuh silihan
एऽ awagraha (अवग्रह) kanggo ndawakaké vokal
Konsonan (Wyañjana)
Aksara Alihaksara IPA Conto ing basa Indonésia
k k katak
kh kh
g g garing
gh gɦ
ŋ ngawur
c ʧ cacing
ch ʧh
j ʤ jagung
jh ʤɦ
ñ ɲ nyanyi
ṭ (retrofleks) ʈ t ing basa Bali
ṭh (retrofleks) ʈh
ḍ (retrofleks) ɖ
ḍh (retrofleks) ɖɦ dh ing basa Jawa
ṇ (retrofleks) ɳ
t tari
th h
d dansah
dh ɦ
n n nama
p p papa
ph ph
b b balon
bh bɦ
m m mama
y j yakuza
r ɾ
l l laku
y (mung ing basa Marathi) j
v v wahana
ś (sy) ɕ syarat
ṣ (retrofleks) ʂ surat
s s satu
h h
क़ q (kanggo tembung silihan saka basa Arab) q Arab qalbu
ख़ x x kh (kanggo tembung silihan saka basa Arab)
ग़ ġ (r uvular) ʀ
ज़ z (kanggo tembung silihan saka basa Pèrsi lan Arab) z zéro
ड़ ṛ (retrofleks) ɽ
ढ़ ṛh (retrofleks) ɽɦ
फ़ f (kanggo tembung-tembung silihan asing) f foto
Wilangan
Huruf Alihaksara
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Simbol liya
Aksara Jeneng Kagunan
danda (डण्डा) . (akir kalimat)
double danda tandha akir ing rima gurit
Ôm simbol sakral Hindhu

Aksara Liyané[besut | besut sumber]

  • श्र = shra
  • ह्न = hna
  • ह्म = hma
  • ह्ल = hla
  • ह्य = hya
  • क्त = kta

Pranala njaba[besut | besut sumber]