Taun Anyar Imlèk
| Taun Baru Imlek | |
|---|---|
 | |
| Dipèngeti | terutamanya di peradaban Asia Timur |
| Jinis | Cina, kabudayan, agama Buda |
| Ancas | Hari kapisan kalender Tionghoa (qamari) |
| Karaméan | atur sapala Tahun Baru, perhimpunan kulawarga, jamuan sekeluarga. |
| Gegayutan | Perayaan Tanglung yang mengakhiri karaméan ini |
Taun Anyar Imlèk iku dina riyadi wigati kanggoné wong Tionghoa.[1] Prayaan taun baru imlek diwiwiti ing dina sepisanan sasi sepisanan (Masalah Lua ing package.lua larik 80: module 'Modul:No globals' not found.; pinyin: zhēng yuè) ing pananggalan Tionghoa lan diakhiri karo Cap Go Meh 十五冥 元宵节 ing tanggal kaping limalas nalika bulan purnama.[1] Malem taun baru imlek kaloka kanthi jeneng Chúxī kang tegesé "malam pergantian taun".[1]
Ing Tiongkok, adat lan tradhisi tlatah ana gandeng cenengé karo prayaan taun baru imlek.[1] Kagiyatané lumrahé mangan utawa perjamuan nalika malam taun baru lan ana pistakembang api.[1] Sanajan pananggalan Imlèk kanthi cara tradhisional ora nggunakaké nomer taun malar, pananggalan Tionghoa ing njaba Tiongkok kerep dinomeri saka pamaréntahan Huangdi.[1] Saora-orané saiki ana telung taun kang angkané 1 kang digunakaké para ahli, saéngga nalika taun 2009 masehi taun Tionghoa bisa dadi taun 4707, 4706, utawa 4646.[1]
Taun baru Imlèk dirayakaké ing tlatah kang nduwéni populasi suku Tionghoa.[2] Taun baru imlèk dianggep dina libur kanggoné wong Tionghoa lan nduwéni daya ing prayaan taun baru ing nagara-nagara kang dadi tapel wates géografis Tiongkok.[2] Saliyané iku budaya wong Tionghoa uga saya ngrembaka, umpamané Koréa, Mongolia, Nepal, Bhutan, Vietnam, lan Jepang (sadurungé taun 1873).[2] Ing dharatan Tiongkok, Hong Kong, Macau, Taiwan, Singapura, Indonésia, Malaysia, Filipina, Thailand, lan nagara-nagara liyané utawa tlatah kanthi populasi suku Han taun baru imlèk dirayaké ing kabèh masarakat lan wis dadi péranganing budaya tradhisional saka nagara-nagara iku.[2]
Sadurungé Dinasti Qin, tanggal prayaan kanggo mbukak taun durung cetha.[2] Ana kang mbukak taun nalika sasi 1, ya iku nalika jaman Dinasti Xia, sasi 12 nalika jaman Dinasti Shang, lan sasi 11 nalika jaman Dinasti Zhou ing Cina.[2] Sasi wuntu kang dianggo mestékaké tanggalan Tionghoa padha karo mubéngé bumi kang muteri srengéngé, sawisé sasi 12 banjur ditambah, angger-angger iki digawé wiwit Dinasti Shang (miturut chatetan balung ramalan) lan Zhou (miturut Sima Qian).[2]Kaisar Cina kang sepisanan ya iku Qin Shi Huang ngukuhaké yèn taun Tionghoa diwiwiti ing sasi 10 ing 221 SM.[2] Nalika 104 SM, Kaisar Wu kang nalika iku mimpin Dinasti Han ngukuhaké sasi 1 dadi sasi kanggo mbukak taun nganti saiki.[2]
Cathetan suku
[besut | besut sumber]
| Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |