Bisbul
| Bisbul | |
|---|---|
| |
| Ilustrasi dari Flora de Filipinas | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Plantae |
| Dhivisi: | Magnoliophyta |
| Klas: | Magnoliopsida |
| Ordho: | Ericales |
| Famili: | Ebenaceae |
| Génus: | Diospyros |
| Spésies: | D. blancoi |
| Jeneng binomial | |
| Diospyros blancoi A.DC. | |
Bisbul ya iku salah sawijining jeneng jinis woh sarta tetanduran prodhuksi. Tanduran iki ana gegayutanne karo persimmon lan ebony .
Jeneng ilmiahé ya iku Diospyros blancoi A. DC . Nanging, asring sinebut minangka jeneng sing ora bener: D. discolor Willd. Jeneng liya sing Butters woh, lemak woh ( basa Melayu, nuduhake woh nalika wis mateng), sembolo ( Jawa ), Kamagong, tabang utawa mabolo ( Tagalog, ngarah menyang kulit woh), marit ( Thai Language ), lan velvet apel (basa Inggris ).
Gambaran
[besut | besut sumber]Bisbul minangka wit kanthi dhuwuré 10-30 m, sanajan padatane mung sekitar 15 m utawa kurang. Batang lurus, karo pepegan ireng utawa kairengan, diameter nganti 50 cm utawa luwih ing dasar gedhe, ngepang liyane kurang warata lan lemah utawa, karo sakabèhé editor bentuke conthong saka godhong nglukis lan kandhel dadi peteng ing tengah.
Godhong disusun kanthi ganti, bentuk oval, 2,5-12 × 8-30 cm, rata-rata, kanthi basa bunder lan tapered tip, watara 1,7 cm. Sisih ndhuwur godhong ijo peteng, mengilap, kaya kulit; sisih ngisor iku ijo, silver. Godhong enom cahya ijo dadi jambon.
Dienggoni ing omah loro, kembang lanang disusun ing payung menggarpu, 3-7 tunas, ing godhong kelek; nomer 4, tubular berbentuk madu, putih bening. Kembang wadon sing tunggal, cendhak lan dumunung ing lampiran godhong.
woh utawa buni lonjong ambane, 5-12 × 8-10 cm, alus kaya beludru, coklat abang banjur padhang abang banjur rada kurang nalika mateng, kanthi "tutup" kembang petal sing ora tiba. Daging putih, Luwih hard lan kandhel, Luwih garing, manis rada tart lan fragrant; kulit woh tipis wulunen. Mambu saka kekarone mirip keju lan durian, kanggo sawatara wong sing seneng nauseating, lan sawatara malah ngendhihake kaya tai kucing . Bibit nganti 10 butir, coklat-kulit, berbentuk baji sing rada kaya bunder oranye, 4 × 2,5 × 1,5 cm (ing sisih paling tebal).
-
Ing njero woh -
Woh ing wit bisbul -
Bisbul wit -
Sitting godhong sulih (sulih) -
Godhong enom abang -
Bisbul woh
Asil lan panggunaan
[besut | besut sumber]Bisbul tuwuh ing iklim tropis, ing macem-macem jinis lemah nganti ketinggian 800 m dpl. Ing Filipina, bohlam ana fruiting antarane Juni-September; nanging ing Bogor woh bisa ditemokake antarane Maret lan Mei.
Wit iki utamané nandur kanthi woh, sing bisa dipangan seger utawa minangka campuran minuman lan salad . Kayu apik, coklat abang dadi ireng, tekstur lembut, kuwat lan keras; ing Filipina (jenenge kamagong ) minangka bahan kerajinan sing terkenal lan dilindhungi dening hukum.
Amarga kanopi apik, wit bisbul uga asring ditanam ing taman lan kurva.
Asal lan sederek
[besut | besut sumber]Tanduran iki kalebu kulawarga ebony (suku Ebenaceae), sing akeh anggota sing duwe kayu ireng utawa ireng. Ora jarang, grup iki dikenal minangka areng utawa arang .
Bisbul asalé saka Filipina. Ing kana dheweke ditemokake manggon ing alas primer lan sekunder lan uga diolah ing pekarangan . Saiki bisbul wis nyebar ing macem-macem negara tropis, kalebu Indonesia .
Bahan bacaan
[besut | besut sumber]- Verheij, EWM lan RE Coronel (eds.). 1997. Sumber Daya Sayur Asia Tenggara 2: Woh-wohan sing bisa dimakan . PROSEA - Gramedia. Jakarta. ISBN 979-511-672-2 .
Pranala njaba
[besut | besut sumber]TEKNOLOGI PENELUSAAN MAKANAN - PORTAL IPTEK Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine.