Mamalia
Mamalia Kalamangsa: Trias Pungkasan–Saiki; 225 or 167–0 Ma | |
---|---|
Klasifikasi ngèlmiah | |
Karajan: | Animalia |
Filum: | Chordata |
Superklas: | Tetrapoda |
Klad: | Reptiliomorpha |
Klad: | Amniota |
Klad: | Synapsida |
Klad: | Mammaliaformes |
Klas: | Mammalia
|
Subklompok urip | |
Kéwan nyusoni utawa mamalia iku kelas kéwan vèrtebrata kang mligi kaciri déning anané klanjer susu, kéwan wadon ngasilaké susu minangka sumber panganan anaké; anané rambut; lan awak kang endoterm utawa "getih panas". Utek ngatur sistem peredaran darah, kalebu jantung kang duwé ruwang papat. Mamalia kapérang punjul 5.000 gènus, kang sumebar ing 425 kulawarga lan nganti 46 ordo, sanajan prakara iki gumantung klasifikasi èlmiah kang dianggo
Sacara filogenetik, kang ingaran Mamalia iku kabèh turunan saka nenek moyang monotremata (kaya ta echidna) lan mamalia Eutherian (kang duwé plasenta lan duwé kanthong utawa marsupial)
Karakteristik
[besut | besut sumber]Sapérangan gedhé mamalia nglairaké katurunané, nanging ana sapérangan mamalia kang kagolong ing monotremata kang ngendhog. Lair uga dumadi ing akèh spésies non-mamalia, kaya ing iwak guppy lan hiu martil; mula nglairaké dudu kaanggep minangka ciri mirunggan mamalia. Semono uga sipat endotermik kang uga diduwèni déning manuk.
Monotremata ora duwé puting susu, nanging tetep duwé klanjer susu. Artiné, monotremata nyukupi syarat kanggo lumebu ing kelas Mamalia. Perlu dimangertèni manawa taksonomi kang asring dipigunaaké saiki asring nekanaké ing pepadhan nenek moyang; diagnosa karakteristik migunani banget ing identifikasi asal usul sawijining makluk, nanging upama ana salah siji anggota Cetacea jebulé ora duwé karakteristik mamalia (kaya ta, duwé rambut) makluk mau bakal tetep dianggep mamalia amarga nenek moyangé padha karo mamalia liyané.
Mamalia duwé telu balung pangrungu ing saben kuping lan siji balung (dentari) ing saben sisih rahang ngisor. Vertebrata liya kang kupingé mung duwé siju balung pangrungu (ya iku, stapes) ing saben kuping lan paling ora telu balung liya ing saben sisih rahang.
Mamalia duwé integumen kang kapérang saka telung lapisan: paling njaba ya iku epidermis, kang tengah iku dermis, lan paling njero iku hipodermis. Epidermis lumrahé kapérang saka telung puluh lapis sèl kang fungsiné dadi lapisan tahan banyu. Sel-sèl paling njaba saka lapisan epidermis iki asring moncék; epidermis pérangan paling njero asring nyigar lan sèl anakané kesurung munggah (arah metu). Pérangan tengah, dermis, kandelé ping limalas nganti ping patangpuluh tinimbang epidermis. Dermis kapérang saka manéka warna komponèn kaya pembuluh getih lan klanjer. Hipodermis kasusun saka jaringan adiposa lan fungsiné kanggo nyimpen lemak, penahan benturan, lan insulasi. Kandelé lapisan iki warna-warna variasiné ing saben spésies.