Menyang kontèn

Louis IX saka Perancis

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Louis IX saka Prancis
Louis IX dikurmati minangka wong suci lan akèh dilukis adoh sawisé tilar donya. Lukisan karya El Greco, k. 1592-1595.
Raja Prancis
Panjenengan25 April 1214 – 25 Agustus 1285
Pamakuthan29 November 1226
LeluhurLouis VIII
PanerusPhilippe III
AstanaBasilika Santo Denis, Paris
GariniMargaret dari Provence
PutraIsabelle, Ratu Navarre
Philippe III saka Prancis
Jean Tristan, Count Valois
Pierre, Count Perche lan Alençon
Blanche, Putri Makutha Kastilia
Margaret, Garwa Adipati Brabant
Robert, Count Clermont
Agnes, Garwa Adipati Burgundy
WangsaWangsa Capet
BapaLouis VIII saka Prancis
IbuBlanche saka Kastilia

Louis IX (lair ing Poissy, Prancis, 25 April 1214 – pati ing Tunis, Tunisia, 25 Agustus 1270 ing umur 56 taun),[1] asring sinebut uga kanthi nama Santo Louis (1226-1237) inggih punika trah keturunan saking Hugues Capet. Louis IX lair ing Poissy, ora adoh saka Paris,[1] minangka putra saka Louis VIII lan Blanche saka Kastilia.[1] Piyambaké ya iku putu buyut trah kaping pitu saka Hugues Capet, saéngga kalebu ing Wangsa Capet. Ing jaman pamaréntahané, Louis IX kerja bareng karo parlemen Paris kanggo ngundhakaké profesionalisme ing sajeroning ngedegaké hukum.

Ana akèh kang bisa dimangertèni babagan Louis saka Jean de Joinville. Jean de Joinville ya iku kanca raket, kapitayan, konselor raja, lan uga mèlu dadi saksi ing pamriksaan Paus ing panguripané Louis kang dipungkasi déning konosasiné ing taun 1297 déning Paus Bonifasius VIII.[2] Biografi kang wigati liyané kang ditulis déning pangakuan raja Geoffrey of Beaulieu, lan pandhita, William saka Chartres.

Sajarah

[besut | besut sumber]
Koin saka Saint Louis, Kabinet des Médailles, Prasasti kang tulisané LVDOVICVS (ya iku "Louis") DEI GRACIA (ya iku "kanthi rahmat Allah", ing basa Latin gratia' diéja gracia) FRANCOR REX (ya iku "Raja kaum Frank".., Francor' singkatan saka Francorum)

Louis IX lair tanggal 25 April 1214 ing Poissy, celak Paris. Louis IX ya iku putra Louis VIII lan Putri Blanche. Piyambaké dibaptis ing gréja La Collégiale Notre-Dame. Simbah kakungé ya iku Raja Philip II saka Perancis kang tilar donya nalika umuré Louis IX 9 taun.[3]

Ing taun 1226, Louis IX kanugrahan minangka Raja Perancis nalika umuré isih 12 taun. Dina iku ngepasi dina sédané bapaké. Ibuné, Blanche saka Castile, nyekel tampuk pamaréntahan ing jaman Louis IX isih durung diwasa miturut hukum. Nalika umuré 19 taun, Louis IX dinikahaké karo Marguerite saka Provence, kang umuré uga lagi 12 taun. Kekaroné banjur kanugrahan putra sepuluh gunggungé.

Louis IX ya iku siji-sijiné raja Perancis kang diangkat dadi santo, saéngga ana akèh panggonan kang dijenengi miturut jenengé Louis IX. Tuladahané, kang paling kondhang ya iku St. Louis ing Missouri, Amérikah Sarékat, São Luís do Maranhão ing Brasil, sarta praja lan kutha San Luis Potosí ing Meksiko.

Louis IX wis ping pindho mèlu Perang Salib, kang sapisan taun 1248 (Perang Salib Kapitu) lan kang kapindho ing taun 1270 (Perang Salib Kawolu). Louis IX tilar doya ing Tunisia amarga lara ing 25 Agustus 1270 nalika lagi nglakoni perang salib kang kaping pindhoné. Tahta Louis IX banjur diterusaké déning putrané ya iku Philippe III.

Perang Salib

[besut | besut sumber]

Nalika umuré Louis IX isih 15 taun, ibuné Louis mungkasi Perang Salib Albigensian ing taun 1229 sawisé napak asmani paserujukan bebarengan karo Raymond VII saka Toulouse kang mutusaké bilih Raymond VII ora salah. Raymond dinuga mejahi salah sawijining wong kang khotbah kanggo misi ngowahi Cathar. Louis lunga menyang Perang Salib ing taun 1248 (Perang Salib kaping pitu) lan banjur mangkat manèh ing taun 1270 (Perang Salib kaping wolu).

Perang Salib Kapitu

[besut | besut sumber]

Ferdinand de Lesseps wiwit dicekel kanthi rikat saka Pelabuhan Damietta nalika wulan Juni 1249.[4] Serangan iki njalari sawatara gangguan ing kaisaran Ayyubiyah Muslim, mligi amarga Sultan Al Malik as-Salih Najmuddin Ayyub lara. Nanging lampahan saka Damietta tumuju Kairo ngliwati delta Kali Nil lumaku alon-alon. Mundhaké suhu ing Kali Nil iki ndadèkaké wong-wong ora mungkin bisa maju lan nerusaké lumakuné. Nalika wektu iku, Sultan Ayyubiyah tilar donya. Saéngga garwané, Shajar al-Durr ngatur prastawa kang dialami ratuné. Pungkasane mapanake bala Mesir dadi panguwasa. Nalika tanggal 6 April [[1250, Louis kelangan wadyabala ing perang Fariskur lan dicekel déning wong Mesir.[5] Louis akhire bisa diculaké kanthi tebusan 400.000 livre tournois (nalika pamasukan taunan Perancis mung watara 1.250.000 livre tournois), lan dipasrahaké ing kutha Damietta.[6]

Sawisé diculake saka kunjara Mesir, Louis ngentekaké wektu patang taun ing golongan bala Salib ing Karajan Acre, Kaisarea, lan Jaffa.[7] Kanthi nggunakaké bandhané kanggo nulungi Tentara Salib kanggo yasa manèh bètèng pertahanan lan uga anggo nglakokaké diplomasi kanthi kakuwatan saka Islam Suriah lan Mesir. Sawisé lunga saka Timur Tengah, Louis ninggal garnisum kang wigati ing Kutha Acre kanggo pertahanan saka serangan Islam. Tuwuhé prastawa sujarah ing Timur Tengah iki banjur digunakaké minangka mbeneraké Mandat Perancis.

Perang Salib Kawolu

[besut | besut sumber]

Ing parlemen kang dianakaké ing Paris, 24 Maret 1267, LOuis lan anaké telu njupuk salib. Krungu lapuran saka para misionaris, Louis mutusaké kanggo mudhun ing Tunisia]. Louis mrentah adhiné, Charles saka Anjou kanggo nggabung karo dhèwèké ing Tunisia. Tentara Salib. ya iku ing antarané ana Pangéran Edward saka Inggris, mudhun ing [[Carthage 17 Juli 1270. Nanging, lelara pecah ing téndha. Ing tanggal 25 Agustus, digawa dhéwé déning sawijining mungsuh.[7]

Sipat Religius

[besut | besut sumber]

Anggepan biih Louis IX minangka patuladhan pangeran Kristen disengkuyung déning gumregah agamané. Louis ya iku wong Katulik kang tangat lan dhèwèké uga yasa Sainte-Chapelle (Kapel Kudus) kang dumunung ing jero komplek pura (saiki jenengé Paris Hall of Justice) ing Île de la Cité ing pusat kutha Paris. Sainte-Chapelle ya iku tuladha sampurna saka gaya arsitèktur Gothic, kang diyasa minangka papan suci kanggo Makutha Duri lan sawijining fragmen saka salib. Louis nuku papan iki taun 1239-1241 saka Kaisar Baldwin II saka Kamaharajan Latin Konstatinopel. Kanggo gunggung sng akèh ya iku 135.000 livre.

Louis IX njupuk misi kanthi temenan minangka "letnan Allah ing Bumi", kang dinobataké nalika ing Rheims. Kanggo ngganepi ayahané, dhèwèké nglakoni rong perang salib lan sanadyan ora kasil nanging bisa mènèhi sumbangan kang gedhé. Ing taun 1230, Raja menging akbèh wujud riba. Ing endi bathi saka Yahudi lan Lombard wis akèh banget, lan kang asli nyilih ora bisa tinemu. Banjur Louis dituntut saka rentenirtumrap perang saling kang nalika iku Paus Gregorius nyoba miwiti supaya Louis bisa mréntah. Amarga dhesekan saka Paus Gregorius IX, pembakaran ing Paris ing taun 1243 kang mbakar watara 12.000 lembar naskah Talmud lan buku-buku Yahudi liyané.

Pranala njaba

[besut | besut sumber]

Cathetan sikil

[besut | besut sumber]
  1. a b c Louis IX(diundhuh 12 April 2013)
  2. Vie de St Louis, ed. H.-F. Delaborde, Paris, 1899
  3. ""Saint Louis, King of France", Archdiocese of St. Louis, MO". Diarsip saka sing asli ing 2014-08-26. Dibukak ing 2013-04-14.
  4. Tyerman, p. 787
  5. Trevor N Dupuy (1993). The Harper Encyclopedia of Military History. HarperCollins. kc. 417.
  6. Tyerman, pp. 789–798
  7. a b Bréhier, Louis. "Crusades." The Catholic Encyclopedia. Vol. 4. New York: Robert Appleton Company, 1908. 24 Feb. 2013