Basa Arab Mesir

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Cithakan:Infobox Language/IPA notice
Basa Arab Mesir
مصري Ma
Pronunciation [mɑsˁɾɨ]
Dituturaké ing Mesir lan sawetara nagara liyané
Gunggung panutur 76.000.000 + [1]
Rumpun basa Cithakan:Infobox Language/genetic2
Sistem tulisan Huruf Arab
Kodhe basa
ISO 639-1 None
ISO 639-2 arz
ISO 639-3 arz

Basa Arab Mesir (Ma مصري) iku sawijining dhialèk basa Arab saka pang basa Semitik kulawarga basa Afro-Asiatik. Basa iki munculé ing Dèlta Kali Nil ing Mesir Hilir sakiwa-tengené ibukutha Kairo. Basa iki diturunaké saka basa Arab sing digawa para laskar Islam ing abad kaping 7 sing naklukaké Mesir. Ing patuwuhan sabanjuré, basa iki ngalami pangaribawa mligi saka Basa Mesir-Koptik sing pribumi[2][3][4] lan sawisé iku basa-basa liyané, kaya ta basa Turki, basa Prancis lan basa Inggris. Basa Arab Mesir dicaturaké déning punjul 76 yuta jiwa ing Mesir.[1] Basa iki uga dingertèni ing saindhenging Donya Arab déning posisi média massa Mesir sing kuwat. Bab iki nggawé basa Arab Mesir sawijining varian basa Arab sing akèh dhéwé dicaturaké lan uga salah siji sing akèh disinaoni.

Istilah basa Arab Mesir lan Masri lumrahé ditrapaké bebarengan karo "basa Arab Kairo", dialèké ibukutha Mesir. Jeneng nagara iki Mar, déning sing ndunungi lokal uga dienggo ngrujuk jenengé ibukutha. Situasiné mèmper basa Prancis Paris sing dominan dhéwé inh Prancis. Sanadyan basa Arab Mesir mligi sawijining basa sing dicaturaké waé, basa iki uga tinemu ditulis ing sawatara roman, sandiwara, tembang lan komik, iklan, sawatara koran lan transkripsi sawatara lagu-lagu populèr. Ing média massa katulis liyané lan ing warta berita TV, Basa Arab Baku Modèrn sing dienggo. Basa Arab Mesir lumrahé ditulis mawa Huruf Arab kanggo wong-wong lokal, nanging kerep dialihaksarakaké ing aksara Latin utawa IPA ing buku-buku linguistik lan buku-buku pasinaon kanggo wong-wong asing.

Panyebaran[besut | besut sumber]

Basa Arab Mesir iku dicaturaké déning punjul 77 yuta jiwa wong Mesir ing Mesir lan ing diaspora ing Wétan Tengah, Éropah, Amérika Lor, Australia lan Asia Kidul-Wétan. Ing antara dhialèk-dhialèk Arab, basa Mesir iku siji-sijiné sing dadi lingua franca in pérangan liya Donya Arab déning rong alesan utama[5][6]: panyebaran lan popularitas filem-filem saha média massa Mesir wiwit awal abad kaping 20 lan akèhé guru-guru sarta profésor Mesir sing ngedegaké sekolah-sekolah ing Jazirah Arabia lan nagara-nagara liyané kaya ta Aljazair lan Libya.

Ing Yaman, akèh wong Yaman sing ngadaptasi basa sadina-dinané dadi pas karo basa Arab Mesir, carané déning nyerap akèh tetembungan kas Mesir (kaya ta kowayyes 'apik') lan kadhangkala morfologi Mesir.[7] Fénoména mèmper uga bisa dipatemoni, mawa gradasi sing séjé-séjé ing Sudan, Levant (mligi Palestina) lan ing Libya.[8] Tandha-tandha iki bisa owah saiki amarga pungkasan iki média-massa Libanon dadi saya wigati, sanadyan akèh artis Libanon milih nyanyi mawa basa Mesir saha basa Arab Libanon.

Sajarah[besut | besut sumber]

Bangsa Mesir alon-alon miwiti nganggo basa Arab sawisé negarané ditaklukaké déning wong Muslim-Arab ing abad kaping 7. Nganti semonon, wong-wong Mesir mituturaké basa Koptik. Salawasé telung abad, ana sawijining bilingualisme ing Mesir Hilir. Ing Mesir Hulu ing sisih kidul, situasi iki bakal luwih suwé manèh. Wong-wong Mesir bokmanawa wis nepungi basa Arab sadurungé, déning gegayutan dagang karo kaum Badawi ing Sinai lan sisih wétan Dèlta Kali Nil. Basa Arab Mesir katoné munculé ing Fustat, ibukutha Islam kapisan ing Mesir, lan saiki péranganing Kairo. Varian basa Arab sing dienggo déning bala Arab ing Fustat wis séjé karo basa Arab Klasik[9], sing uga mangaribawani ciri-ciri kas dhialèk Mesir.

Salah sijining makalah awal prakara basa Mesir Arab iku sawijining tèks saka abad kaping 16 sing ajudhul Dafʻ al-ʼir ʻan kalām ʼahl Mir ('Ngilangi beban basané Rakyat Mesir') déning Yūsuf al-Maġribi. Karya iki ngamot informasi wigati bab basa Arab Mesir awal lan situasi basa ing Abad Pratengahan Mesir. Tèks iki tujuané ya iku yèn basa Arab Mesir iku sanadyan béda lan ngamot akèh 'kaluputan' yèn dibandhingaké basa Arab Klasik utawa Fuhsa, nanging sajatiné tetep waé akèh gandhèngané karo basa Arab ing sisih liya.

Déné prosès Islamisasi lan Arabisasi Mesir, basa Arab alon-alon nggantèni basa Mesir. Para sejarawan lokal nulis yèn basa Koptik isih dienggo nganti abad kaping 17 déning para tani wadon ing Mesir Hulu. Basa Koptik nganti sapréné isih tetep basa liturgis Gréja Koptik Mesir.

Status resmi[besut | besut sumber]

Basa Arab Mesir ora nduwé status resmi lan nganti sapréné ora diakoni kanthi resmi. Basa Arab Baku, sawijining wujud modhèren basa Arab Klasik iku basa resminé Mesir. Wong-wong padha katarik ing basa Arab Mesir kanthi kusus utawa basa lokal kanthi umum ing abad kaping 19 nalika obahan nasional Kamardikan Mesir wiwit awujud.

Cathetan sikil[besut | besut sumber]

  1. a b Egyptian Arabic Archived 2015-03-20 at the Wayback Machine. UCLA Language Materials Project
  2. Nishio, Tetsuo. "Word order and word order change of wh-questions in Egyptian Arabic: The Coptic substratum reconsidered". Proceedings of the 2nd International Conference of L'Association Internationale pour la Dialectologie Arabe. Cambridge: University of Cambridge. 1996, pp. 171-179
  3. Bishai, Wilson B. "Coptic grammatical influence on Egyptian Arabic". Journal of the American Oriental Society. No.82, pp. 285-289.
  4. Youssef (2003), below.
  5. Haeri (2003)
  6. Jenkins, Siona. Egyptian Arabic Phrasebook. Lonely Planit Publications, 2001. p. 205
  7. Versteegh, Kees (2001). The Arabic Language. Edinburgh: Edinburgh University Press. kc. 139. ISBN 0748614362.
  8. op cit.
  9. Holes, Clive (2004). Modern Arabic: Structures, Functions, and Varieties (édhisi ka-2nd ed). Washington: Georgetown University Press. ISBN 1589010221. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung)

Pranala njaba[besut | besut sumber]