Musiyum Wayang Kekayon
Koordhinat: 7°48′55″S 110°24′47″E / 7.8153785°S 110.4131046°E
Musiyum Wayang Kekayon punika musiyum wayang ingkang wonten Ing Yogyakarta mliginipun wonten ing Jl. Raya Yogya-Wonosari Km. 7, kirang langkung 1 km saking Ring Road wétan [1]. Musiyum Wayang Kekayon dipunyasa nalika taun 1990. Lajeng musiyum punika gadhah koleksi saking mawarni-warni wayang lan topeng. Kajawi punika saking papan punika maringi pirsa sajarah wayang ingkang diputepangaken saking abad kaping 6 dumugi abad 20.
Sajarah[besut | besut sumber]
Musiyum Wayang kekayon utawi Musiyum Kekayon punika dipunmadegaken kanthi inspiraasi déning Prof. Dr. dr. KRT Soejono Parwirohusodo, satunggaling dhokter spesialis keséhatan jiwa [2]. Pikantuk inspirasi musiyum punika awit saking nalika sinau wonten ing Gronigen, Walanda ing taun 1966-1967. Nalika semono direktur Rijks musiyum [[Amsterdam ngandharaken bilih dosa manawi ing Yogyakarta boten gadhah musiyum wayang lan damel musiyum pribadi punika boten kedah sugih banda, nanging saking motivasi, tekun, lan sabar. Contoh nyata punika satunggaling amtenar ing Purworejo kanthi bekal katekunan saéngga gadhah kolèksi ingkang ageng lan bernilai lajeng dipunhadiahaken dhateng Musiyum Nasional ing Jakarta. Amtenar punika sanès tiyang ingkang gadhah arta milyaran namung punggawa biyasa. Tuturan direktur punika ingkang dados inspirasi dhateng Soejono Parwirohusodo kanggé damel musiyum wayang ing Yogyakarta [3].
Prof Soejono punika tiyang ingkang remen babagan pewayangan lan gadhah gegayuhan kanggé damel musiyum mirunggan wayang kanthi ancas supados para génerasi enèm mangertos kabudayan adiluhung bangsa [2]. Kajawi punika ancasing yasa Musiyum Wayang punika preservasi kabudayan nasional, mliginipun kabudayan wayang lan pérangan-pérangan ingkang sesambetan kaliyan punika. Minangka jujugan plesiran, musiyum punika gadhah fungsi pendidikam, wahana panaliten, lan rekresasi [1][1][4].
Wonten ing 1981 gagasan beliau wiwit dipunrealisasi. Prof Soejono damel konsèp wujud yasan, isi, dumugi papan lokasi anggènipun damel musiyum. Prosès pematangan lan pembangunan punika kapungkasan taun 1987. Ing wekdal punika Prof Soejono tindak muter-muter nusantara kanggé nambah koleksi wayang. Ing 5 Januari 1991, Musiyum wayang Kekayon dipunresmekaken déning Gubernur Kepala Daerah Istimewa Yogyakarta, Sri Paduka Paku Alam VII, lan wiwit kabikak kanggé umum. Musiyum ingkang dipunyasa kanthi khasanah arsitèktur tradhisional Jawa awujud joglo punika wonten 9 unit yasan kanthi wiyaring lemah kirang langkung 1,1 hektar [2].
Nalika dipuntilar déning Prof. dr. Soejono, musiyum punika dipunkelola déning putranipun RM. Donny Megananda, S.Si. MM. Sapunika Musiyum Wayang Kekayon ingkang dipun-asuh déning Yayasan Sosial Kekayon kagabung dados anggota Badan Musyawarah Musea (Barahmus) DIY [2].
Komplèks Musiyum[besut | besut sumber]
Komplèks Musiyum Wayang Kekayon kapérang dados pérangan-pérangan wonten ing ngandhap punika:
- Musiyum Wayang, wonten satunggal unit auditorium (papan paring informasi babagan asal usul lan klasifikasi wayang) kanthi sangang unit ruwang paméran ingkang nggelar manéka warna wayang ingkang wonten ing Jawa, kejawi punika wonten ugi tambahan wayang saking manca lan sanès Pulo Jawa.
- Gedung induk kanthi arsitèktur kas Jawa.
- Sajarah ing Taman wonten yasan-yasan ingkang nggambaraken sajarahing Bangsa Indonésia awit saking jaman manungsa purba, prabawa Austronesia, Hindhu, era Majapahit, prabawa Islam, Walanda, era Kartasura, era Mangkubumi, jaman Jepang, dumugi proklamasi.
- Taman lan wana alit ingkang kalebet lingkungan urip dipuntata miturut kaidah nglindungi ugi nglestantunaken flora lan fauna[3].
Lingkungan Gesang Kompleks Kekayon punika wahana ugi sarana pasinaon ékstrakurikuler babagan mata wulangan tresna marang lingkungan lan kabudayan bangsa. Jumbuh kaliyan sengkalan wonten ing gapura lingkungan gesang kompleks Kekayon: Kekayon (7), Siaga (8), Angsti (9), Wiyata (1) ingkang ateges Lingkungan Hidup Kekayon siyap paring bimbingan/pendidikan. Wilangan taun mau (1987) nedahaken taun kapungkasaning yasan-yasan ing kompleks musiyum [3].
Koleksi[besut | besut sumber]
Musiyum Kekayon gadhah koleksi 5.465 wayang ingkang kapérang dados 25 jinis wayang. Jinis wayang ingkang dipunkoleksi kados ta: Wayang Purwa gaya Yogyakarta, Wayang Purwa gaya Surakarta, Wayang Madya lan Gedhog, Wayang Klithik, Krucil, lan Beber, Wayang Madura, Dupara, Kartasuran, Kidang Kencana, lsp. Wayang Bali, Suluh, Golek Menak, Golek Tengul, lsp. Wayang Jawa, Tutur, Diponagaran, Golek Cepak, Sejati, lsp. Aneka Topeng, Yogya, Bali lan manéka kesenian tradhisional, Wayang Kontemporer, Wayang Thailand, Amérika, India, lsp. Wayang satunggal abad, mirunggan Kraton.
Wayang-wayang ingkang wonten ing musiyum punika kadhapuk saking kulit, kayu, saha kertas. Sami kaliyan musiyum ingkang wonten ing Jakarta, Musiyum Wayang Kekayon punika gadhah manéka warni jinis wayang, ya iku:
- Wayang Purwa, babagan Wayang Purwa musiyum punika gadhah poster ingkang nggambaraken strategi utawi cara perang ingakng dipun-ginakaken nalika perang Baratayuda antawisipun Pandhawa lan Kurawa. Ingigh punika strategi Sapit Urang lan strategi Gajah.
- Wayang Madya (nyariosaken sasampunipun perang Baratayuda),
- Wayang Thengul,
- Wayang Klithik (nyariosaken Damarwulan lan Minakjinggo),
- Wayang Beber,
- Wayang Gedhog (Cariyos Dewi candrakirana),
- Wayang Suluh (babagan sajarah kamardikan Indonésia) [5].
Cathetan suku[besut | besut sumber]
- ↑ a b c [1], (id) http://gudeg.net Musiyum Wayang Kekayon (dipunakses tanggal 19 Dhésèmber 2012)
- ↑ a b c d [2][pranala mati permanèn], (id) http://www.jogjatrip.com Archived 2013-01-14 at the Wayback Machine. Musiyum Wayang Kekayon (dipunakses tanggal 19 Dhésèmber 2012)
- ↑ a b c [3][pranala mati permanèn], (id) http://www.muséumindonesia.com[pranala mati permanèn] Musiyum Wayang Kekayon (dipunakses tanggal 19 Dhésèmber 2012)
- ↑ [4], (id) Wisata Bantul (dipunakses tanggal 19 Dhésèmber 2012)
- ↑ [5], (id) Musiyum Wayang Kekayon (dipunakses tanggal 19 Dhésèmber 2012)