Menyang kontèn

Dluwang

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
(Kaelih saka Kertas)
     
Salembar deluwang

Dluwang utawa kertas (basa krama: dlancang), iku bahan kang tipis lan rata, kang diasilaké nganggo komprèsi serat kang asalé saka pulp. Serat kang dipigunakaké racaké alami, lan ngandhut selulosa lan hemiselulosa.

Dluwang dipuntepang minangka médhia utama kanggo nulis, nyithak sarta nglukis lan akèh kagunan liyané umpamané kanggo kertas pangresik (tissue).

Anané dluwang minangka révolusi anyar sajeroning jagad tulis menulis kang nyumbangaké makna sajeroning peradaban donya. Sadurungé tinemu kertas, bangsa-bangsa jaman biyèn migunakaké tablèt saka lemah lempung kang diobong. Bab iki bisa tinemu saka peradaban bangsa Sumeria, Prasasti saka watu, kayu, pring, kulit utawa balung sato kéwan, sutra, malah godhong lontar kang dirèntèng kaya ing naskah naskah Nusantara sawatara abad kapungkur.

Sajarah

[besut | besut sumber]

Peradaban Mesir Kuna nyumbangaké papirus minangka média tulis. Papirus, ya iku médhia tulis kanggo nulis sajeroning peradaban Mesir Kuna ing mangsa wangsa firaun sabanjuré nyebar menyang sakabehing tlatah Wétan Tengah nganti Romawi ing Sagara Tengah lan nyebar menyang Éropah, sanadyan panggunaan papirus isih dirasakaké larang banget. Saka tembung papirus (papyrus) iku dadi jeneng paper sajeroning basa Inggris, papier sajeroning basa Walanda, basa Jerman, basa Prancis umpamané utawa papel sajeroning basa Spanyol kang tegesé dluwang.

Dluwang sampun kaginaaken wiwit jaman karaton ageng ing Nuswantara, kados ta Majapahit lan Mataram Kina. Wonten ing wekdal menika, naskah-naskah agami, sastra, saha angger-angger hukum kathah kaserat wonten ing dluwang, ingkang dados bukti wigatos kangge mahami sejarah lan kabudayan Jawi.

1. Sarana Seratan Naskah Kina

Saderengipun kertas modhèren kawentar, masarakat Jawi kagungan dluwang minangka sarana utami kangge nyerat manuskrip utawi naskah kina. Kathah kitab sajarah, kados ta Serat Centhini lan Babad Tanah Jawi, kaserat ing dluwang kanthi migunakaken aksara Jawi.

2. Bahan Skriptorium ing Karaton

Wonten ing lingkungan karaton, dluwang dados salah satunggaling barang aji ingkang kaginaaken déning para pujangga lan ulama kangge nyathet sajarah, ngèlmu kawruh, lan sastra. Prosès anggènipun damel ingkang radi rekaos ndadosaken dluwang dados barang èksklusif ingkang namung kaginaaken kangge kabetahan ingkang wigatos.

3. Simboling Ngèlmu Kawruh lan Kawicaksanan

Dluwang ugi kagungan teges filosofis ingkang lebet. Wonten ing tradhisi Jawi, tiyang ingkang kagungan naskah saking dluwang kaanggep kagungan kawicaksanan lan ngèlmu ingkang inggil. Awit saking menika, dluwang asring kaginaaken kangge nyathet piwulang luhur ingkang katurunaken saking génerasi satunggal dhumateng génerasi salajengipu

Uga delengen

[besut | besut sumber]