Menyang kontèn

João Bernardo Vieira

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
João Bernardo Vieira
Présidhèn Guinea-Bissau
Linggih
1 Oktober 2005 – 2 Maret 2009
MahamantriCarlos Gomes
Aristides Gomes
Martinho Ndafa Kabi
Carlos Correia
Carlos Gomes
Kang sadurungéHenrique Rosa (Acting)
Kang sawiséRaimundo Pereira (Acting)
Linggih
16 Mèi 1984 – 7 Mèi 1999
Kang sadurungéCarmen Pereira
Kang sawiséAnsumane Mané
Linggih
14 November 1980 – 14 Mèi 1984
MahamantriVictor Saúde Maria
Kang sadurungéLuís de Almeida Cabral
Kang sawiséCarmen Pereira
Mahamantri Guinea-Bissau
Linggih
28 September 1978 – 14 November 1980
PrésidhènLuís de Almeida Cabral
Kang sadurungéConstantino Teixeira
Kang sawiséVictor Saúde Maria
Rerincèn dhiri
Lair(1939-04-27)27 April 1939
Bissau, Portuguese Guinea
Pati2 Maret 2009(2009-03-02) (umur 69)
Bissau, Guinea-Bissau
Parté pulitikIndependen
SisihanIsabella Viera[1]

João Bernardo "Nino" Vieira (lair ing Bissau, 27 April 1939 – pati 2 Maret 2009 ing umur 69 taun) ya iku Présidhèn Guinea-Bissau awit 1 Oktober 2005 nganti mati dipateni angkatan bersenjata Guinea-Bissau nalika 2 Maret 2009. Vieira balik mudun marang dunya pulitik nalika pertengahan 2005 kanti menangi pemilu présidhèn amung enem taun skwise digulingaké sajeroning salah sijiné perang saudara kang ngakhiri kekuasaané suwéné 19 taun.

Biografi

[besut | besut sumber]

Vieira awalé sianu minangka pawonga ahli listrik, banjur dhèwèké gabung karo Parté Afrika kanggo Kemerdekaan Guinea lan Tanjung Hijau (PAIGC) kang kabawah Amilcar Cabral nalika 1960 lan langsung dadi juru main utama sajeroning perang gerilya ing nagara iku nglawan kekuasaan kolonial Portugal.

Sawentara perang selot panas, Vieira ngatinake kecakapan kang dhuwur minangka pemimpin militèr lan langsung munggah pangkat. Déwéké dikenal déning kanca-kancané minangka "Nino" lan jeneng iki tetep dadi nom de guerre (sesinglon sajrone perang)é suwéné perjuangan.

Sawisé pemilu dewan regional kang dianakaké nalika akir 1972 ing laladan-laladan kang dikuasai déning PAIGC, yang nyebapaké dibentuké salah sijiné dewan konstituensi, Vieira ditunjuk minangka présidhèn Dewan Rakyat Nasional. Nalika 28 September 1978, dhèwèké ditunjuk minangka Mahamantri Guinea-Bissau.

Nalika 1980, kondisi ékonomi wis mudun banget saéngga nyebapaké ora puasé rakyat tumrap pamaréntah. Nalika 14 November 1980, Vieira nggulingaké papréntahan Luís Cabral sajron ésalah sijiné kudeta militèr. Konstitusi dibekukaké, lan salah sijiné Dewan Revolusi militèr kanti 9 anggota diwangun, kanti Vieira minangka ketuané. Nalika 1984, salah sijiné konstutisi anyar disetujoni lan balikaké nagara iku marang papréntahan sipil.

nalika awal 1990-an, Guinea-Bissau, kaya akèh nagara ing Afrika Sub-Sahara malih marang dhémokrasi multiparté. Larangan pambentukan parté pulitik dihapus nalika 1991 lan pemilu anakakè nalika 1994. Sajronè putaran pertama pemilu présidhèn kang dianakakè nalika 3 Juli, Vieira éntuk 46,2% suwara ketimbang 7 calon liyané. Vieira manggoni panggonan pertama, nannging gagal éntuk suwara mayoritas kang dibutuhaké. Amerga iku dhèwèké maju marang putaran kapindho nalika 7 Agustus. Déwéké éntuk 52,02% suwara katimbang karo 47,98% kang diéntuki Kumba Yalá, pawongan bekas dhosèn filsafat lan kandidat saka Parté Pembaruan Sosial (PRS). Para pengamat internasional nganggep kaloro putaran iku lumrahé bébas lan adil. Vieira disumpah minangka Présidhèn Guinea-Bissau kang pertama kali dipilih kanthi dhémokratis nalika 29 September 1994.

Sawisé usaha kudeta kang gagal kanggo nggulingaké pamaréntah nalika Juni 1998, nagara iku dilanda perang saudara kang singkat nanging akèh ngetokaké getih natarané wadyabala-wadyabala kang setia marang Vieira lan dhèwèké kang setia marang pemimpin pambrontak Ansumane Mané. Kaum pambrontak akhiré nggulingaké papréntahan João Vieira nalika 7 Mèi 1999. Vieira golèk perlindungan ing kedutaan besar Portugal lan belakangan lunga saka nagara iku.[2]

Cathetan sikil

[besut | besut sumber]
  1. Latham, Brent (2009-03-02). "Guinea-Bissau President Vieira Leaves Legacy of Violence, Instability". Voice of America. Diarsip saka asliné ing 2009-03-04. Dibukak ing 2009-03-02.
  2. guinea-bissau-president, (Kaunduh 24/2/13).


Kang sadurungé
Constantino Teixeira
Kepala Papréntahan Guinea-Bissau
1978-1980
Kang sawisé
Jabatan dihapuskan
Kang sadurungé
Luís Cabral
Présidhèn Guinea-Bissau
1980-1984
Kang sawisé
Carmen Pereira
Kang sadurungé
Carmen Pereira
Présidhèn Guinea-Bissau
1984-1999
Kang sawisé
Ansumane Mané
Kang sadurungé
Henrique Rosa
Présidhèn Guinea-Bissau
2005-2009
Kang sawisé
Raimundo Pereira