Wikipédia:Artikel pilihan/2011 08
Haifa (Ibrani:חֵיפָה; Arab: حَيْفَا) iku sawijining kutha palabuhan ing Israel sisih lor. Kutha iki sing gedhé dhéwé ing Israel sisih lor lan kutha paling gedhé kaping telu ing negara iku. Pedunung kurang luwih 265.000 jiwa. Kutha iki populasiné campuran, sing manggon yaiku wong Yahudi lan wong Arab. Wong Yahudiné akèh sing hijrah saka manten Uni Sovyèt. Ing kutha iki uga ana Punjer Donya Bahá'i, sawijining Situs Warisan Donya UNESCO.
Kutha iki dibangun ing iringing Gunung Karmel, sajarah padunungan ing tlatah iki wis luwih saka 3,000 taun. Papan padunungan paling tuwa sing diweruhi ing saubengé tlatah iki ya iku Tell Abu Hawam, sawijining plabuhan cilik sing dibangun ing abad prunggu (abad kaping-14 SM). Ing abad kaping-3 M, Haifa diweruhi minangka pusat gawé bahan celup (dye). Jroning maabad-abad, kutha iki bola-bali ganti tangan: dikuwasani déning Fenisia, Yahudi, Hasmonean, Romawi kuna, Byzantin, Arab, Satriya Salib, Ottoman, Inggris, lan bangsa Israel. Wiwit pangadegé negara Israel ing taun 1948, kutha iki diatur déning Munisipal Haifa.
Saiki, kutha sing jembaré 63,7 km2 iki dadi plabuhan utama sing dumunung ing panté Mediteran ing Teluk Haifa. Kutha iki dumunung watara 90 km saloré kutha Tel Aviv lan dadi pusat régional saka Dhistrik Lor Israel. Rong sekolah dhuwur ya iku Universitas Haifa lan Technion, dumunung ing Haifa, lan kutha iki nduwé peran wigati jroning ékonomi Israel. Haifa duwé sawetara taman tènologi dhuwur, antara liya sing paling tuwa lan paling gedhé ing Israel, plabuhan indhustri, lan panyulingan lenga patra. Haifa tau dadi terminal pipa saluran lenga saka Irak liwat Jordania.