Rosalind Franklin

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Rosalind Franklin

Rosalind Franklin (1920-1958) punika satunggiling èlmuwati ingkang ngawontenaken panlitèn ngenani struktur DNA sesarengan kaliyan Francis Crick, James Watson, lan Maurice Wilkins kanthi difraksi sinar X.

Rosalind Franklin remen sanget kasunyatan. Panjenenganipun menggalih kanthi logis lan pas, lan boten sabar kaliyan prakawis-prakawis ingkang suwalikipun. Panjenenganipun mutusaken dados èlmuwan nalika yuswa 15. Panjenenganipun lulus ujian mlebet Univèrsitas Cambridge ing taun 1938, lan nyetusaken krisis kulawarga. Sanadyan kulawarganipun kacekapan lan gadhah tradhisi kalungguhan pamaréntahan lan kadhermawanan, ramanipun boten nyarujuki pendhidhikan pawiyatan luhur kanggé pawèstri. Panjenenganipun nulak mbayar. Satunggiling bibi tumut nyengkuyung lan nelakaken bilih Franklin kedah pikantuk pendhidhikan, lan panjenenganipun badhé nanggel biayanipun. Ibu Franklin ugi mihak dhumateng Franklin dumugi pungkasanipun ramanipun ngalah.

Perang Donya II pecah ing Éropah ing taun 1939 lan Franklin mapan ing Cambridge. Piyambakipun lulus ing taun 1941 lan wiwit makarya kanthi sangu gelar dhoktoripun. Karyanipun gadhah fokus dhumateng masalah perang: sipat batu bara lan areng kayu sarta kepripun migunaaken kanthi èfisièn. Panjenenganipun nerbitaken 5 karya ing mata kuliah punika sadèrèngipun yuswa 26 taun. Karyanipun tetep dipunsitir sapunika, lan mbiyantu ngajengaken babagan serat karbon ingkang kiyat. Ing yuswa 26, Franklin nampi gelar Ph.D. lan perang nembé kémawon rampung. Panjenenganipun wiwit nyambut damel ing difraksi sinar-X—migunakaken sinar X kanggé damel gambar zat padhat ingkang dipunkristalaken. Panjenenganipun mandhégani panggunaan metodhe punika salebetipun nganalisis bahan ingkang rumit lan boten temata kados ta molekul biologis ingkang ageng, lan boten namung kristal tunggal.

Panjenenganipun nelasaken 3 taun ing Prancis, nglaras swasana pedamelan, kabébasan wekdal tentrem, masakan lan budaya Prancis. Nanging ing taun 1950, piyambakipun sadhar bilih manawi piyambakipun péngin damel karir èlmiyah ing Inggris, piyambakipun kedah kundur malih. Panjenenganipun dipunundang dhateng King's College ing London kanggé nggabung kaliyan golongan èlmuwan ingkang saweg nyinaoni sel gesang. Pamimpin tim nugasaken panjenenganipun kaliyan mahasiswa pascasarjana nyambut damel ing pérangan DNA. Asumsi Franklin inggih punika bilih punika wujud proyèkipun piyambak. Salah satunggil laboran, Maurice Wilkins, saweg liburan ing wekdal samanten, lan nalika panjenenganipun kundur malih, gayutan kekalihipun risak. Maurice gadhah asumsi bilih Franklin badhé mbiyantu kerjanipun; Franklin gadhah pendhapat bilih panjenenganipun badhé dados satunggil-satunggilipun tiyang ingkang nliti asem deoksiribonukleat. Kekalihipun gadhah bènten kepribadhian ingkang kiyat ugi: Franklin lugas, rikat, nemtokaken, lan Wilkins clingus, spékulatif, lan pasif. Perkawil punika badhé mainaken peran ing taun-taun ngajeng perlombaan binuka kanggé nemokaken struktur DNA.

Franklin ndamel kelajengan salebeting tèknik difraksi sinar-X kanthi DNA. Panjenenganipun ngurus piranti-alatipun kanggé nyiptakaken sorotan sinar-X ingkang landhep sanget. Panjenenganipun ngèkstraksi serat DNA ingkang saé tinimbang ingkang naté saleresipun lan nyusun dhateng buntelan paralèl. Lan piyambakipun nyinaoni réaksi serat ing kaanan lembab. Sedaya mungelaken panjenenganipun nemokaken kunci wigatos dhumateng struktur DNA. Wilkins nampi datanipun, tanpa sapangertosanipun, ugi James Watson lan Francis Crick, ing Cambridge University. Sekawan èlmuwan wau silih ndhisiki salebeting perlombaan punika, salajengipun nerbitaken struktur DNA ingkang dipunajoken wulan Maret 1953.

Hubungan ingkang tegang kaliyan Wilkins lan aspèk sanèsipun ing King's College (minangka conto: èlmuwati boten dipunidinaken dhahar siyang ing ruangan umum ing pundi èlmuwan dhahar) njalari Franklin ngupados kalenggahan sanès. Panjenenganipun ngepalai golongan risètipun piyambak ing Birkbeck College London. Nanging kepala King's ngidinaken panjenenganipun wicara teras ing kawontenan ing pundi panjenenganipun boten saged nyambut damel ing pérangan DNA. Franklin kundur studi malih ngenani batu bara lan ugi ngrampungaken kerja DNA-ipun. Panjenenganipun ngalihaken kawigatosanipun dhumateng virus, nerbitaken 17 kertas kerja ing wekdal 5 taun. Panemon klompokipun ndèkèkaken dhasar panemon virologi struktural.

salaminipun kunjungan profésional dhateng AS, Franklin rumaos gerah ingkang lajeng dipunmangertosi bilih panjenenganipun nandhang kanker rahim. Panjenenganipun terus makarya dugi 2 taun salajengipun, liwat 3 operasi lan kemoterapi eksperimental lan remisi 10 wulan. Panjenenganipun makarya dumugi sapérangan minggu sadèrèngipun tilar donya ing taun 1958 kanthi yuswa 37.

Pranala njawi[besut | besut sumber]