On the Origin of Species
Panganggit | Charles Darwin |
---|---|
Nagara | Karajan Manunggal |
Basa | Inggris |
Subyèk | téyori évolusi |
Pangecapan | John Murray |
Kala babar | 24 November 1859 |
Jinis sarana | buku (samak atos & samak tipis) |
ISBN | ora ana |
Asal-usul Spesies (On the Origin of Species) déning Charles Darwin (terbit taun 1859) iku karya wigati sajeroning literatur èlmiyah lan dianggep tonggak sajeroning téyori évolusi.[1] Irah-irahan jangkepé ya iku On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (Ngenani Asal-usul Spesies liwat Cara Seleksi Alam, utawa Panglestarèn Golongan sajeroning Perjuwangan kanggo Urip). Buku iki nepungaké téyori èlmiyah yèn populasi ngalami évolusi saka génerasi menyang génerasi liwat prosès seleksi alam. Isi buku iki kontrovèrsial amarga nentang téyori panyiptan miturut kapercayan agama, lan wujud panyetus timbulé èlmu ajeneng biologi ing abad kaping 19. Buku sing ditulis déning Darwin wujud asil èkspèdhisi lauté mawa kapal layar HMS Beagle ing taun 1830-an, lan diterusaké kanthi panylidikan lan èksperimèn sawisa bali manèd saka èkspèdhisi.[2]
Buku iki akèh narik kawigatèn wong, wong sing ora ahli waé bisa maca buku iki. Buku iki kontrovèrsia bangetl lan njalari akèh padhebatan ing babagan sains, filsafat, lan agama. Téyori èlmiyah ngenani évolusi uga wis ngévolusi tinimbang téyori awal sing ditulis Darwin, nanging seleksi alam tetep dadi téyori èlmiyah sing paling akèh ditampa kanggo njelasaké évolusi saka sawijining spésies. Kontrovèrsi téyori panyiptan lan téyori évolusi terus dumadi tekan saiki.
Ringkesan téyori Darwin
[besut | besut sumber]Téyori Darwin didhasaraké pangamatan wigati lan kesimpulané.[3]
- Spesies dhasaré duwé fertilitas sing dhuwur banget. Cacahing keturunan sing dilairaké luwih akèh saka keturunan sing bisa tekan umur diwasa.
- Populasi kira-kira tetep cacahé padha, kantho owah-owahan sithik.
- Sumber panganan iku winates, nanging rélatif stabil sajeroning jangka wektu suwé.
- Mula dumadi perjuwangan kanthi implisit kanggo tetep urip
- Ing spésies sing nglakoni réproduksi kanthi sèksual, racaké ora ana loro indhividhu sing padha persis utawa idhèntik.
- Sapérangan variasi sajeroning spésies kanthi langsung mangaruhi kamampuan indhividhu kanggo tetep lestari sajeroning kaanan alam tinentu.
- Sapérangan gedhé variasi iki asifat turunan.
- Indhividhu sing kurang selaras karo lingkungan papan dunungé duwé kamungelan tetep lestari urip sing luwih cilik lan mungel bakal luwih akèh nglakoni réprodhuksi.
- Indhividhu sing slamet kamungelan gedhé bakal nurunaké ciri-ciri sing diduwèni marang génerasi sabanjuré.
- Prosès sing njalari owah-owahan iki ngasilaké populasi sing alon-alon bisa adhaptasi karo lingkungan, lan ing tembe wuri, sawisé dumadi terus-terusan bakal kawangun karagaman sing anyar, lan pungkasané spésies anyar.
Cathetan sikil
[besut | besut sumber]Pratélan pustaka
[besut | besut sumber]- Ansary, Tamim (2006), [[1]] URL diaksès 14 Januari 2007
- BBC, British Broadcasting Corporation (2006), [[2]] , BBC, Historic Figures URL diaksès 14 Januari 2007
- Bowler, Peter J. (1989), [[]] , Baltimore: Johns Hopkins University Press, ISBN 0-485-11375-9
- Browne, E. Janet (1995), [[]] , London: Jonathan Cape, ISBN 1-84413-314-1
- Browne, E. Janet (2002), [[]] , London: Jonathan Cape, ISBN 0-7126-6837-3
- Burns, Edward M., Ralph, Philip Lee & Lerner, Robert E., et al. (1982), [[]]ISBN 0-393-95077-8 (Sixth ed.), W.W. Norton & Company,
- Chang, Kenneth (2006), [[3]] , New York Times URL diaksès 21 Dhésèmber 2006
- Clark, Ronald W. (1984), [[]] , New York: Avon Books, ISBN 0-380-69991-5
- Darwin, Charles (1842/4 (diterbitaké taun 1909)), [[4]] , Cambridge University Press URL diaksès 15 Dhésèmber 2007
- Darwin, Charles (1859), [[5]] , London: John Murray URL diaksès 8 September 2007
- Darwin, Charles (1860), [[6]] , London: John Murray Edisi ke-2. URL diaksès 8 September 2007
- Darwin, Charles (1861), [[7]] , London: John Murray Edisi ke-3. URL diaksès 11 Juni 2007
- Darwin, Charles (1872), [[8]] , London: John Murray Èdhisi kaping 6; mawa tambahan lan korèksi. URL diaksès 31 Dhésèmber 2007
- Darwin, Charles (1887), [[9]] , London: John Murray (Otobiografi Charles Darwin) URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Darwin, Charles (1958), [[10]] , London: Collins (Otobiografi Charles Darwin) URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Desmond, Adrian J. (2004), [[]] in Encyclopaedia Britannica 2004 DVD
- Desmond, Adrian & Moore, James (1991), [[]] , London: Michael Joseph, Penguin Group, ISBN 0-7181-3430-3
- Dewey, John (1994), [[]] in Martin Gardner, ed., Great Essays in Science, Prometheus Books, ISBN 0-87975-853-8
- Dobzhansky, Theodosius (March 1973), [[11]] , The American Biology Teacher, vol. 35, pp. 125-129 URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Eldredge, Niles (2006), [[12]] , The Virginia Quarterly Review, no. Spring 2006, pp. 32-53 URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Freeman, R. B. (1977), [[13]] in The Works of Charles Darwin: An Annotated Bibliographical Handlist (Second ed.), Wm Dawson & Sons Ltd URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Gamlin, Linda (1993), [[]]ISBN 0-7894-5579-X , Dorling Kindersley,
- Hodge, Charles (1874), [[14]] , Scribner, Armstrong, and Company, ASIN B0006AEEMO URL diaksès 14 Januari 2007
- Huxley, Thomas (1863), [[15]] URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Huxley, Thomas H. (1902), [[16]] , Collected Essays Science and Christian Tradition, vol. V, pp. 126-159, ISBN 978-1-4179-7372-9 URL diaksès 14 Januari 2007
- Isaak, Mark (2005), [[17]] , Houston, TX: TalkOrigins Archive Foundation URL diaksès 14 Januari 2007
- Jones, Steve (1999), [[]]ISBN 0-385-40985-0 (contemporary introduction to The Origin of Species) , Doubleday,
- Leakey, Richard (1979), [[]] , Faber and Faber, London, ISBN 0-571-14586-8
- Levine, Russell & Evers, Chris (1999), [[18]] URL diaksès 14 Januari 2007
- Lucas, J.R. (1979), [[19]] , The Historical Journal, vol. 22, no. 2, pp. 313-330 URL diaksès 14 Januari 2007
- Malthus, Thomas Robert (1826), [[20]] (Sixth ed.), John Murray URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Mayr, Ernst (1982), [[]] , Harvard: Harvard University Press, ISBN 0-674-36446-5
- Miles, Sara Joan (2001), [[21]] , Perspectives on Science and Christian Faith, vol. 53, pp. 196-201 URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Moore, James & Desmond, Adrian (2004), [[]] , London: Penguin Classics
- Moore, James (2006), [[22]] in Speaking of Faith (Radio Program), American Public Media URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
- Phipps, William E. (1983), [[23]] , Christian Century, no. September 14-21, 1983, pp. 809-811 URL diaksès 11 Januari 2007
- Winston, Robert (2006), [[24]] , BBC URL diaksès 15 Januari 2007
- van Wyhe, John (2006), [[25]] URL diaksès 15 Dhésèmber 2006
Pranala njaba
[besut | besut sumber]Wikisumber gadhah naskah sumber ingkang magepokan kaliyan |
- The complete work of Charles Darwin online: Table of contents, bibliografi saka On the Origin of Species:
Kaloroné isiné tèks jangkep The Origin of Species sajeroning kabèh èdhisi, kalebu pertalan basa Jerman, Dhènemarken, lan Ruslan.
- Sumber liya:
- Tèks jangkep èdhisi pisanan mawa format pdf ing Univèrsitas New South Wales
- Tèks jangkep èdhisi pisanan ing situs web Talk Origins
- Origin of Species, 1st Edition, ing Proyèk Gutenberg
- Origin of Species, 6th Edition, ing Proyèk Gutenberg
- DarwinMiscSep99 Archived 2007-04-06 at the Wayback Machine. Owah-owahan sajeroning enem èdhisi saka taun 1859 nganti taun 1872.
- Victorian Science Texts
Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |