Radèn Wijaya: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Bot
352.737 suntingan
éjaan using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Bot
352.737 suntingan
ganti kat, replaced: raja → ratu (8), didik → dhidhik, Indonesia → Indonésia (2), parte → parté, Museum → Musiyum , mbangun → yasa, Dhaptar → Pratélan (2), mrintah → mréntah, sekaligus → sisan, endah → éndah
Larik 1: Larik 1:
[[Gambar:Harihara, statue.jpg|thumb|Reca Harihara, déwa gabungan [[Siwa]] lan [[Wisnu]] minangka panggambaran [[Kertarajasa]]. Lokasi wiwitané ing Candhi Simping, [[Blitar]], saiki dadi kolèksi [[Museum Nasional Républik Indonésia]].]]
[[Gambar:Harihara, statue.jpg|thumb|Reca Harihara, déwa gabungan [[Siwa]] lan [[Wisnu]] minangka panggambaran [[Kertarajasa]]. Lokasi wiwitané ing Candhi Simping, [[Blitar]], saiki dadi kolèksi [[Musiyum Nasional Républik Indonésia]].]]
'''Radèn Wijaya''' (lair: ? - séda: [[Majapahit]], [[1309]]) iku sing ngadegaké [[Karajan Majapahit]] sekaligus raja pisanan sing mrintah ing taun [[1293]]-[[1309]], mawa gelar '''Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana'''.
'''Radèn Wijaya''' (lair: ? - séda: [[Majapahit]], [[1309]]) iku sing ngadegaké [[Karajan Majapahit]] sisan ratu pisanan sing mréntah ing taun [[1293]]-[[1309]], mawa gelar '''Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana'''.
Miturut ''[[Kakawin Nagarakretagama|Nagarakretagama]]'', Raden Wijaya séda taun [[1309]] lan disarèkaké ing Antahpura lan didadèkaké candhi ing Simping minangka Harihara, utawa nyawijiné antara [[Wisnu]] lan [[Siwa]].
Miturut ''[[Kakawin Nagarakretagama|Nagarakretagama]]'', Raden Wijaya séda taun [[1309]] lan disarèkaké ing Antahpura lan didadèkaké candhi ing Simping minangka Harihara, utawa nyawijiné antara [[Wisnu]] lan [[Siwa]].
Radèn Wijaya digantèkaké déning [[Jayanagara]] minangka raja sabanjuré.
Radèn Wijaya digantèkaké déning [[Jayanagara]] minangka ratu sabanjuré.


== Asma Asli ==
== Asma Asli ==
Larik 14: Larik 14:
Miturut ''[[Pararaton]]'', Radèn Wijaya iku putra [[Mahisa Campaka]], pangéran saka [[Krajan Singhasari]]. Panjenengané gedhé ing lingkungan Krajan Singhasari.
Miturut ''[[Pararaton]]'', Radèn Wijaya iku putra [[Mahisa Campaka]], pangéran saka [[Krajan Singhasari]]. Panjenengané gedhé ing lingkungan Krajan Singhasari.


Miturut ''[[Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara]]'', Radèn Wijaya iku putra pasangan [[Rakyan Jayadarma]] lan [[Dyah Lembu Tal]]. Ramané ya iku putra [[Prabu Guru Darmasiksa]], raja [[Krajan Sundha Galuh]], déné ibuné ya iku putri [[Mahisa Campaka]] saka [[Krajan Singhasari]]. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih [[Wong Sundha|Sundha]] lan [[Wong Jawa|Jawa]]. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi raja ka-27 [[Krajan Sundha Galuh]]. Suwaliké panjenengané ngadegaké [[Majapait]] sawisé tiwasé raja [[Kertanagara]], raja [[Singhasari]] pungkasan, sing uga sedulur ibuné.
Miturut ''[[Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara]]'', Radèn Wijaya iku putra pasangan [[Rakyan Jayadarma]] lan [[Dyah Lembu Tal]]. Ramané ya iku putra [[Prabu Guru Darmasiksa]], ratu [[Krajan Sundha Galuh]], déné ibuné ya iku putri [[Mahisa Campaka]] saka [[Krajan Singhasari]]. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih [[Wong Sundha|Sundha]] lan [[Wong Jawa|Jawa]]. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi ratu ka-27 [[Krajan Sundha Galuh]]. Suwaliké panjenengané ngadegaké [[Majapait]] sawisé tiwasé ratu [[Kertanagara]], ratu [[Singhasari]] pungkasan, sing uga sedulur ibuné.


Crita ing dhuwur mèmper karo carita ing ''[[Babad Tanah Jawi]]'' sing nyebut pangadeg Krajan Majapait ya iku '''Jaka Sesuruh''' putra Prabu Sri Pamekas raja [[Krajan Pajajaran]], sing uga dumunung ing kawasan [[Sundha]]. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sedulur kuwaloné sing jenengé [[Ciung Wanara|Siyung Wanara]]. Panjenengané banjur mbangun [[Krajan Majapait]] lan banjur numpes Siyung Wanara.
Crita ing dhuwur mèmper karo carita ing ''[[Babad Tanah Jawi]]'' sing nyebut pangadeg Krajan Majapait ya iku '''Jaka Sesuruh''' putra Prabu Sri Pamekas ratu [[Krajan Pajajaran]], sing uga dumunung ing kawasan [[Sundha]]. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sedulur kuwaloné sing jenengé [[Ciung Wanara|Siyung Wanara]]. Panjenengané banjur yasa [[Krajan Majapait]] lan banjur numpes Siyung Wanara.


Crita kasebut béda karo ''[[Nagarakretagama]]'' sing nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra [[Narasinghamurti]]. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda sing gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.
Crita kasebut béda karo ''[[Nagarakretagama]]'' sing nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra [[Narasinghamurti]]. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda sing gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.
Larik 62: Larik 62:
-->
-->
==Deleng uga==
==Deleng uga==
* [[Dhaptar raja Jawa]]
* [[Pratélan ratu Jawa]]


== Kapustakan ==
== Kapustakan ==
* ''Babad Tanah Jawi, Mulai dari Nabi Adam Sampai Tahun 1647''. (terj.). 2007. Yogyakarta: Narasi
* ''Babad Tanah Jawi, Mulai dari Nabi Adam Sampai Tahun 1647''. (terj.). 2007. Yogyakarta: Narasi
* Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. ''Sejarah Nasional Indonesia Jilid II''. Jakarta: Balai Pustaka
* Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. ''Sejarah Nasional Indonésia Jilid II''. Jakarta: Balai Pustaka
* R.M. Mangkudimedja. 1979. ''Serat Pararaton Jilid 2''. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Proyek Penerbitan Buku Sastra Indonesia dan Laladan
* R.M. Mangkudimedja. 1979. ''Serat Pararaton Jilid 2''. Jakarta: Departémen Pendhidhikan dan Kebudayaan, Proyek Penerbitan Buku Sastra Indonésia dan Laladan
* [[Slamet Muljana]]. 2005. ''Menuju Puncak Kemegahan'' (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS
* [[Slamet Muljana]]. 2005. ''Menuju Puncak Kemegahan'' (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS
* Slamet Muljana. 1979. ''Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya''. Jakarta: Bhratara
* Slamet Muljana. 1979. ''Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya''. Jakarta: Bhratara


{{kotak mulai}}
{{kotak mulai}}
{{kotak suksesi|jabatan=[[Dhaptar Raja Jawa#Majapait|Raja Majapait]]|taun=1293–1309|pendahulu=-|pengganti=[[Jayanagara]]}}
{{kotak suksesi|jabatan=[[Pratélan Raja Jawa#Majapait|Raja Majapait]]|taun=1293–1309|péndahulu=-|pengganti=[[Jayanagara]]}}
{{kotak selesai}}
{{kotak selesai}}


Révisi kala 9 Novèmber 2016 23.08

Reca Harihara, déwa gabungan Siwa lan Wisnu minangka panggambaran Kertarajasa. Lokasi wiwitané ing Candhi Simping, Blitar, saiki dadi kolèksi Musiyum Nasional Républik Indonésia.

Radèn Wijaya (lair: ? - séda: Majapahit, 1309) iku sing ngadegaké Karajan Majapahit sisan ratu pisanan sing mréntah ing taun 1293-1309, mawa gelar Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana. Miturut Nagarakretagama, Raden Wijaya séda taun 1309 lan disarèkaké ing Antahpura lan didadèkaké candhi ing Simping minangka Harihara, utawa nyawijiné antara Wisnu lan Siwa. Radèn Wijaya digantèkaké déning Jayanagara minangka ratu sabanjuré.

Asma Asli

Radèn Wijaya iku asma sing lumrah dianggo déning para sejarawan kanggo nyebut pangadeg Krajan Majapait. Asma iki ana jroning Pararaton kang tinulis watara pungkasan abad ka-15. Kadhangkala Pararaton uga nulis sacara pepak, ya iku Raden Harsawijaya. Kamangka miturut bukti-bukti prasasti, ing mangsa kauripan Wijaya (abad ka-13 utawa 14) gelar raden durung populèr.

Nagarakretagama kang tinulis ing mangsa tengahan abad ka-14 nyebut pangadeg Majapait ajeneng Dyah Wijaya. Sesebutan dyah arupa sesebutan kabangsawanan sing populèr wektu semana lan dadi cikal bakal sesebutan Radèn. Istilah Radèn dhéwé dikira-kira asal saka tembung Ra Dyah utawa Ra Dyan utawa Ra Hadyan.

Jeneng asli pangadeg Majapait sing paling pas ya iku Nararya Sanggramawijaya, amarga jeneng iki ana ing prasasti Kudadu sing diwetokaké déning Wijaya dhéwé ing taun 1294. Sesebutan Nararya uga minangka sesebutan kabangsawanan, senadyan sesebutan Dyah luwih kerep dianggo.

Asal-Usul

Miturut Pararaton, Radèn Wijaya iku putra Mahisa Campaka, pangéran saka Krajan Singhasari. Panjenengané gedhé ing lingkungan Krajan Singhasari.

Miturut Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara, Radèn Wijaya iku putra pasangan Rakyan Jayadarma lan Dyah Lembu Tal. Ramané ya iku putra Prabu Guru Darmasiksa, ratu Krajan Sundha Galuh, déné ibuné ya iku putri Mahisa Campaka saka Krajan Singhasari. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih Sundha lan Jawa. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi ratu ka-27 Krajan Sundha Galuh. Suwaliké panjenengané ngadegaké Majapait sawisé tiwasé ratu Kertanagara, ratu Singhasari pungkasan, sing uga sedulur ibuné.

Crita ing dhuwur mèmper karo carita ing Babad Tanah Jawi sing nyebut pangadeg Krajan Majapait ya iku Jaka Sesuruh putra Prabu Sri Pamekas ratu Krajan Pajajaran, sing uga dumunung ing kawasan Sundha. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sedulur kuwaloné sing jenengé Siyung Wanara. Panjenengané banjur yasa Krajan Majapait lan banjur numpes Siyung Wanara.

Crita kasebut béda karo Nagarakretagama sing nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra Narasinghamurti. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda sing gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.

Deleng uga

Kapustakan

  • Babad Tanah Jawi, Mulai dari Nabi Adam Sampai Tahun 1647. (terj.). 2007. Yogyakarta: Narasi
  • Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. Sejarah Nasional Indonésia Jilid II. Jakarta: Balai Pustaka
  • R.M. Mangkudimedja. 1979. Serat Pararaton Jilid 2. Jakarta: Departémen Pendhidhikan dan Kebudayaan, Proyek Penerbitan Buku Sastra Indonésia dan Laladan
  • Slamet Muljana. 2005. Menuju Puncak Kemegahan (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS
  • Slamet Muljana. 1979. Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya. Jakarta: Bhratara
Didhisiki déning:
{{{pendahulu}}} 		Raja Majapait
1293–1309 		Diganti déning:
Jayanagara
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Radèn_Wijaya&oldid=1106610"