Chikungunya

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Lemut Aèdès aégypty, kang njalari lelara Chikungunya

Chikungunya (ing basa Makonde tegesé "kang nglengkuk mandhuwur") ya iku salah sawijiné jinis lelara kang disebabaké déning virus gegremet-borne saka gènus Alphavirus.[1] Lelara iki ditularaké tumrap manungsa lumantar cokotan lemut Aèdès aégypty. Chikungunya njalari lelara kanthi tandha-tandha kang arep padha karo demam berdarah dengue, kanthi fase demam akut mung rong dina nganti limang dina kang ditutaké lelara arthralgic kang suwé lan mrabawani sendi-sendi ekstremitas. Rasa lara kang ana gegayutané karo infèksi chikungunya saka sendi kadadéan sawatara mingggu utawa sasi, utawa ing sawatara taun kasus.[2][3]

Tandha-tandha[besut | besut sumber]

Masa inkubasi lelara Chikungunya ya iku rong dina nganti oatang dina. Tandha-tandha lelara ik kalebu demam, ruam petekie utawa makulopapular saka sawatara pérangan awak lan artralgia utawa artritis kang mrabawani sawatara sendi.[4] Tandha-tandha nonspesifik liya bisa kalebu ngelu, infèksi konjungtiva, lan fotofobia enthèng. Padatan, demam kadadéan rong dina suwéné banjur rampung dumadakan.[4] Nanging, ana tandha-tandha liyané ya iku ngelu banget, insomnia, lan tingkat ekstrim kang kadadéan kira-kira limang dina nganti pitung dina.[4]

Chikungunya ing Indonésia[besut | besut sumber]

Penyakiy chikungunya sepisanan dicathet ing Tanzania, Afrika ing taun 1952, banjur ing Uganda taun 1963. Ing Indonésia, kejadian luar biyasa (KLB) Chikungunya dilapurakéing taun 1982. Demam chikungunya sepisanan dilapuraké ing Samarinda taun 1973.[5], banjur kejangkit ing Kuala Lumpur, Martapura, Ternate, Yogyakarta (1983), Muara Enim (1999), Acèh, lan Bogor (2001). Sawijining wabah Chikungunya tinemu ing Port Klang ing malaysia taun 1999, banjur ngrembaka ing tlatah-tlatah liya. Wiwitan taun 2001, kadadéan luwar biyasa demam Chikungunya kadadèn ing Muara Enim, Sumatera Kidul, lan Acèh. Disusul ing kutha Bogor ing sasi Oktober. Setahun saterusé, demam Chikungunya kejangkit manèh ing Bekasi, Jawa Kulon, Purworejo, lan Klaten. Diprakirakaké sasuwéné taun 2001 nganti 2003, gunggungé kasus Chikungunya nganti 3.918 jiwa lan tanpa pati kang dijalari lelara iki.

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. Wwwlahariya C, Pradhan SK (December 2006). "Emergence of chikungunya virus in Indian subcontinent after 32 years: a review" (PDF). J Vect Borne Dis. 43 (4): 151–60. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 2013-10-19. Dibukak ing 2013-01-30.
  2. Powers AM, Logue CH (September 2007). "Changing patterns of chikungunya virus: re-emergence of a zoonotic arbovirus". J. Gen. Virol. 88 (Pt 9): 2363–77. doi:10.1099/vir.0.82858-0. PMID 17698645.
  3. Sourisseau M, Schilte C, Casartelli N, Trouillet C, Guivel-Benhassine F, Rudnicka D, Sol-Foulon N, Le Roux K, Prevost MC, Fsihi H, Frenkiel MP, Blanchet F, Afonso PV, Ceccaldi PE, Ozden S, Gessain A, Schuffenecker I, Verhasselt B, Zamborlini A, Saïb A, Rey FA, Arenzana-Seisdedos F, Desprès P, Michault A, Albert ML, Schwartz O (June 2007). "Characterization of reemerging chikungunya virus". PLoS Pathog. 3 (6): e89. doi:10.1371/journal.ppat.0030089. PMC 1904475. PMID 17604450.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  4. a b c Chikungunya Archived 2012-01-28 at the Wayback Machine.(diundhuh 31 Januari 2013)
  5. "Archive copy". Diarsip saka sing asli ing 2022-07-05. Dibukak ing 2013-01-31.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)