Menyang kontèn

Louis XII saking Prancis

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Ingkang Sinuwun Raja Louis XII
Raja Prancis
Panjenengan7 April 1498 – 1 Januari 1515
(&&&&&&&&&&&&&016.&&&&&016 taun, &&&&&&&&&&&&0269.&&&&&0269 dina)
Karajan Perancis27 Mèi 1498 (Reims)
LeluhurISR Charles VIII
PanerusISR Francis I
Lair(1462-06-27)27 Juni 1462
Château de Blois
Surud1 Januari 1515(1515-01-01) (umur 52)
Hôtel des Tournelles
AstanaBasilika Santo Denis
GariniJoan saking Prancis
Anne, Adipati Wanita Bretagne
Mary saking Inggris
Putra
ing antarané liyané...
Claude, Ratu Prancis
Renée, Adipati Wanita Ferrara
WangsaWangsa Valois
BapaCharles, Adipati Orléans
IbuMarie saking Cleves
AgamaKatulik Roma

Louis XII (27 Juni 1462 – 1 Januari 1515) [1], karan "Bapak Rakyat" (Prancis: Le Père du Peuple), minangka salah sijining Raja Prancis lan panguasa tunggal saka Valois-Orléans cabang Wangsa Valois. Panjenengané maréntah saka taun 1498 tekan 1515 lan nguyak kebijakan luar nagari kanthi aktif banget [2].

Wiwitaning Urip

[besut | besut sumber]
Patung Louis XII ing duit logam taun 1514

Louis dilairaké ing tanggal 27 Juni 1462 [3], ing Château de Blois, Blois, Touraine (ing njero kontemporer Départemen Loir-et-Cher). Putra Charles, duc d'Orléans lan Marie saka Cleves, panjenengané nggantèkaké bapaké minangka Adipati Orléans ing taun 1465 [4].

Ing taun 1480 Louis anggoné mèlu ing Perang Edan nglawan otoritas kraton. Gabung karo sekuthu Francis II, panjenengané ngadepi wadyabala kraton ing medan Perang Saint-Aubin-du-Cormier (1488), nanging panjenengané dikalahaké lan ditangkep. Diwènèhi pangapura telung taun salanjuté, Louis gabung karo seduluré Raja Charles VIII ing pirang-pirang kampanye ing Italia [5].

Kabèh anaké Charles VIII, ya iku papat, tilar donya nalika isih enom. Terjemahan Prancis Hukum Salik ngijinaké manawa warisan tahta Prancis mung kanggo keturunan lanang para panguasa Prancis. Babagan iki nggawé Louis, buyut Raja Charles V, pewaris kang paling senior kang dai pewaris Charles VIII. Louis salanjuté éntuk tahta sawisé raja tilar donya.

Kawicaksanan njero kaliyan njaba nagari

[besut | besut sumber]
Meriam perunggu Louis XII, kanthi lambang landak. Kaliber: 172mm, dawa: 305 cm, bobot: 1870kg. Ditemokake ing Algiers nalika taun 1830. Musée de l'Armée.

Sanadyan panjenengané teko telat (lan ora dikira-kira) munggah tahta, Louis timindak kanthi semangat, ngreformasi sistem hukum Prancis, ngurangi pajek lan ndandani pamaréntahan, kaya ta kang digagas déning Henry VII ing Inggris. Panjenengané uga trampil nalika ngatur kebangsawanané, kalebu fraksi Wangsa Bourbon kang nduwé kuasa, kang akèh nyumbang kanggo stabilitas pamaréntahan Prancis. Ing njero Ordonansi Blois nalika taun 1499 lan Ordonansi Lyon ing taun 1510, panjenengané ngembangaké kakuasaan hakim kraton lan nduwé upaya kanggo ngekang korupsi ing njero pranatan hukum. Hukum adat Prancis kang komplèks banget kudu disusun lan disahaké déning proklamasi kraton.

Ing salah sijining upaya kanggo ngentukaké kendali Wewengkon Adipati Milan, kang warisané panjenegané entukaké kanthi hak saka éyang paternale Valentina Visconti,[6] Louis mangkat ing Perang-perang Italia. Ing medan Perang Italia 1499–1504, panjenengané wes kasil ngamanake Milan nalika taun 1499 saka musuhé, Ludovico Sforza, lan wewengkon mau mapan ing njero kakuasaan Prancis sasuwené 12 taun. Suksesé kang gedhé kethok nalika Perang Liga Cambrai, kanthi kamenangan ing medan Perang Agnadello nalika taun 1509. Kaanan dadi saya abot kanggo panjenengané saka taun 1510 munggah, luwih-luwih sawisé Julius II, paus pejuang kang elok, ngendalekaké Vatikan lan mbentuk "Liga Suci" kanggo nentang ambisi-ambisi Prancis ing Italia. Prancis akhiré diusir saka Milan déning Switserlan nalika taun 1513.

Louis XII ngleboni Genoa ing taun 1507. Miniatur déning Jean Bourdichon

Louis uga nguyak warisan kang kapungkur langsung saka Karajan Napoli karo Ferdinand II, Raja Aragon saking Wangsa Trastámara. Panjenengané loro kabèh setuju kanggo mmbagi kraton Neapolitan ing Perjanjian Granada (1500), nanging akhire congkrah déning kondisi pérangan wilyah mau, lan ing taun 1504 Prancis kelangan pérangan Napoli.

Louis kabukti dadi salah sijining raja kang populer. Ing pungkasana pamerintahané, defisit makutha ora luwih gedhé saka nalika panjenengané nggantekaké Charles VIII ing taun 1498, sanadyan panjenengané nglakoni sapropirané kampanye larang ing Italia. Reformasi fiskalé ing taun 1504 lan 1508 diperketat lan ditingkataké proseduré kanggo mungut pajek. Panjenengané patut éntuk jejuluk Bapak Rakyat ("Le Père du Peuple") kang diwènèhaké kanggo panjenengané nalika taun 1506.

Kawinan

[besut | besut sumber]
Ratu Joan saking Prancis.
Mary nalika periodené kang sedéla minangka Ratu Prancis.

Ing taun 1476, Louis diwènèhi tanggungan nikah karo Joan saking (1464–1505) kang salah, putri sadulur loro-lorone kabèh, Louis XI, "Raja Laba-laba" Prancis kang umuré setengah tuwa. Joan wés ditahbisaké déning Gréja Katolik. Sawisé para leluhur Louis XII Charles VIII tilar donya tanpa keturunan, kawiné Louis dibatalaké kanthi upaya kanggo ngijinaké nikahi kaliyan janda Charles, mantan Permaisuri, Anne saking Bretagne (1477–1514), kang putri lan pewaris Francis II saking Bretagne, kanthi maksud strategi kanggo nggabungaké wewengkon adipati Bretagne ing njero kakuasaan Prancis.

Nanging prastawa batal mau digambaraké minangka "salah sijining tuntutan hukum jaman", babagan ora gampang. Louis ora kaya wong kang diarepaké, nduwé penemu manawa batalé kawinan mau amarga ana gayutan sadulur (tunjangan umum kanggo bubaré kawinan ing wektu iku). Sanadyan panjenengané bisa nggawa saksi kanggo mbuktèkaké manawa kaloroné duwé gayutan kang rumaket amarga pirang-pirang prastawa kawinan kang kadadéan, ora ana bukti dhokumèn babagan iku, mung sapropirané penemu saka wong-wong pura. Mangkono uga, Louis ora bisa mbantah manawa panjenengané wés gedhé akil balig (14 taun) kanggo nikah: ora ana kang mesti kapan panjenengané dilairakeé, karo Louis kang ngaku kang umuré 12 taun ing wektu iku, lan kang liyané wiwit nafsiraké panjenengané sadaya umuré 11 lan 13 taun. Sanadyan mangkono, amarga ora ana bukti kang nyata, panjenengané kapeksa nggawé argumen liyané.

Gotik Flamboyan Louis kang numpak jaran ing nduwur gerbang Château de Blois

Saka Kepausan minangka pihak kang nétral, ngendika Joan bakal menang, amarga kasus Louis kang ora kuat buktineé. Mesakaké banget nasibé Ratu, Paus Aleksander VI (mantan Roderic Borja) digelar amarga alesan politis kanggo mènèhi ijin pegat, lan panjenengané maréntah nentang Joan, ngijinaké prastawa batal mau. Prastawa Batal mau diwènèhaké kanthi alesan manawa Louis ora bébas nikah, nanging dipeksa kanggo nikahi amarga préntah bapaké Joan Louis XI. kanthi angkara murka, Joan wegah minggir, lan nduwé alesan manawa panjenengané bakalan ndonga kanggo bekas bojoné, lan Louis padha wegahé nikahi bekas Ratu Anne.

Sawisé tilar donyané Anne, Louis salanjuté nikahi Mary Tudor, Ratu Prancis (1496–1533), seduluré Henry VIII saking Inggris, Raja Inggris ing Abbeville, Prancis, nalika tanggal 9 Oktober 1514, kanthi upaya kanggo bisa ngasilaké keturunan pewaris tahtané lan calon kang yasa pewaris mangsa ngarep kanggo keturunan-keturunane saka tahta Inggris uga. Panjenengané akhiré ora kasil. Sanadyan kaloro kawinané sadurungé, raja ora duwé keturunan lanang urip lan nduwé upaya kanggo ngasilaké salah sijining pewaris; nanging Louis tilar donya tanggal 1 Januari 1515, kurang saka 3 wulan sawisé nikahi Mary, miturt pirang-pirang sumber amarga kesel lan kabèh tenagané dienggo ing kasur. Nikahé panjenengané loro kabèh ora ngasilaké keturunan.

Tilar Donyané

[besut | besut sumber]

Louis tilar donya tanggal 1 Januari 1515, lan dikubur ing Basilika Santo Denis. Amarga tradisi Hukum Salik, kang ora ngijinaké wanita kanggo dadi pewaris tahta Prancis, panjenengané digantèkaké déning putra saka seduluré kang kapisan, Francis I saking Prancis (kang uga minangka mantuné), kang nggawé garis keturunan Raja-raja Prancis dhéwé.

Kulawarga

[besut | besut sumber]

Silsilah

[besut | besut sumber]

Keturunan

[besut | besut sumber]
Ratu Anne saking Bretagne
Déning Anne saking Bretagne
Jeneng Lair Tilar Donya Cathetan
Claude saking Perancis 14 Oktober 1499 20 Juli 1524 nikah kaliyan Francis I saking Perancis ing tanggal 18 Mèi 1514; duwé keturunan
Putra ora nduwé jeneng 1500 1500 mati bayi
Putra ora nduwé jeneng 21 Januari 1503 21 Januari 1503 mati bayi
keguguran ing akir taun 1503 ing pungkasan taun 1503 pirang-pirang sumber ngendika
keguguran 1505 1505
Putra ora nduwé jeneng 21 Januari 1508 21 Januari 1508 mati bayi; pirang-pirang sumber ngendika keguguran
keguguran 1509 1509 pirang-pirang sumber ngendika
Renée saking Prancis 25 Oktober 1510 12 Juni 1574 nikah kaliyan Ercole II d'Este ing wulan April 1528; duwé keturunan
Putra ora nduwé jeneng 21 Januari 1512 21 Januari 1512 mati bayi

Louis XII uga duwé sapropirané anak karam Michel de Bucy, Biskop Agung Bourges saka taun 1505, kang tilar donya ing taun 1511 lan dikubur ing Bourges.[7]

Réferènsi

[besut | besut sumber]

Cathetan sikil

[besut | besut sumber]
  1. http://www.luminarium.org/encyclopedia/louis12.htm (dipununduh 1 April 2013)
  2. http://www.biography.com/people/louis-xii-9386847 Archived 2013-06-07 at the Wayback Machine. (dipununduh 24 April 2013)
  3. http://www.historylearningsite.co.uk/L12.htm (dipununduh 1 April 2013)
  4. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/348919/Louis-XII (dipununduh 24 April 2013)
  5. http://www.historylearningsite.co.uk/L12.htm (dipununduh 24 April 2013)
  6. Her marriage contract with Louis, duc d'Orléans, stipulated that in failure of male heirs, she would inherit the Visconti dominions.
  7. http://genealogy.euweb.cz/capet/capet23.html#L12
Louis XII saking Prancis
Cabang kadet Wangsa Kapetia
Lair: 27 Juni 1462 Tilar donya: 1 Januari 1515
Regnal titles
Kang sadurungé
Charles VIII
Raja Prancis
7 April 1498 – 1 Januari 1515
Kang sawisé
Francis I
Kang sadurungé
Frederick IV
Raja Napoli
Agustus 1501–31 Maret 1504
Kang sawisé
Ferdinand III
Kang sadurungé
Anne
Adipati Bretagne
8 Januari 1499 – 9 Januari 1514
karo Anne
Kang sawisé
Claude
Kang sadurungé
Louis I
Adipati Milan
1499–1512
Kang sawisé
Maximilian
Kang sadurungé
Charles I
Adipati Orléans
5 Januari 1465 – 7 April 1498
Lowong
Digabungaké ing njero wewengkon kraton
Title next held by
Henry
Adipati Valois
5 Januari 1465 – 7 April 1498
Lowong
Digabungaké ing njero wewengkon kraton
Title next held by
Francis
Pangeran Blois
5 January 1465 – 7 April 1498
Lowong
Digabungaké ing njero wewengkon kraton
Title next held by
Gaston
Lambang Karajan Prancis Raja Prancis Lambang Karajan Prancis

Hugh Capet
987-996

Robert II
996-1031

Henri I
1031-1060

Philippe I
1060-1108

Louis VI
1108-1137

Louis VII
1137-1180

Philippe II
1180-1223

Louis VIII
1223-1226

Louis IX
1226-1270

Philippe III
1270-1285

Philippe IV
1285-1314

Louis X
1314-1316

Jean I
1316-1316

Philippe V
1316-1322

Charles IV
1322-1328

Philippe VI
1328-1350

Jean II
1350-1364

Charles V
1364-1380

Charles VI
1380-1422

Charles VII
1422-1461

Louis XI
1461-1483

Charles VIII
1483-1498

Louis XII
1498-1515

François I
1515-1547

Henri II
1547-1559

François II
1559-1560

Charles IX
1560-1574

Henri III
1574-1589

Henri IV
1589-1610

Louis XIII
1610-1643

Louis XIV
1643-1715

Louis XV
1715-1774

Louis XVI
1774-1791

Louis XVII
1793-1795

Louis XVIII
1814-1824

Charles X
1824-1830

Louis XVI Raja Rakyat Prancis 1791-1792
Napoléon I Kaisar Prancis 1804-1814 lan 1815
Louis-Philippe I Raja Rakyat Prancis 1830-1848
Napoléon III Kaisar Prancis 1852-1870

Pirsani uga: Sajarah Prancis - Kapetia - Valois - Bourbon