Wayang dongèng

Pagelaran wayang dongèng dimainaké dhalang Ki Trontong Sadewo. Lakoné Macan Gembong.

Wayang iku salah siji kesenian ing tlatah Jawa kang wis diakoni déning PBB (UNESCO). Ing Indonesia akèh jinising kesenian wayang, tuladhané ana wayang kulit, wayang golèk, wayang wong lsp..

Ing kutha Semarang, ana salah siji jinising kesenian wayang kang rada béda karo jinis wayang liyané, ya iku wayang dongèng. Ing wayang dongèng, sing ndeleng uga bisa urun swara dadi dhalang. Wayang dongèng luweh ngutamakake interaksi antarané dhalang lan penonton. Saliyané iku uga karo para pengrawit. Lakon ing wayang dongèng akèh ngrembag babagan lingkungan lan sosial. Wayang dongèng, saliyané bisa dadi tontonan uga bisa dai tuntunan. Ora mung kanggo bocah cilik, naging uga para remaja, nom-noman, uga wong tuwa.

Wayang dongèng ing kéné migunakaké paraga awujud kéwan, tuladhané kaya ta macan, kucing, sapi, manuk, ula, kethèk, asu, kancil, wedhus, gajah, lan sapanunggalané. Paraga kéwan ing kono dijenengi miturut jinising kéwan mau. Pagelaran Wayang Dongèng diiringi musik gamelan lan lelagon dolanan bocah. Pentas wayang dongèng ora ana pathokane kaya pagelaran wayang kulit.

Piranti Wayang Dhongeng

1. dhalang
2. sindhen
3. gerong
4. debog
5. kendhang
6. gender
7. bonang
8. slenthem
9. kempul
10. gong
11. saron
12. terbang

Sajarah

Miturut Trontong Sadewa, wayang dongèng iku lair saka pepinginane Mbah Tris. Mbah Tris ya iku salah sijiné seniman ing kutha Semarang kang misuwur dadi dhalang Wayang Kancilé. Wayang Kancil iku wayang kulit kang isiné dongèng bocah cilik. Dongèng kang ngrembug babagan donya kéwan, lan bisa uga carita laladan. Diarani wayang kancil amarga lakon ing caritane ya iku kancil.