Gajih

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Trigliserida

Gajih utawa ''lipid'' uga bisa diarani lenga hewani ing suhu ruwang, ucul saka awujud kang kenthel lan cuèr.[1] Ing jero awak, gajèh bisa kanggo sumber ènèrgi kang èfisièn.[2]

Klasifikasi[besut | besut sumber]

Miturut Bloor, gajih bisa diperang dadi telung warna:[2][3]

  1. Gajih prasaja, ya iku campuran ester asem lemak lan sapérang alkhohol.[2][3] Tuladhané fat/lenga (TAG/trigliserida).[2][3]
  2. Gajih campuran, ya iku ester asem lemak kang ngandhut gugus tambahan saliyané alkhohol lan asem lemak.[2][3] Tuladhané fosfolipid lan glikolipid.[2][3]
  3. Gajih turunan, ya iku zat sangisoré golongan ester asem lemak, alkhohol lan hidropilis.[2][3] Tuladhané asem lemak, gliserol, alkohol padat, aldehid, keton bodies.[2][3]

Miturut sipat kimia (dhedhasar réaksi karo basa kuwat)[3]

  1. Gajih "tersabunkan" (hidrolisis karo basa)(latin: sapo, soap=sabun=garam asem lemak).[3] Tuladhané TAG (triasil gliserol) lan fosfolipid.[3]
  2. Gajih tak tersabunkan.[3] Tuladhané: sterol (kolesterol), vitamin kang larut ing jero gajih.[3]

Miturut tingkat kejenuhan[4]

1. Asam lemak jenuh

Jeneng Asam Struktur Sumber
Butirat CH3(CH2)2CO2H Gajih saka susu
Palmitat CH3(CH2)14CO2H Gajih saka hewani lan nabati
stearat CH3(CH2)16CO2H Gajih saka hewani lan nabati

2. Asam lemak ora jenuh

Jeneng Asam Struktur Sumber
Palmitoleat CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7CO2H Gajih saka hewani lan nabati
Oleat CH3(CH2)7CH=CH(CH2) 7CO2H Gajih saka hewani lan nabati
Linoleat CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7CO2H Minyak nabati
linolenat CH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2=CH(CH2) 7CO2H Minyak biji rami

Kagunan[besut | besut sumber]

Gajih bisa minangka:[3]

  1. Kanggo sumber ènergi(duwé kandhutan 9 kkal/g)[3][5]
  2. Mbangun mémbran sèl lan bisa diliwati sapérang bahan kang lumebu lan metu saka sèl [3]
  3. Kanggo ngayomi organ-organ kang wigati utawa kanggo winates jaringan ing jero awak [3]
  4. njagaawak saka pangaru-aru njaba kaya ta: suhu, borok (infèksi) lan liya-liyané [3]
  5. Insulator listrik (supaya impuls-impuls syaraf bisa rikat ngrambat) [3]
  6. Biyantu transport senyawa-senyawa kaya ta vitamin, yèn ing jero getih bisa kanggo métabolisme [3]

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. Shvoong.com Archived 2012-01-20 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 18 April 2011)
  2. a b c d e f g h Widodo, Wahyu. 2005. Tanaman Beracun dalam Kehidupan Ternak. Malang: UMM Pres.
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Lipid Lemak Archived 2011-04-23 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)
  4. - Lemak dan Minyak(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)
  5. Manfaat lemak bagi tubuh manusia Archived 2011-05-16 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)