Menyang kontèn

Thomas Kuhn

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Thomas Kuhn
Barkas:Thomas Kuhn.jpg
Kuhn ing warsa 1973
LairThomas Samuel Kuhn
(1922-07-18)18 Juli 1922
Cincinnati, Ohio, US
PatiJuni 17, 1996(1996-06-17) (umur 73)
Cambridge, Massachusetts, US
WiyataHarvard University (BSc, MSc, PhD)
KalaFilsafat abad kaping 20
TlatahFilsafat kulon
AliranFilsafat analitik
BebadanUniversitas Harvard
Universitas Princeton
Institut Teknologi Massachusetts
Karsa pokok
Filsafat sains
Sajarah sains
Gantha misuwur

Thomas Samuel Kuhn (18 Juli 1924 - 17 Juni 1996) punika tiyang Amérika ingkang dados sajarawan saha filsuf sains. Bukunipun taun 1962 The Structure of Scientific Revolutions, ingkang mbahas sajarahing sains, kaanggep penting sanget wonten ing kalangan akademis saha populer, dipunbikak istilah "paradigm shift" ingkang sampun dados ungkapan umum ing basa Inggris.  

Kuhn nggadhahi mapinten-pinten panganggenan babagan majengipun ngelmu sains: bilih bidhang-bidhang sainsnipun ngalami "paradigm shift" ingkang periodik, sanes namung majeng kanthi cara linear lan lestantun, saha paradigm shifts menika mbikak caranipun enggal ingkang saderengipun boten saged dipuneksi kadospundi gayutanipun; saha panganggepan babagan satunggaling kawontenaningngelmulestanipun, ing wakdalu punapa kemawon, boten saged dipunmastani namung wonten kriteria obyektif, nanging dipuntepangaken dening kasarujukan komunitas sainsnipun. Paradigma-paradigma ingkang sami mbebingungaken asring kali boten sami antawisipun; inggih menika, paradigma-paradigma menika sami kalebet saha boten saged dipunrajut kaliyan kanyatanipun. Pramila, pamanggihipun piyambak tumrap sains boten saged namung miturut "obyektifitas" piyambak. Sains ugi kedah nggatosaken pananggepan subyektif, awit sedaya dudutanipun obyektif wontening pungkasanipun dipunsemayani dening pamanggih subyektif/pandangan dununganipun para panaliti saha paraganipun.  

Pamedalanipun buku The Structure of Scientific Revolutions dados kadadosan ingkang penting sanget wonten ing sajarah, filsafat, saha sosiologi sains. Kuhn ngabantah pamanggih ingkang sampun kitab nalika semanten ngengingi majengipun sains ingkang dipunpirsani kados "perkembangannipun kabukten saha teori ingkang kasambung". Kuhn ngabantah kanthi modelepiskadansaiwakedhahing episodik prouaga kontinuitas konseptual ingkang wonten kebnajengakumulative ingkang dipunsebut Kuhn kados "sains normal", dipunselel dening masa-masa revolusi sains. Kapendhetanawonpanalikamenawi wonten "anomali-anomali" nalika revolusi sains ndadosaken paradigma-paradigma enggal. Paradigma-paradigma enggal lajeng ndadosaken pitakenan-pitakenan enggal babagan data-data ingkang sampun wonten, majeng ngabisakendiadohaken asiling "teka-teki"[1] sekedhik saking paradigma ingkang rumiyin, ngewahi aturan panlitenanipun saha "peta" ingkang nuntun panaliten enggalipun.[1]

Tuladhanipun, analisis Kuhn babagan Revolusi Copernican nitik berataken bilih, wonten ing wiwitan, revolusi menika boten ngasilaken prayoganing makaten katitik ing kadadosan-kadadosan gesang, kados prouaga posisi-posisi planet, tinimbang sistem Ptolemik, nanging malahan narik minatipun para panaliti temanten awit nggadahi janji nedahaken solusi ingkang langkung sae lan prasaja ingkang saged dipunwontenaken ing mangke. Kuhn nyebataken konsep-konsep pokok saking revolusi ingkang unggul kados "paradigma-paradigmanipun" saha pramila mbisakaken tembung menika kaginakaken analogi ing setengah kaping kalihipun abad 20. Panganggepanipun Kuhn bilih paradigm shift punika campuran sosiologi, enthusiasme saha janji-janji sainsnipun, sanes prosedur ingkang logis saha tertentu, ndadosaken risak menawi menika. Kuhn ngabantah keprihatinan menika wonten ing raktatan sayembara edisi angka kalih ing 1969. Kangge mapinten-pinten ahli komentar The Structure of Scientific Revolutions menika mbikak humanisme ingkang realistis wonten ing inti sains, sinaosa kangge mapinten-pinten tiyang sanes, keluhuran sains punika cawur awit Kuhn mbikak unsur ingkang boten rasional wonten ing Jermanipun saking kaluhuraning risilipun.

Sitiran

[besut | besut sumber]
  • Kuhn, Thomas S. (1996). The Structure of Scientific Revolutions (édhisi ka-3rd). University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-45807-6. LCCN 96013195.
  1. a b Cithakan:Harvtxt: asking new questions of old data on pages 139, 159; moving beyond "puzzle-solving" on pages 37, 144; change in rule sets on pages 40, 41, 52, 175; change in the direction or "map" of research on pages 109, 111.