Taman Nasional Chapada dos Veadeiros

Sana Warisan Donya UNESCO
Kawasan Cerrado ingkang Dipunlindhungi: Chapada dos Veadeiros lan Taman Nasional Emas
Janeng ing Pratélan Warisan Donya
Jinis	Alami
Wewaton	ix, x
Rujukan	[ 1035]
Tlatah UNESCO	Amérika Latin lan Kepulauan Karibia
Sujarah prasasti
Prasasti	2001 (Sési ke-25)
	Sana Taman Nasional Chapada dos Veadeiros ing Brasil.

Taman Nasional Chapada dos Veadeiros dumunung wonten ing Chapada dos Veadeiros, sawijining dataran tinggi kuna ingkang dipunprakirakaken yuswanipun sampun 1,8 miliar taun.^[2] Basisipun wonten ing praja Goias wonten ing Brasil, taman punika dipundhirikaken wonten ing tanggal 11 Januari 1961 déning Présidhèn Juscelino Kubitscheck lan kadhaptar minangka Situs Warisan Donya déning UNESCO wonten ing taun 2001. Taman punika mapan ing aréa ingkang wiyaripun 655 kilomèter persegi lan dipunkelola déning IBAMA.

Géografi

Iklim

Suhu taunan rata-rata sakitar 24-26 derajat Celcius, antawis ingkang minimal ing angka 4-8 derajat Celcius lan dumugi maksimum wonten ing angka 40-42 derajat Celcius.

Inggil

Kanthi inggil tlatah antawis 600 lan 1650 mèter, taman punika minangka dataran paling inggil wonten ing Brasil Tengah. Titik paling inggil saking taman lan praja Goiás inggih punika Serra da Santana, wonten ing inggil 1691 mèter ing nginggil lumah laut.^[3]

Formasi wewatuan

Formasi wewatuanipun minangka salah satunggal ingkang paling sepuh ing planit punika. Ing mrika wonten kuarsa kanthi singkapan kristal. Wewatuan punika dipunèkspor lan reginipun awis sanget wonten ing Jepang lan Inggris, ing pundi wonten ing sapèrangan dékade wewatuan mau dipun-ginakaken kanggé indhustri. Sakmenika, para terapis lan pecinta alam pados ènergi lan kekiyatan kanggé marikaken, inggih punika saking kristal lan saking papan - papan kados Alto Paraiso. Wewatuan kristal dumunung wonten ing lemah gembur Cerrado utawi padang rumput ingkang kabikak. Tuwuhing alas ugi taksih kapanggih wonten ing tlatah mau ing pundi langkung saking 25 jinis anggrek saged kapanggihaken wonten ing mrika, kejawi spésies Brasil sanès kados Pau d'Arco Roxo, Copaíba, Aroeira, Tamanqueira, Jerivá, Buritis lan Babaçu. Kali utama wonten ing taman punika inggih Rio Preto, anak kali saking Kali Tocantins. Sadawaning jaluripun, wonten kathah sanget air terjun kados Air Terjun Rio Preto (120 mèter, 80 mèter ing dhasar) lan Air Terjun Cariocas. Ngarainipun ugi éndah, kanthi dinding dumugi 40 mèter inggil lan lembah dumugi 300 mèter.

Fauna lokal

Fauna wonten ing tlatah punika kalebet spésies ingkang sampun kaancem cures kados ta rusa pampas (wonten ing papan punika dipunkenal minangka veado campeiro), rusa rawa (cervo do pantanal), serigala maned (lobo guara), jaguar, lan sanès - sanèsipun kados rhea (ema), seriema, tapeti, armadillo raksasa (tatu canastra), trenggiling (tamanduá), capybara (capivara), tapir (anta), tukan kanthi cucuk ijem (tucano de bico verde), hering cemeng (urubu), lan hering raja (urubu rei).^[4]