Menyang kontèn

Monumen Lilin

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Tugu Lilin
Jeneng liyanéTugu Kebangkitan Nasional [1]
Tetélan pokok
JinisTugu
AlamatJalan Dr. Wahidin no. 33 ,Kelurahan Penumping, Kecamatan Laweyan [2]
KuthaSurakarta
NagaraIndhonésia Indonesia
Diyasa kawitDesember 1933 [1]
OpenedOktober 1934 [1]
Rancangan lan yasan
ArsitèkIr. Soetedjo [1]

Monumen Lilin (Tugu Lilin utawa Monument van 25 jaar " Boedi Oetomo ) ingggih punika salah setunggaling tugu wonten ing kutha Surakarta. Tugu punika dipunbangun kanthi ancas mengeti selangkung (25) warsa miyosipun Hari Kebangkitan Nasional.[3][4][5] Etungan puniki dipunwiwiti wiwit ngadegé Paguyuban Budi Utomo ingkang dipunanakaké tanggal 20 Mèi 1908 wekdal 09.00 wonten ing salah sawijining ruangan wonten ing Jakarta, inggih punika STOVIA . [6]

Kahanan Umum

[besut | besut sumber]

Monumen Lilin puniki papan wonten ing sudut sudut antawis Jalan Kebangkitan Nasional lan Jalan Wahidin No. 33 kawasan Penumping, Kecamatan Lawiyan, Kutha Surakarta.[7][8][9][10] Monumen lilin kasebat ugi dipundadosaken dados lambang resmi Kutha Solo kejawi dhuwung. Monumen puniki ugi kelebet dhateng lebet Cagar Budaya Indonesia ingkang dipunlindungi kawontenanipun. [7]

Monumen lilin gadhah nami resmi Tugu Kebangkitan Nasional. Ananging, nami monumen/tugu lilin langkung dipuntepang amargi bentukipun ingkang kados lilin.Monumen puniki papan wonten ing inggil lahan sa-wiyar 140 mèter persegi kaliyan inggil 9 mèter. Monumen puniki dipuntetepaken dados Cagar Budaya nglangkungi Serat Keputusan Walikota Surakarta Nomer 646/116/I/1997 lan ugi Serat Keputusan Walikota Surakarta Nomer 646/1-R/1/2013 ingkang nggadahi tanggal 3 Mei 2013. Wonten ing warsa 2017, tim ahli cagar budaya nasional nyaranaken tugu puniki kangge dados cagar budaya peringkat nasional, amargi inggih punika bukti sengkuyung kebangkitan nasional lebeting perjuangan ngrebat kamardikan. Menteri Pendidikan lan Kabudayan Republik Indonesia lajeng medhotaken tugu lilin dados cagar budaya peringkat nasional nglangkungi Serat Keputusan Nomer 369/M/2017.[11]

Monumen Lilin puniki dipunbangun saking gumpalan siti saking pinten-pinten penjuru nusantara. Siti-siti kasebat dipunbekta dening anggota Permufakatan Perhimpunan-Perhimpunan Politik Kebangsaan Indonesia (PPPKI) saking laladanipun piyambak-piyambak.[12]

Sajarah

[besut | besut sumber]

Wiwit warsa 1928 Budi Utomo resmi dados anggota PPPKI, inggih punika sawijining federasi perkumpulan gerakan politik ingkang dipunprakarsani dhateng PNI ingkang dipun pimpin kaliyan Ir. Soekarno . Niat pendirian tugu puniki dipuncetuskan dening perwakilan masyarakat Solo wekdal numuti Kongres Indonesia Raya I ing warsa 1931 wonten ing surabaya. Lampahan pembangunan dipun percayaaken dhateng KRT Woerjaningrat, mantu Pakubuwono (PB) X ingkang ugi inggih punika njabat dados Wakil Ketua Boedi Oetomo. [13][4]

Wonten ing wulan April 1933 PPKI nganakake rapat wonten ing Kutha Surakarta. Wonten ing rapat kasebut dipunajokake gagasan kanthi persetujuan kanggo ngedegake tugu minangka kagem mengeti 25 taun Kebangkitan Bangsa wonten ing kutha Solo. KRT Woerjaningrat enggal-enggal mbentuk panitia kagem pembangunan Monumen Nasional kasebat, kanthi anggota pitu lan dipunpimpin dening Mr. Singgih. Monumen puniki dipunbangun wonten ing Solo amargi angsal izin lan sengkuyungan saking Pakubuwono X sasampunipun saderengipun sande dipunbangun ing pinten-pinten kutha kados Batavia, Surabaya, lan Semarang.[6][11]

Rencana pembangunan tugu kasebat dipun realisasiken kaliyan perancangan tugu. Sayembara dipunwontenaken kangge madosi rancangan bangunan ingkang angsal nggambaraken sengkuyung pergerakan kebangsaan Indonesia. Wonten tigang tiyang ingkang numuti sayembara puniki. Wonten ing pungkasanipun, rancangan ingkang dipundamel dening Ir. Soetedjo dipunpilih dening panitia. Karyanipun dipunanggep ngebaki pangajeng-ajeng medharaken gegayuhan kebangsaan kaliyan basa ingkang gampil dipun ngertosi dening masyarakat umum.[11][14]

Rancangan ingkang dipundamel dening Ir. Soetedjo inggih punika tugu awujud lilin ingkang badhe dipunbangun wonten ing siti ingkang wiyar. Bentuk tugu nggambaraken kekiyatan, lan lilin gadhah artos dados penerang mlampah. Izin pembangunan lajeng dipunsukakaken dening panguwaos Kasunanan, Sri Susuhunan Pakubuwono X wonten ing akhir November 1933. Peletakan sela pertami dipunlampahaken wonten ing awal Desember 1933 lan pembangunanipun dipunserahaken dhateng R. M. Sosrosaputro. ananging, pamarintah Hindia Walandi nolak pembangunan tugu kasebat. Residen Surakarta sempet ngalangit pembangunan tugu puniki. Malah, gubernur jenderal Hindia Walandi wekdal puniku Bonifacius Cornelis de Jonge ngulemi Sri Susuhunan Pakubuwono X kangge mbahas masalah puniki.[11]

Tugu menika dipunsebat Tugu Lilin amargi wujudipun kados lilin ingkang wonten ing nginggilipun murub.[10] Alesan dipun jenenge mekaten minangka simbol pangarep-arep ingkang mencorong. Ingkang dipun maksud inggih punika pangarep-arep para pejuang wonten ing jaman rumiyin ingkang sami berjuang mati-matian kagem nggayuh dinten kamardikan Indonesia.

Batang beton Tugu Lilin kasusun saka alas utawa umpak persegi panjang ingkang dipunsangga alas persegi lintune ingkang nggadahi ukuran langkung ageng. Gedhong Tugu Lilin puniki nduweni struktur ingkang mirip kaliyan struktur candhi. Bentenipun mboten wonten ukiran ingkang bentukipun kados sirah naga ingkang lengen undhak-undhakan. Kajaba iku, Tugu Lilin puniki mboten nggadahi ornamen tradhisional ingkang mencolok. [15]

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. ↑ a b c d [1][pranala mati permanèn]
  2. ↑ Lilin Surakarta
  3. ↑ inewsid. "Tanamkan Nilai Kebangkitan Nasional, Siswa SD di Kota Solo Diajak Berkunjung ke Monumen Tugu Lilin". https://muria.inews.id/ (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12. {{cite web}}: External link in |website= (pitulung)
  4. ↑ a b "Mengenal Tugu Kebangkitan Nasional di Solo, Gumpalan Tanah Penjuru Nusantara Ditanam pada Pelataran Tugu". SINDOnews Edukasi (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12.
  5. ↑ Santo. "6 Ikon Kota Solo yang Populer, Sudah Tahu Belum?". detikjateng (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12.
  6. ↑ a b [2][pranala mati permanèn]
  7. ↑ a b Media, Kompas Cyber (2021-03-21). "Asal-usul Tugu Lilin Solo, Tonggak Sejarah Pergerakan Kemerdekaan Halaman all". KOMPAS.com (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12.
  8. ↑ "Tugu Lilin Solo - Monument van 25 jaar " Boedi Oetomo " · CRJ4+G6Q, Penumping, Laweyan, Surakarta City, Central Java, Indonesia". Tugu Lilin Solo - Monument van 25 jaar " Boedi Oetomo " · CRJ4+G6Q, Penumping, Laweyan, Surakarta City, Central Java, Indonesia (ing basa Inggris). Dibukak ing 2023-10-12.
  9. ↑ Media, Kompas Cyber (2022-11-28). "Tugu Lilin: Sejarah, Bentuk, dan Ikon Kota Solo Halaman all". KOMPAS.com (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12.
  10. ↑ a b "Sejarah Tugu Kebangkitan Nasional yang Terletak di Kota Surakarta". Tribunnews.com (ing basa Indonesia). 2023-10-12. Dibukak ing 2023-10-12.
  11. ↑ a b c d PCBM, Dit (2018-03-19). "Tugu Lilin Surakarta Penjaga Api Semangat Kebangkitan Nasional". Direktorat Pelindungan Kebudayaan (ing basa Indonesia). Diarsip saka sing asli ing 2021-02-25. Dibukak ing 2023-10-12.
  12. ↑ Administrator (2022-05-21). "Seperti IKN, Ternyata Tugu Ini Dibangun Pakai Tanah dan Air dari Penjuru Nusantara - Indozone Travel". Seperti IKN, Ternyata Tugu Ini Dibangun Pakai Tanah dan Air dari Penjuru Nusantara - Indozone Travel (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12.
  13. ↑ Wahyudiyanto, Haryono (2022-05-20WIB09:38:25+00:00). "Sejarah Tugu Lilin, Dibangun di Solo setelah Gagal di Beberapa Kota". Solopos.com (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-10-12. {{cite web}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  14. ↑ Primasasti, Agnia (2022-07-06). "Tugu Lilin Pada Lambang Kota Solo". Pemerintah Kota Surakarta. Dibukak ing 2023-10-12.
  15. ↑ [3][pranala mati permanèn]
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Monumen_Lilin&oldid=1670394"