Gunung Jiri
| Gunung Jiri | |
|---|---|
 Gunung Jiri | |
| Hangul | 지리산 |
| Hanja | 智異山 |
| Alihaksara Koréa Kang Sinampurna | Jirisan |
| McCune–Reischauer | Chirisan |
Gunung Jiri inggih punika gunung paling inggil angka kalih wonten ing wewengkon Koréa Kidul ingkang dumunung wonten ing pungkasaning Rerangkèn Pegunungan Sobaek.[1] Rerangkèn Sobaek minangka pungkasan saking Rerangkèn Baekdudaegan, barisan ingkang sami jèjèr ing sadawaning Ujung Koréa. Nama Jirisan saged dipunterjemahaken wonten ing warna-warna teges, ingkang limrahipun gadhah nuansa mistis. Jiri saged dipuntegesaken "Gunung Tiyang ingkang Anèh lan Bijak".[2] Saged ugi dipunterjemahaken minangka "Kawicaksanan lan Kaèndahan", tembung ingkang asalipun saking kitab sutra agama Buda.[3] Wonten ing jaman rumiyin Jiri dipunkenal minangka papan dunungipun para pertapa,[2] ingkang pitados bilih gunung mau saged damel para pertapa dados langkung wicaksana.[3] Rakyat Koréa nyebutaken bilih Gunung Jiri punika sami kaliyan Gunung Geumgang lan Gunung Halla minangka gunung mistik.[2]
Katetepaken minangka satunggaling taman nasional wonten ing taun 1967, Gunung Jiri mbentang wonten ing wewengkon 4 kabupatèn lan 1 kutha wonten ing 3 provinsi.[2] Ngambah kabupatèn Hadong, Hamyang, Sancheong (Gyeongsang Selatan), Kabupatèn Gurye (Jeolla Selatan) lan kutha Namwon (Jeolla Utara).[2] Provinsi Gyeongsang Selatan gadhah proporsi wewengkon taman nasional ingkang paling wiyar. Kanthi wiyaring wewengkon taman, 471,758 km², kawasan punika minangka taman nasional ingkang paling wiyar wonten ing Koréa Kidul.[2] Garis lingkar Gunung Jiri dawanipun dumugi jarak 320 km, ing pundi salebetipun medal 3 puncak paling inggil, inggih punika Cheonwangbong (1.915 m), Banyabong (1.732 m), lan Nogodan (1.507 m).[2]
Taman Nasional Gunung Jiri nglindungi keanekaragaman hayati ingkang inggil.[2] Jinis flora lan fauna ingkang gesang wonten ing kawasan punika dumugi 4.989 jinis.[2] Flora Gunung Jiri bervariasi saking vegetasi iklim anget, sedheng dumugi dingin.[2] Wonten ing situs-situs kuil Buda tuwuh wit-witan ingkang katetepaken minangka harta nasional kados wit ceri higan lan wit cemara 1000 taun.[2] Kéwan-Kéwan ingkang gesang wonten ing papan punika antawisipun terwelu, roe siberia (Capreolus pygargus), elk lan kucing alasan.[2] Harimau Koréa ingkang pungkasan katingal wonten ing papan taman nasional punika sadèrèng pungkasanipun cures.
Wonten ing wewengkon Gunung Jiri wonten 7 cacah kuil Buda ingkang wigati, ingkang paling ageng inggih punika Hwaeomsa.[1] Wonten ing wewengkon punika wonten ing kampung Cheonghak-dong ingkang taksih njagi cara gesang ingkang tradhisional.
Pranala njaba
[besut | besut sumber] |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Jirisan. |