Yadnya (awatara)

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Yadnya

Yadnya (Dewanagari: यज्ञ; ,IAST: Yajña, यज्ञ) utawi Yadnyeswara ("Panguwasa Yadnya") inggih punika salah satungaling awatara (inkarnasi) Wisnu wonten ing agama Hindhu. Piyambakipun minangka panguwasa sadaya upacara wonten ing agama Hindhu (yadnya). Piyambakipun njabat minangka Indra wonten ing Manwantara kapisanan, éra Swayambu Manu.

Literatur[besut | besut sumber]

Wonten ing agama Hindhu, yadnya inggih punika ritual suci kanggé pikantuk kasjahtran lan anugrah. Biasanipun dipunpimpin déning Guru utawi rohaniwan. Geni minangka salah satunggaling aspèk ingkang wigati wonten ing upacara yadnya. Miturut kitab Purana, déwa yadnya inggih punika Yadnya.

Kitab Bhagawatapurana, Dewibhagawatapurana,[1] lan Garudapurana[2] damel Yadnya wonten ing pratélan awatara Wisnu utawi Adinarayana. Yadnya dipunklasifikasikaken minangka salah satunggal saking 14 awatara utama Manwantara (awatara wonten ing Manwantara ingkang kagayut lan ingkang nyengkuyung Indra kagayut lan para déwa ingkang sanès kanggé njagi prinsip-prinsip agama) ingkang dipunsebut Waibhawa-awatara. Yadnya ugi dipunkategorikaken minangka Kalpa-awatara (satungaling awatara ingkang mandhap ing sawijining aeon ingkang dipunsebut Kalpa) saking Wisnu.[3]

Wisnupurana ngandharaken bilih Yadnya gadhah sadhèrèk kembar ingkang nama Daksina ("sumbangan"). Lajeng, Yadnya lan Daksina palakrama lan gadhah kalih welas putra. Kekalih welas déwa mau dipunsebut para Yama.[1] Bhagawatapurana ngidentikaken Yadnya kaliyan Wisnu lan Daksina kaliyan Dewi Laksmi, dewi kabegjan lan permaisuri Wisnu.

Mitologi[besut | besut sumber]

Wonten ing manéka Purana dipunsebutaken bilih Yadnya inggih punika putra Prajapati Ruci lan Akuti, putri Swayambu Manu—Manu ingkang kapisanan (leluhur umat manungsa).[1] Sadanguning période kepemimpinan Swayambu Manu (Swayambuwa Manwantara), boten wonten Indra (pemimpin para déwa) ingkang cakap. Dados, Wisnu njalma minangka Yadnya lan njabat minangka Indra.[1][4]

Sasampuning miyos, Yadnya dumunung wonten ing dalemipun Swayambu Manu. Laré-laré kanggé Yajna lan Dakshina dipunsukani nama minangka Tosa, Pratosa, Santosa, Badra, Santi, Idaspati, Idma, Kawi, Wibu, Swahna, Sudewa lan Rocana. Sedaya putra punika dipunsebut minangka para Tusita. Lajeng Yadnya dipunangkat dados Indra.[1][5] Garudapurana ngendika bilih piyambakipun nindakaken kathah upacara pangorbanan.[2]

Cariyos ingkang sanès saking Wisnupurana ngandharaken bilih nalika penghancuran upacara ingkang dipuntindakaken Daksa, Yadnya, panguwasa upacara pangorbanan, mlajar minangka rusa. Mustaka Yadnya dipunpenggal déning Wirabadra, inkarnasi Siwa ingkang nggegirisi. Lajeng cathetan saking Hariwangsa lan Linggapurana nggayutaken cariyso mau kaliyan asal mula rasi lintang (Naksatra) Mergasirsa (teges: "kanthi sirah rusa"). Déwa Brahma ngangkat sirah Yadnya nuju dhateng lapisan planit-planit minangka Mregasirsa.[6][7]

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. ↑ a b c d e Mani, hal. 890
  2. ↑ a b Bibek Debroy, Dipavali Debroy. The Garuda Purana. hal. 133.
  3. ↑ M.M.Ninan. The Development Of Hinduism. Madathil Mammen Nina. hal. 246.
  4. ↑ Prabhupada. "Bhaktivedanta VedaBase: Śrīmad Bhāgavatam 1.3.12". The Bhaktivedanta Book Trust International, Inc. Diarsip saka sing asli ing 2010-03-28. Dibukak ing 24 Maret 2013.
  5. ↑ Anand Aadhar. "Bhagavata Purana Canto 4, chap. 1:Genealogical Table of the Daughters of Manu". Dibukak ing 24 Maret 2013.
  6. ↑ John Dowson. A classical dictionary of Hindhu mythology, and religion, geography, history. Asian Educational Services. kc. 371.
  7. ↑ Horace Hayman Wilson. The Vishnu Purana. Vol. 1. BiblioBazaar, LLC. kc. 176–7, 180.

Rujukan[besut | besut sumber]

  • Mani, Vettam (1975). Puranic Encyclopaedia: A Comprehensive Dictionary With Special Reference to the Epic and Puranic Literature. Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 0-8426-0822-2.
  • Svāmī Harshānanda. Deva-Devī Hindhu. Diterjemahkan olèh I Wayan Maswinara. Surabaya: Penerbit Pāramita. ISBN 979-9257-10-7.
Awatara Wisnu
Matsya | Kurma | Waraha | Narasinga | Wamana | Parasurama | Rama | Kresna | Baladewa (Balarama) | Buddha | Kalki
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Yadnya_(awatara)&oldid=1652072"