Pédherasi Bosni lan Hércégowina

Pédherasi Bosni lan Hércégowina
Federacija Bosne i Hercegovine
Федерација Босне и Херцеговине
Pédherasi Bosni lan Hércégowina Federacija Bosne i Hercegovine; Федерација Босне и Херцеговине
	Tlatah Pédherasi (kuning) sajeroning Bosnia-Herzegovina; Distrik Brčko (pink) diduwèni bebarengan karo RS.2
Kuthagara lan	Sarajevo
Jawatbasa	Basa Bosnia, Basa Kroasia and Serbian
Budayawangsa (2002)	Bosniak: 70%; Kroat: 28%; Serb: 1.4%; Others: 0.6%
Papréntahan	Sistem Parlemèntèr
• Présidhèn	Živko Budimir
• Mahamantri	Nermin Nikšić
Èntitas Bosnia-Herzegovina Èntitas Bosnia-Herzegovina
• Kawangun	18 Maret 1994
• Diakoni ing konstitusi BiH	14 Dhésèmber 1995
Pijembar
• Gunggung	26,110.5 km2 (10,081.3 sq mi)
• Banyu (%)	N/A
Population
• Pikira-kira 2007	3,064,413
• Cacahjiwa 1996	2,444,6653
• Ketebdunung	117/km2 (303.0/sq mi)
Artacihna	Mark (BAM)
Laladan wektu	UTC+1 (CET)
• Mangsa ketiga (AKK)	UTC+2 (CEST)

Pédherasi Bosni lan Hércégowina (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине, rungokna (pitulung·info)) iku siji saka loro èntitas pulitik péranganing nagara Bosnia-Herzegovina (siji èntitas liyané ya iku Republika Srpska). Kaloroné diwatesi déning garis wates antar èntitas.

Pédherasi Bosni lan Hércégowina mligi dipanggoni déning ètnik Bosniak lan Kroat, mula iku kanthi ora resmi karan Pédherasi Bosniak-Kroat. Sanadyan mangkono, miturut kaputusan Mahkamah Konstitutional ing taun 2001, ètnik Serb uga dadi konstituèn katelu sajeroning Pédherasi. Semana uga marang ètnik Bosniak lan Kroat ing Republika Srpska. Pédherasi iki diwangun miturut Perjanjèn Washington kang ditandhatangani tanggal 18 Maret, 1994, kang nganakaké sawijining Déwan Konstituèn utawa (Ustavotvorna skupština/Ustavotvorbeni Sabor). Déwan iki nyambut gawé nganti sasi Oktober 1996.

Pédherasi iki duwé ibukutha dhéwé uga pamaréntahan, gendéra, lambang, présidhèn, parlemèn, pulisi, imigrasi, kator pos lan perusahaan penerbangan dhéwé (BH Airlines). Uga duwé bala dhéwé ya iku Vojska Federacije Bosne i Hercegovine, sanadyan ana ing ngisor pangawasan Mantri Pertahanan Negara Bosnia-Herzegovina, semana uga bala èntitas sijiné ya iku Vojska Republike Srpske. Tentara èntitas (kalebu Vojska Republike Srpske) kudu wis nggabung ing pungkasan taun 2005 lan Mantri Pertahanan èntitas kudu wis dibusak lan dadi siji ing tanggal 1 Januari, 2006. Ing tanggal 6 Juni, 2006 kaloroné wis dadi siji dadi Angkatan Bersenjata Bosnia-Herzegovina kang dikontrol déning Mantri Pertahanan Bosnia-Herzegovina.

Sajarah

Pédherasi Bosni lan Hércégowina dibangun miturut Perjanjèn Washington ing sasi Mèi 1994. Miturut perjanjèn iki, kombinasi tlatah kang dikuwasani déning wadyabala Kroat lan Bosniak (pérangan Kroat kalebu Republik Kroasia Herzeg-Bosnia) kang dipérang dadi 10 kanton otonom. Sistem kanton dipilih kanggo nyegah dominasi déning siji golongan ètnik marang ètnik liyané.

Ing taun 1995, wadyabala pamaréntah Bosnia lan wadyabala Kroat Bosnia saka Pédherasi Bosni lan Hércégowina ngalahaké wadyabala sempalan Provinsi Otonom Bosnia Kulon (pimpinan Fikret Abdic, lan tlatah iki banjur disawijèkaké marang tlatah Pédherasi.

Miturut Perjanjèn Dayton taun 1995, Pédherasi Bosni lan Hércégowina iku sawijining èntitas saka loro èntitas Bosnia-Herzegovina lan duwé tlatah 51% saka tlatah Bosnia-Herzegovina (èntitas liyané ya iku Republika Srpska duwé tlatah 49%).

Ing tanggal 8 Maret 8, 2000, Distrik Brčko ditemtokaké minangka èntitas otonom ing Bosnia-Herzegovina lan dumadi saka pérangan tlatah kaloro èntitas. Distrik Brčko saiki dadi tlatah kang didarbèni déning kaloro èntitas mau.

Pamérangan admisistratif

Kanton-kanton Pédherasi Bosni lan Hércégowina.

Pédherasi Bosni lan Hércégowina dipérang sajeroning 10 kanton (utawa županija):

Una-Sana, Unsko-Sanski Kanton
Posavina, Posavski Kanton
Tuzla, Tuzlanski Kanton
Zenica-Doboj, Zeničko-Dobojski Kanton
Bosnian Podrinje, Bosanskopodrinjski Kanton
Bosnia Tengah, Srednjebosanski Kanton
Herzegovina-Neretva, Hercegovačko-neretvanski Kanton
Herzegovina Kulon, Zapadnohercegovački kanton
Sarajevo, Kanton Sarajevo
Canton 10, Kanton 10.^[1]

Lima kanton (Una-Sana, Tuzla, Zenica-Doboj, Bosnian Podrinje lan Sarajevo) minangka kanton kang kang ndunungi mayoritasé ètnik Bosniak, telu (Posavina, West Herzegovina lan Canton 10) mayoritas ètnik Kroat, lan loro (Bosnia Tengah lan Herzegovina-Neretva) campuran, tegesé ana prosedur legislasi kusus kanggo nglindhungi konstituèn golongan ètnik.

Kutha-kutha

Pratélan kutha gedhé ing Pédherasi Bosni lan Hércégowina:

Dhémografi

Serb Bosnia Kroat Bosnia Bosniak]] Pédherasi Bosni lan Hércégowina dumadi saka 51% saka tlatah Bosnia-Herzegovina, lan dadi papan 60% saka total populasi. Kabèh data bab populasi, kalebu distribusi ètnik, manawa akèk klèruné amarga kurangé data sènsus resmi.