Menyang kontèn

Di Bawah Lindungan Ka'bah (Novel)

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Di Bawah Lindungan Ka'bah
PanganggitHamka
NagaraIndonesia
BasaIndonesia
GènreNovèl
PangecapanBalai Pustaka (I–VI)
Bulan Bintang (VII–sekarang)
Kala babar
1938
Jinis saranaCetak (kulit keras & lunak)
Kaca52
OCLC63981241

Di Bawah Lindungan Ka'bah ya iku novèl kang uga karya sastra klasik Indonesia kang ditulis déning Haji Abdul Malik Karim Amrullah, utawa kondhang kanthi jeneng Hamka. Novèl iki dibabar taun 1938 déning Balai Pustaka, penerbit nasional Hindia-Walanda.

Novèl iki nyritakaké kisah katresnan antarané Hamid lan Zainab, kang padha-padha kesengsem nanging kapisah wiwit saka amarga béda latar buri sosial nganti Zainab kang ngadhepi penjalukané ibuné supaya nikah karo priya kang wis dipilihaké. Ing pungkasan carita, Hamid mutusaké lunga menyang Mekah, bajur ngibadah nganti wusanané mati ing ngarep Ka'bah sawisé ngertèni Zainab wis mati.

Novèl iki disambut apik déning pira-pira kalangan, malah nganti saiki wis diadaptasi dadi filem nganti kaping pindho, sekabèhané kanthi irah-trahan kang pada ya iku ing taun 1981 lan 2011.

Latar buri

[besut | besut sumber]

Haji Abdul Malik Karim Amrullah, kondhang kanthi cekakan Hamka, ya iku Muslim asal Minangkabau kang digedhèkaké sajeroning kalangan kulawarga kang tangat agama. Dhèwèké nyawang tradhisi kang ana sajeroning masarakat ing saubengé minangka penghambat kemajuan agama, kaya déné wawasan bapaké, Abdul Karim Amrullah.[1][2] Sawisé nglakokaké perjalanan mrang Jawa lan Mekah awit umur 16 taun kanggo menimba ngèlmu, dhèwèké wiwit kerja minangka guru agama ing Deli, Sumatera Utara, banjur ing Makassar, Sulawesi Selatan.[3] Sajrone perjalanan iku, mligi nalika ing Timur Tengah, Hamka akèh maca karya saka ahli dlan penulis Islam, kalebu karya penulis asal Mesir Mustafa Lutfi al-Manfaluti nganti karya sastrawan Éropah kang wis diterjemahake sajrone basa Arab.[4][5] Nalika taun 1935, Hamka ninggal Makassar kanggo balik marang Medan. Ing Medan, Hamka wiwit nulis Di Bawah Lindungan Ka'bah nilak dadi editor kanggo majalah Islam minggon Pedoman Masjarakat, kang sajrone majalah mau kanggo pertama kaline nama pena Hamka dikenalake.[2][6]

Gaya penulisan dan tema

[besut | besut sumber]

Di Bawah Lindungan Ka'bah ditulis sajrone wujud singkat kanti gaya basa kang prasaja. Kritikus sastra Indonesia, Bakri Siregar duwé anggapan yèn iki mungkin kadadéan amarga Hamka meloni gaya penulisan kang diwajibake Balai Pustaka.[3] Sawentara ahli dokumentasi sastra Indonesia, H.B. Jassin nyathet yèn Hamka duwé gaya basa kang "prasaja, nagnging berjiwa".[5] Kritikus sastra liyané, Maman S. Mahayana, Oyon Sofyan, lan Achmad Dian nyebute meh pada karo gaya basa saka penulis asal Mesir, Mustafa Lutfi al-Manfaluti.[7]

Di Bawah Lindungan Ka'bah duwé gaya pencaritaan kang sipaté didaktis, kang tujuane kanggo mendhidhik pembaca andhedhasar sudut pandang penulis. Miturut Jassin, Hamka luwih ngedepanake ajaran babagan dhasar-dhasar Islam ketimbang nyinggung tema kemodernan, kaya ta akèh-akèhé penulis wektu iku, lan ngritik pira-pira tradisi kang nentang Islam.[4]

Cathetan sikil

[besut | besut sumber]
  1. Siregar 1964, kc. 60.
  2. a b Teeuw 1980, kc. 104.
  3. a b Siregar 1964, kc. 61.
  4. a b Jassin 1985, kc. 46.
  5. a b Jassin 1985, kc. 47.
  6. Teeuw 1980, kc. 105.
  7. Mahayana, Sofyan & Dian 1995, kc. 56.