Upacara Wiwit

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
prosesi donga ing upaca wiwit
ubarampe upacara wiwit

Upacara Wiwit inggih punika salah satunggaling upacara adat babagan tetanen ingkang dipunadani nalika badhé panen pantun.[1] Upacara punika dipunadani ing wayah sonten sadinten sadèrèngipun pantun dipunpanen.[1] Déné papan kanggé ngadani upacara wiwit punika inggih wonten ing tegalan sabin.[1]

Tata cara upacara wiwit[besut | besut sumber]

  1. Ngundhuh pantun ingkang dhuwuripun sami utawi ingkang winastan pantun pengantenan cacahipun gumantung neptu dinten wau.[1] Manawi neptu dinten wekdal ngadani upacara wiwit 7, mila pantun ingkang dipunundhuh 7 kerat.[1]
  2. Pantun ingkang sampun dipunundhuh lajeng dipunemban mawi jarik ingkang énggal (manawi wonten).[1] Nanging manawi boten wonten saged nganggé kain polos utawi lurik.[1]
  3. Manawi pantun sampun dipunlebetaken sadaya wonten griya lan sampun garing, lajeng pantun dipunlebetaken wonten ing lumbung pérangan sisih nginggil.[1]
  4. Pantun penganten ingkang dipunundhuh kala wau lajeng disimpen saéngga saged dipun-ginakaken malih dados wenih pantun énggal ing mangsa tandur salajengipun.[1]
Tata lampahing upacara wiwit punika dipunpandhegani déning tiyang ingkang dipunanggep sepuh utawi saged tiyang ingkang gadhah sabin piyambak.[1] Déné sesajen saha ubarampe ingkang dipun-ginakaken wonten ing upacara wiwit punika ing antawisipun; sega liwet, sega golong ingkang wonten nginggilipun dipuntutup mawi kerak sekul.[1] Lawuhipun sambel gepeng, endhog pitik godhog, saha gereh bakar.[1] Salajengipun ingkang kanggé ngrias sesajen inggih punika uwi, gembili, saha arak-arakan (kados ta gedhang, kimpul, kacang brol, lan ketela) ingkang sampun dipungodhog rumiyin.[1]
Upacara wiwit gadhah ancas kanggé kaslametan sadayanipun.[1] Upacara punika dipuntujokaken kanggé ingkang mbahu reksa (dhanyang alas) kanthi pangajab supados para tani dipunparingi kaslametan saha mugi-mugi asiling panen pantun saged kasil saé saéngga saged dipun-ginakaken kanthi saé ugi.[1] Kajawi kanggé dhanyang upacara wiwit punika ugi katujokaken kanggé Bapak Kasa, Ibu Pertiwi, lan Mbok Sri.[1] Upacara wiwit punika taksih asring dipunadani wonten ing tlatah Sléman, Gunungkidul, lan Kulon Praga.[1]

Upacara wiwit dipunwiwiti kanthi beto sekul lan lauk paukipun dhateng sawah ingkang badhé dipunpanen.[2] Salajengipun ngempalaken warga ingkang wonten ing sakitering sabin, celak papan kanggé ngadani upacara wiwit.[2] Para warga kala wau lajeng dipunsuwun sesarengan sami ndedonga nyuwun dhateng Gusti Ingkang Maha Mirah supados lampahing upacara wiwit saged lancar kalis ing sambekala.[2] Ugi ndedoga sukur dhateng Gusti Alloh SWT ingkang sampun paring rejeki ingkang kathah.[2] Sasampunipun donga wiwit dipunandharaken, lajeng sekul wiwit dipunbagek-bagekaken dhateng para tani ingkang wonten ing papan kasebat lan sesarengan kembul bujana saking ubarampe upacara wiwit ingkang sampun dipunsamektakaken.[3] Sasampunipun sami dhahar nembé kalajengaken miwiti kanggé manen pari ing sabin, ingkang dipunwiwiti déning tokoh tani ingkang rawuh ing papan wiwit kasebat, nembé dipunlajengaken dipunpanen déning para buruh tani sanèsipun.[3]

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Tim Proyek Penelitian dan Pencatatan Kebudayaan Daerah. (1976). Adat Istiadat Daerah Istimewa Yogyakarta. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.
  2. a b c d [1] Archived 2012-10-22 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 13 Novèmber 2012)
  3. a b [2][pranala mati permanèn] (dipunundhuh tanggal 13 Novèmber 2012)