Ludwig Ingwer Nommensen

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Ludwig Ingwer Nommensen

Ludwig Ingwer Nommensen (wonten ing wewengkon Batak misuwur minangka Ingwer Ludwig Nommensen utawi I.L. Nommensen; lair ing Nordstrand, Dhénemarken (sapunika Jerman), 6 Fèbruari 1834 – pati ing Sigumpar, Toba Samosir, 23 Mèi 1918 ing umur 84 taun) inggih punika panyebar agami Kristen Protèstan ing antawising bebrayan Batak, Sumatra Lèr[1] ingkang asalipun saking nagari Jerman, nanging langkung kondhang wonten ing Indonésia.[1] Kasil saking pakarayanipun inggih punika yasanipun sawijining gréja paling ageng ing sadengahing tlatah Batak Toba, Huria Kristen Batak Protèstan (HKBP).[1]

Biografi[besut | besut sumber]

Mangsa Alit[besut | besut sumber]

Nommensen asalipun saking Pulo Noordstrand ing Schleswig, ingkang wekdal punika minangka wewengkon Dhénemarken.[1] Kulawarganipun gesang ing sadengahing kamiskinan saéngga wiwit alit Nommensen sampun biyasa gesang wonten ing kaanan ingkang sarwa winates.[1][2][3] Saking bab punika, wiwit alit piyambakipun sampun pados nafkah saperlu mbiyantu tiyang sepahipun.[1][2] Nalika umur 7 taun, Nommensen milih angon angsa tinimbang lenggah wonten ing bangku pamulangan.[4] Nalika umur 8 taun, piyambakipun sampun wiwit pados nafkah saperlu mbiyantu tiyang sepahipun kanthi cara angon domba.[1][4] Wonten ing umur 9 taun, piyambakipun sinau dados tukang gendhèng.[1][4] Lajeng, wonten ing umur 10 taun, piyambakipun nyambut damel mbiyantu satunggaling tani ingkang sugih sinambi sinau nggarap lemah.[3] Piyambakipun ugi nyambut damel nuntun turangga ingkang narik bajak saperlu mbajak sabin tiyang tani sugih punika.[3]

Wonten ing taun1846, nalika umur 12 taun, Nommensen ngalami kacilakan.[1][3] Nalika piyambakipun dolanan kaliyan kancanipun, piyambakipun dipuntabrak kréta turangga ingkang nglindhes samparanipun dumugi tugel lan kaanan makaten maksa piyambakipun lèrèn kanthi wekdal ingkang radi dangu.[1] Wekdal punika, wonten ing pandonganipun, Nommensen nyuwun kasarasan lan jangji, manawi piyambakipun mantun, piyambakipun badhé martakaken injil dhateng tiyang kafir.[1][5] Sasampunipun mantun, Nommensen wangsul malih dados buruh tani saperlu mbiyantu kulawarganipun sasampuning bapakipun tilar donya.[6]

Pandhidhikan lan misi[besut | besut sumber]

Wonten ing yuswa 20 taun, Nommensen tindak dhateng Barmen (sapunika Wuppertal) saperlu nglamar dados panginjil.[1][5] Sadanguning 4 taun piyambakipun sinau wonten ing seminari zending Lutheran Rheinische Missionsgesellschaft (RMG).[1][5] Sasampuning wisudha, piyambakipun lajeng dipuntahbisaken dados pandhita nalika taun 1861.[1] Piyambakipun kaparingan ayahan déning RMG dhateng Sumatra lan dumugi ing tanggal 14 Mèi 1862 ing Padang.[1] Piyambakipun miwiti misinipun wonten ing Barus kanthi pangajab badhé pikantuk ijin saperlu netep wonten ing wewengkon Toba.[5] Nanging, pamaréntah kolonial boten ngidinaken kanthi alesan kawilujengan.[7] Amargi punika, piyambakipun kagabung kaliyan panginjil-panginjil sanès, inggih punika misionaris Pdt. Heyni lan Pdt. Klammer ingkang sampun wonten ing wewengkon Sipirok ingkang sasampuning Perang Padri kalebetaken wonten ing wewengkon Hindia-Walanda.[7] Ing mrika, sapérangan saking sing ndunungi sampun mlebet agami Islam saéngga kamajenganipun lendhet.[7] Sasampuning pirembagan kaliyan kekalih Missioanaris punika, dipunsarujuki pambagéan wewengkon lelados, bilih Nomensen badhé nyambut damel ing Silindung.

Tilar donya[besut | besut sumber]

Nommensen tilar donya tanggal 23 Mèi 1918, kanthi yuswa 84 taun.[1] Nommensen lajeng dipunsarèkaken ing Sigumpar, ing Tanah Batak, sasampuning tumandhang kanggé bebrayan punika sadanguning 57 taun.[1]

Pranala njaba[besut | besut sumber]

Bibliografi[besut | besut sumber]

  • 1877, The Gospel according to Saint John: Translated out of the Original Greek into Batta (Toba), the Language of the Batta in the Island of Sumatra. Elberfeld: Friderichs & Comp.
  • 1877, Tobasch Spelboekje, Batavia: 's Landsdrukkerij.
  • 1878, The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ: Translated out of the original Greek into Batta (Toba), the language of the Batta in the island of Sumatra. Elberfeld: R. L. Friderichs & Comp,
  • 1885, Tobasch Spelboekje, Elberfeld: R.L. Friderichs & Comp.
  • 1886, Djamita sian Hata ni Debata na di Padan na Robi, Elberfeld: R.L. Friderichs & Comp.
  • 1908, Jamita sian hata ni Debata na di padan na robi, Elberfeld: R.L. Friderichs & Comp.

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q F.D. Willem. 1987. Riwayat Hidup Singkat Tokoh-Tokoh Dalam Sajarah Gréja. Jakarta: BPK Gunung Mulia. Hlm. 198, 199.
  2. a b Jan Sihar Aritonang, Karel Steenbrink. 2008. A History of Christianity in Indonésia. Leiden: Koninklijke Brill. Hlm. 535.
  3. a b c d J.T. Nommensen. 1974. Ompu i Dr. Ingwer Ludwig Nommensen. Jakarta: BPK Gunung Mulia. Hlm. 9.
  4. a b c Uli Kozok. 2010. Utusan Damai di Kemelut Perang: Perang Zending dalam Perang Toba. Jakarta: Yayasan Pustaka Obor Indonésia. Hlm. 35,38,92,123.
  5. a b c d Masalah sitiran: Tenger <ref> ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jeneng van den End
  6. Schreiner, Lothar "Nommensen in Selbstzeugnissen: unveröffentlichte Aufsätze, Entwürfe, und Dokumente eingeleitet, erklärt, und herausgegeben von Lothar Schreiner". Verlag an der Lottbek in Ammersbek. 1996. ISBN 3861300419
  7. a b c Jan S. Aritonang. 1988. Sajarah Pendidikan Kristen Di Tanah Batak. Jakarta: BPK Gunung Mulia. Hlm. 148,149,150, 157.