Imam Supardi
Imam Supardi lair wonten ing Lumajang Jawa Wétan 10 Mèi 1904, piyambakipun lair asalipun saking kulawarga ingkang biasa.[1] Imam Supardi inggih punika panganggit Jawi ingkang dipunagengaken langkung jalur guru lan mèdia mas. Awit saking alit piyambakipun katingal gigih lan ulet dadosipun ndamel badanipun sukses wonten ing bidang sastra lan jurnalistik. Imam Supardi mundhut pamucalan Normal School wonten ing Probolinggo, Jawa Wètan. Pamucalanipun nernakaken piyambakipun dados satiyang guru (1925-1930) ing wilayah Puger, Jember. Saksampunipun nyambut damel dados guru karir wonten ing bidang jurnalistik lan pers tambah katingal.
Kahuripan
[besut | besut sumber]Imam Supardi klebet panganggit Jawi ingkang tepang. Piyambakipun nlatosi bidang satra lan jurnalistik awit sadèrèng kamardikan ngantos ing massa kamardikan. Lebet karanganipun piyambakipun asring ngginakaken nama remengan èstri kados Endang Wahyuningsih, Pangripta, Sri Susinah, Cak Im uga dadosipun. Dados kaum , Imam Supardi boten saged cucul badan saking hiruk-pinuk perjuangan bangsa Indonésia.
Amargi kecelakanipun kaliyan Dokter Sutom, piyambakipun panitados kagem mbiantu pangolahan kalawarti nasionalis basa Jawi yaiku Panjebar Semangat wonten ing Surabaya.[2] Wonten ing wanci punika Panjebar Semangat inggih punika mèdia massa ingkang ndhèrèk aktif nyurung semangat perjuangan bangsa Indonésia kagem nggayuh kamardikan.
Wonten ing taun 1929 piyambakipun dipuntedha datheng menyang Surabaya kagem nyerat ing pangecapan Swara Oemoem. Piyambakipun gladhen badanipun kagem nyerat kaliyan humor ingkang cetha lebet ngantosaken ide. Wonten ing taun 1933 piyambakipun dipunajak Soetomo kagem nyambut damel ing Panjebar Semangat, setunggal saben minggu ingkang katingal kendhel lan ngendika basa Jawi.[2] Lan piyambakipun pejah ing dinten Kamis, 25 Juli 1963, ing Surabaya uga jisimipun ing makamaken ing Ngagelreja, Jawi Wétan
Padamelan
[besut | besut sumber]Karir imam Supardi boten saged dipunuculaken saking latar wingking pamucalan uga panyambut damelanipun. Dados murid Normaal School Imam Supardi sampun mesti akrab kaliyan waosan sastra, paling utami sastra (Indonesia uga Jawi ) terbitan balai pustaka ingkang dipun olah déning pamerèntah Walandi langkung Taman Pustaka. Wonten ing wanci itu, kagem damel kawontenan asosiatif antawis masyarakat pribumi uga penjajahan, Walandi ngginakaken waosan, klebet waosan sastra.
Dados guru imam Supardi tentu dituntut berpengetahuan wiyar, boten kajawi pangasumerepan babagan sastra. Punika amerganipun, bakat kapanganggitan Imam Supardi tansah ngrembaka. Piyambakipun ugi nyambut damel dados pengelola ngrupi-rupi pangecapan basa Melayu, kados Bintang Timur, Suara Asia, Terang Bulan, Tanah Air, lan Suara Umum. Dados tiyang ingkang malang-melintang ngolah sawilangan panerbit, Imam Supardi, nggadhahi kasempatan bikak lebet ngantosaken pamanahan uga pandangan-pandanganipun dhateng masyarakat wiyar. Perkawis punika saged kasumarepan saking sawilangan novel utawi cerbungnya ingkang kawrat lebet Panjebar Semangat, kados Sri Panggung Kethoprak uga Sri Panggung ringgit Wong ingkang sineratipun kaliyan nami remengan Sri Susinah.
Lebet donya sastra Jawi, Imam Supardi dipuntepang dados panyerat uga sisan kritikus sastra. Piyambakipun gesang lebet masa transisi, inggih punika antawis budaya tradisional uga modern. Karya-karyanipun ingkang sinerat kaliyan ngginakaken nama remengan Sri Susinah kathah ngalenggahan persoalan perpaduan budaya (kilen uga wétan). Pamanggihipun punika dipunpangangkahaken dados pangertosan pamanahan masyarakat tumuju kegesangan modern ingkang boten tercerabut saking akar budaya piyambak.
Redaksi lan Karya
[besut | besut sumber]Sawetara karya Imam Supardi ingkang saged dipuncatet antawis benten cerios nyambet "Sandhal Jinjit ing Sekaten Solo" (Panjebar Semangat taun 1935). Cerbung punika kanthi tema kabebasan kaneman lebet nemtokaké pilehan pasangan gesang. sikap (pilehan) punika dipunperjuangaken antawis benten dening tokoh kados M.R. Widati, Suwarno, R.A Suwarni, lan R.M. Suwardi.
Imam Supardi dipuntepang dados pejuang pers, paling utami amargi jasa uga dedikasinya lebet nyurung kamajengan kinten-kinten penerbit. kajawi punika piyambakipun ugi lenggah dados pengelola utawi redaksi ngrupi-rupi piyambakipun massa. Kados Panjebar Semangat (awit taun 1933 ngantos kaliyan menjelang pungkasan gesangipun, 1963) suwanten Umum (awit 1931-1933), pajar wulan (awit taun 1939), suwanten Asia (taun 1945-1947), Prajurit (awit taun 1942-1947), uga Menara Merdeka (awit taun 1947-1949). Amargi kasaestunipun uga semangatipun Imam Supardi kedadosan bekta Panjebar Semangat dados piyambakipun ingkang tepang uga nggadhahi oplah cekap inggil.
Dados tiyang ingkang sampun mengenyam pamucalan modérn kilen, Imam Supadi klebet lebet deretan kaum intelektual modern. Lebet karya-karyanipun salajeng ngartakaken pamanahan-pamanahanipun kagem nyurung masyarakat tumuju kegesangan modern, tanpa cucul badan ing aos-aos tradisonal. Piyambakipun kersa ngengajengaken wigatinipun masyarakat manah modérn, nanging kaliyan dilandasi déning étika uga moral kejawen. Milanipun, lebet kesenian uga sastra piyambakipun konsisten ngolah aspek-aspek cerios tradisional kaliyan dhemokan penggarapan uga pamanahan modern, kados ingkang dituangkan lebet cerbung Sri Panggung Kethoprak, Sri Panggung ringgit Wong, lan drama Ken Arok Sri Rejas.
Rujukan
[besut | besut sumber]- ↑ Suwondo, Tirto; Widati, Sri; Prabowo, Dhanu Priyo; Mardianto, Herry; Haryatmo, Sri; Ismiyati, Siti Ajar (2004). Antologi Biografi Pengarang Sastra Jawa Modern. Yogyakarta: Gama Media. ISBN 9796854783.
- ↑ a b Mukaromah, Aimatul (2016). "Peran Sosial-Politik Priyayi Modern di Surabaya pada Tahun 1900-1940". Doctoral dissertation, Universitas Airlangga.