Gedhong Kebangkitan Nasional

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Gedhong Kebangkitan Nasional yaiku salah siji wangunan cagar budaya ingkang nduweni jeneng Gedhong Kebangkitan Nasional. Gedhong iki nduweni panggon ana ing DKI Jakarta. Gedhong cagar budaya iki dirancang lan dibangun dening Insinyur Tentara Hindia Belanda taun 1899 kang digunakke kanggo Sekolah Kedokteran Jawa.

Gedhong Kebangkitan Nasional
Informasi Katrangan
No. Regnas CB CB.7
SK Penetapan No SK: 252/M/2013

Tanggal SK: 27 Desember 2013

Tingkat SK: Menteri

No SK: 0578/U/1983

Tanggal SK: 12 Desember 1983

Tingkat SK: Menteri

Pangkat Cagar Budaya Nasional
Jinis Cagar Budaya Wangunan
Jeneng Cagar Budaya Gedhong Kebangkitan Nasional
Panggonan Provinsi: DKI Jakarta

Kab/Kota: Kota Adm. Jakarta Pusat

Sejarah[besut | besut sumber]

Gedhong Kebangkitan Nasional iki dibangun ing taun 1899 lan rampung taun 1902. Sakdurunge gedhong iki dijenengi School tot Opleiding van Inlandsche Artsen (STOVIA) alias sekolah pendidikan medis kanggo pribumi nganti taun 1925.

Ing sekolah kedokteran menika, pas tanggal 20 Mei 1908, wonten organisasi ingkang nduweni jeneng Boedi Oetomo. Organisasi Boedi Oetomo didegake dening kaliyan R. Soetomo lan kanca-kancane sing terinspirasi saka pemikiran Dr. Wahidin Soedirohoesodo kang nduweni tumindak becik tuladhane yaiku ngewangi bocah Jawa ben iso lumebu sekolah.

Wiwit kamardikan Rebuplik Indonesia ing taun 1945 nganti 1973, wangunan iki dipanggoni kaliyan tentara mbiyen saking Batalyon V Koninklijk Nederlands Indische Leger (KNIL) Batalyon V. Ing taun 1972, wangunan STOVIA iku mau ditunjuk minangka cagar budaya adhedhasar Keputusan Gubernur Wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta tanggal 10 Januari 1972 No. Cb. 11/1/12/1972 babagan Keamanan Bangunan Bersejarah ing wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta.

Ing taun 1973 wonten pamulihan ditindakake dening Pamerentah Daerah Wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta. Sabanjure niku, ing taun 1974 diresmekake minangka Wangunan Kebangkitan Nasional dening Presiden Soeharto lan ing 27 September 1982, Gedhong Kebangkitan Nasional iki dipasrahake dening Gubernur Wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta menyang Menteri Pendidikan lan Budaya.

Sakwise iku, ing taun 1983, Gedhong Kebangkitan Nasional ditunjuk minangka Konservasi Budaya kang dilindhungi Monumenten Ordonantie, Staatsblad 1931 Nomer 238 dening Menteri Pendidikan lan Budaya Republik Indonesia kanthi Keputusan No. 0578/U/1983 babagan Penentuan Wangunan Sejarah Gedhong Kebangkitan Nasional.

Sauntara iku, ing taun 1984 wangunan cagar budaya iki ditunjuk dadi Musium Kebangkitan Nasional adhedhasar Keputusan Menteri Pendidikan lan Budaya Republik Indonesia No. 030/0/1984 babagan Organisasi lan Tata Cara Musium Kebangkitan Nasional.

Lan akhire, ing taun 1993, Keputusan Gubernur Wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta Nomer: 475 Tahun 1993 babagan Penetapan Wangunan Bersejarah ing Wilayah Ibu Kota Khusus Jakarta minangka Objek Cagar Budaya.[1]

Deskripsi[besut | besut sumber]

Adhedhasar saking buku Ontwikkeling van het Geneeskundig Onderwijs te Weltevreden ing taun 1851 - 1926 (A de Waart, 1926) kaca 96 ngemot rencana lantai wangunan STOVIA niku nduweni bentuk persegi dowo sing mboten teratur. Rencana kasebut nuduhake yen ing sisi ngarep utawa sisih wétan ana ruang kelas poliklinik, kantor lan kelas kang ning njaba. Sakwise iku, ning sisih liyane uga ana kamar asrama kang minangka kamar turu sing dawa lan mboten disekat.

Sakuntara itu, uga ana kebon terbuka kang ngubengi wangunan STOVIA. Wangunan iku mau lumayan gedhe ing tengah kebon sing mbukak ana ing sisi lor tekan kidul. Bangunan kasebut minangka ruang rekreasi kanggo para siswa. Ing sisi lor lan kidul wangunan kasebut ana kamar kanggo siswa tingkat ndhuwur.

  • Ing sisi lor: ana lapangan njero, wangunan sing luwih cilik kang dadi panggonan kuliah lan panggon laboratorium fisika lan kimia.
  • Ing sisih kidul: ana pekarangan njero, uga ana bangunan kang dadi panggon kangge kagiatan senam, ing sandhinge uga ana pawon.

Adhedhasar ornamen lan ora ana wangunan ing rencana STOVIA lawas, bisa disimpulake manawa wangunan kasebut minangka tambahan.

Rujukan[besut | besut sumber]

  1. kemdikbud, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. "Gedung Kebangkitan Nasional". Diarsip saka sing asli ing 2022-09-30. Dibukak ing 2021-10-14.