Alpen
Alps | |
Range | |
Countries | Ostenrik, France, Germany, Switzerland, Italy, Slowén, Liechtenstein |
---|---|
Highest point | Mont Blanc or Monte Bianco |
- elevation | 4,808 m (15,774 ft) |
Digital relief of the Alps
|
Alpen (Jerman Alpen; Italia Alpi; Prancis Alpes; Rhéto-Roman Alps; Slowén Alpe) iku jenengé pagunungan gedhé ing Éropa, mujur wiwit saka Ostenrik lan Slowén ing sisih wétan, nganti tekan Italia, Switserlan, Liechtenstein lan Jerman nganti Prancis ing sisih kulon. Tembung "Alpen" dijupuk dadi basa Prancis saka basa Latin Alpes (tegesé "the Alps"), kang kadayan déning tembung Latin albus (putih) utawa altus (dhuwur) utawa luwih mèmper tembung Latin kang asliné saka basa Celtic utawa basa Ligurian.
Pucuk kang paling dhuwur ing Alpen ya iku Mont Blanc, dhuwuré watara 4808 m, ing tapel wates Prancis-Italia. Kabèh pucuk ing Alpen bisa tinemu ing pratélan gunung ing Alpen lan pratélan pucuk Alpen miturut kaunggulan.
Géografi
[besut | besut sumber]Pamérangan
[besut | besut sumber]Alpen lumrahé dipérang dadi loro, ya iku Alpen Kulon lan Alpen Wétan. Pamérangané miturut garis wiwit Tlaga Constance lan Tlaga Como, nurut Kali Rhine. Alpen Kulon luwih dhuwur, nanging luwih ujuré cendhak lan menggak-menggok; dumunung ing Italia, Prancis lan Switserlan. Alpen Wétan (pagunungan utama) manggon ing tlatah Ostenrik, Jerman, Italia, Liechtenstein, Slowén lan Switserlan. Pucuk-pucuk paling dhuwur ing Alpen Kulon ya iku Mont Blanc, 4808 m, Mont Blanc de Courmayeur 4748 m, Dufourspitze 4634 m lan pucuk liyané ing golongan Monte Rosa, lan Dom, 4545 m. Pucuk paling dhuwur ing Alpen Wétan ya iku Piz Bernina, 4049 m.
Alpen Wétan lumrahé dipérang miturut béda lithology (komposisi watu) saka pérangan kang luwih tengah lan golongan ing pinggiran lor lan kidul:
- Flysch zone (saka Wienerwald nganti Bregenzerwald). Sacara géografis, Pegunungan Jura ora kalebu Alpen; nanging kanthi geopolitik kalebu tlatah Alpen.
- Northern Limestone Alps, pucuké nganti 3000 m
- Central Eastern Alps (Ostenrik, Switzerland), pucuké nganti 4050 m
- Southern Limestone Alps.
Wates antara Alpen Tengah karo Alpen Kidul ya iku tlatah Periadriatic Seam, déné Alpen Kapur Lor dipisahaké saka Alpen Tengah Wétan ing tlatah Grauwacken Zone.
Alpen Kulon lumrahé dipérang miturut géografi dadi:
- Alpen Ligurian
- Alpen Maritime
- Alpen Cottian
- Alpen Dauphiné
- Alpen Graian
- Alpen Pennine
- Alpen Bernese
- Alpen Lepontine
- Alpen Glarus
- Alpen Switserlan Lor-wétan.
Jèjèran pagunungan kang luwih cendhèk mujur sajajar karo Alpen, kalebu pagunungan Prealpen Prancis.
Pamérangan géologi béda manèh, lan ora mbédaaké antara Alpen Kulon lan Wétan: Helveticum ing sisih lor, Penninicum lan Austroalpine system ing tengah lan kidulé Periadriatic seam Southern Alpine system lan péranganing Dinarides.
Uga delengen
[besut | besut sumber]Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Alps. |
- Alpinism
- Almabtrieb
- List of mountains of the Alps
- List of natural parks in the Alps
- Paganism in the Eastern Alps
Pranala njaba
[besut | besut sumber]- Satellite photo of the Alps, taken on August 31, 2005 by MODIS aboard Terra
- Photos of the Alps Archived 2007-09-03 at the Wayback Machine.
- (ing basa Itali) Images from the Alps Many images from Alps, landscape, flowers and wildlife.
- 360° Panoramic Views in Alps
- A online picture collection of the Alps Archived 2014-01-03 at the Wayback Machine. More than 2000 pictures of climbing, backcountry skiing, hiking, landscape
- Photos-Italian Alps-Santa Catarina
Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |