Rasulan
Rasulan dados salah sawijining wujud tradhisi pahargyan bubar-panèn sing dianakaké masarakat Jawa ing Kabupaten Gunungkidul, Daerah Istimewa Yogyakarta . Tradhisi iki biasané dianakaké masarakat minangka wujud raos syukur amarga panèn sing akèh uga kanggo merti utawa ngresiki désa, ngarep-arep keslametan lan nolak balak kanggo kabèh warga désa. [1]
Tradhisi iki bisa ditemokaké ing mèh kabèh désa ing Gunungkidul lan uga sawetara désa uga nganakaké ing tataran dhukuh. Wektu implemèntasiné ora mesthi padha ing antarané laladan amarga Rasulan dianakaké prajanjen karo para warga sawisé nampa rekomèndasi wektune saka para sesepuh tradisional lokal, [2] biasané dianakaké sawisé panèn utawa sadurungé mangsa ketiga. [3]
Pranata Acara
[besut | besut sumber]Tradhisi Rasulan dianakaké setaun-setaun kanthi pranata acara sing bisa ngadeg nganti pirang-pirang dina gumantung karo kesepakatan para warga désa. Rasulan biasané diawiwiti karo kegiyatan layanan masarakat kanggo ngresiki lan ndandani désa, uga dianakaké sawetara lomba kanggo ngramèkakeé acara kayata bal-balan, voli, lan lomba olahraga liyané. [4]
Acara utama/ puncak kegiyatan Rasulan yaiku kegiyatan pesta sing diawiwiti karo kolèksi pametune saka saben warga sing banjur ditata ing gunungan, warga uga masak suguhan khas ingkung, pitik rangkep, sekul putih, lauk. lan cemilan liyané. Panganan kasebut banjur diarak diiringi arak-arakan warga nganggo klambi tradisional lan kostum liyané sing dadi sarana ngembangaké idé kréatif kanggo pemuda désa, kayata nganggo topi lan nggawa cangkul sing nglambangaké profesi petani, tentara, band drum, olahraga lokal seragam klub, kanggo pakéan para tokoh/ pahlawan lan legénda menyang balé désa utawa balé dusun. [4]
Tekan balé désa/ balé dusun, sesepuh tradisional lokal banjur maca sujarah utawa sujarah désane, ngucapaké donga sing ngémot raos syukur amarga wis diwènèhi panèn sing akèh, ngarep-arep prosès tani sing lancar ing musim ngarep, lan ngarep-arep keslametan kabèh warga désa. [4]
Pranata acara Rasulan biasané dipungkasi nganggo pagelaran seni, yaiku kreativitas klompok seni lokal lan diundang saka laladan liyané. Pagelaran seni sing biasané ditampilaké yaiku Jathilan, Réyog, Kethoprak, lan jogèt lokal liyané, ora lali acara wayang golèk sewengi dadi penutup acara seri Rasulan iki. [4]
Nilai
[besut | besut sumber]Rasulan kanggo masarakat Kabupaten Gunungkidul kaya Idul Ketiga sawise Idulfitri lan Idul Adha . Saliyané sarana syukur lan njaluk pitulung marang Gusti Allah SWT. Rasulan uga kerep dadi sebab utama para kadang/ sanak sing pada pindhah utawa manggon ing saknjabané wilayah kanggo kumpul menyang kampung halaman, iki dianggep minangka upaya kanggo nguataké hubungan kekeluwargan lan ngèlingaké babagan akar budaya saka lemah kelairan. [5] Sajroné kegiyatan Rasulan, kabèh omah warga bakal masak warna-warni panganan khusus kanggo nyenengaké tamu/ sedulur sing teka, mula acara iki uga nduwèni nilai sedhekah. [2]
Ing sawetara laladan uga isih nglestarekaké tradhisi pawujudan ing kegiyatan Rasulan iki. Tradhisi mujud yaiku nalika sedulur saka dhaerah liyané teka ing omah nggawa beras lan ubarampe liyane utawa mènèhi amplop sing isine awis kanggo pihak tuan rumah, mula pihak tuan rumah bakal mènèhi beras lan lawuh utawa sing umume diarani berkah. Tradhisi iki bakal ganti diganti nalika wilayah sedulur sing makmur nindakaké rasul. [5]
Referensi
[besut | besut sumber]- ↑ "Wisata Unik Tradisi Rasulan Masyarakat Gunungkidul". iNews.ID (ing basa Indonesia). 2018-02-11. Diarsip saka sing asli ing 2022-10-27. Dibukak ing 2020-04-09.
- ↑ a b ivan (2016-08-04). "Rasulan Mempererat Hubungan Kepada Tuhan dan Manusia". KRJogja (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2020-04-09.
- ↑ infogunungkidul (2017-07-13). "Tiga Makna Tradisi Rasulan". infogunungkidul (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2020-04-09.
- ↑ a b c d "Pesta Rakyat Itu Bernama Rasulan | JalanJogja.Com – Destinasi Wisata Yogyakarta" (ing basa Inggris Amérika Sarékat). Diarsip saka sing asli ing 2020-09-19. Dibukak ing 2020-04-09.
- ↑ a b Arwan. "Rasulan, Pesta Rakyat Paling Seru di Gunungkidul". detikTravel (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2020-04-09.[pranala mati permanèn]