Arang

Aranggak, kuil Arang wonten ing Miryang.

Carita Arang (아랑전설) inggih punika satunggaling legènda rakyat ingkang asalipun saking Miryang, Gyeongsang Kidul, Koréa Kidul, babagan satunggaling priyantun èstri ingkang dipunpatèni lajeng arwahipun bangkit kanthi ancas parig piwales awit saking sédanipun.

Kisah Arang

Nalika ing taun 1600-an, wonten ing masa papréntahan Raja Myeongjong (Dinasti Joseon), ing Miryang, Gyeongsang wonten satunggaling hakim kanthi nama Yun ingkang dipunkintun saking kutha krajan. Hakim Yun mau gadhah satunggal larée wadon kanthi praupan ingkang ayu anama Arang. Ing griyanipun wonten réwang ingkang gadhah nama Jugi. Jugi mau remen marang Arang lan asring nganggu Arang. Bibar boten kasil anggènipun merkosa Arang, Jugi lajeng matèni Arang lan mayitipun dipunkubur wonten ing satunggaling papan ingkang boten dipunmangertosi. Lajeng wonten kabar ingkang nyebar ing sajeroning kutha bilih Arang punika ical. Hakim Yun rumaos sisah sanget lajeng kondur ing Hanyang tanpa mbeta Arang.

Bibar hakim Yun mandhap wonten sapérangan hakim sanèsipun ingkang gantos tugas wonten ing Miryang amargi saben wanci dalu bibar minggah kalungguhan, satunggal satunggal tilar donya kanthi cara ingkang misterius. Wonten satunggaling priyantun enèm ingkang wantun lan gadhah kekajengan mangertos kanthi nama Yi ndhèrèk nyalonaken piyambakipun dados hakim ingkang salajengipun. Ing dalu kapisan bibar dipunangkat dados hakim, priyantun enèm mau dipunparani déning wanita kanthi rambut ingkang dawa mawi getih ingkang sumebar ing pundi-pundi, inggih punika memedi saking Arang. Bibar nyarioskaen lelampahanipun Arang marang priyantun enèm mau, memedi Arang banjur matur bilih ngenjing Arang badhé dados awujud kupu lan nedahaken sinten tiyang ingkang sampun matèni Arang. Enjingipun hakim énggal mau nimbali sadaya rewang lajeng wonten satunggaling kupu putih ingkang mabur banjur mencok wonten ing topi salah satunggaling rewang mau inggih punika ing topinipun Jugi. Hakim mau banjur nglampahi interogasi marang Jugi. Mulanipun Jugi nyobi nyingkiri lan boten purun ngakoni, nanging pungkasan piyambakipun ngakoni bilih Jugi punika ingkang matèni Arang lan mayitipun dipunkubur wonten ing grumbun pring ing celakipun Paviliun Yeongnam. Sasampunipun dipunkedhuk, pranyata jenazah saking Arang punika taksih wetah lan prakiraan punika amragi arwahipun taksih dèrèng tentrem. Bibar prastawa punika memedi Arang boten naté medal malih. Dumugi sapunika, wonten ing Miryang taksih dipunwontenaken pengetan saben dugi ing tanggal 16 wulan kaping 4 ing kalender lunar kanthi ancas kanggé ngéling-éling Arang. Setunggaling kuil dipunyasa kanggé Arang kanthi nama Arang-gak.