Perang Bali

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
ilustrasi perang Bali taun 1846

Perang Bali iku perang antarané karajaan ing Bali lawan Walanda. Sakdurungé abad 19, Bali iku dikuasai déning karajan-karajan cilik kang kabéhan ing ngisoré Kraton Klungkung.[1] Ing abad 19, Walanda wiwit lumebu amarga kepéngin nguwasani Indonésia sakabehané.[1] Ing mangsa pamaréntahané Raja Déwa Agung Putra ya iku ing taun 1841, Kraton Klungkung lan Walanda nganakaké kesepakatan.[1] Ing kesepakatan antara Karajan Klungkung lan Walanda iku mau déné Bali iku “Kupernement” saka Indhiya Nèderlan kang artiné Bali iku bébas saka prabawa kakuasaané Walanda.[1] Bali uga olèh hak Tawan Karang ya iku hak kanggo njupuk barang-barang lan kapal-kapal kang “terdhampar” ing Bali.[1] Ing taun 1844, Kraton Bulèlèng (karajan kang paling kuwat) nganggo hak Tawan Karang amarga ana kapal dagang kang terdhampar ing Prancak.[1] Ing mangsa iku Kraton Buléléng iku diperéntah déning Raja I Gusti Ngurah Made Kaarangasem lan patihé I Gusti Ketut Jelantik, wong loro iki anti Walanda.[1] Alasan tawan karang iki dienggo déning Walanda kanggo nyerang Kraton iki lan kadadéyan perang. Pertahanan Kraton Bulèlèng iku ing Jagaraga.[1] Ing perang kapindho, Jagaraga dikuwasai Walanda. Raja lan patihé seamet lan lnga menyang Karangasem.[2] Pertempuran iki kaloka kanthi jeneng Puputan Karangasem.[2] Sawisé bisa ngalahaké Kraton Bulèlèng Walanda wiwit nyerang Kraton liya kaya Kraton Klungkung, Kraton Badung, lan Kraton Tabanan.[2] Ing taun 1908 Kraton Klungkung ngelawan Walanda tekan ratu lan kabéhan anggota kaluwargané palastra.[2]

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. a b c d e f g h (Badrika, I.B.(2006)."Sajarah untuk Kelas XI Program Ilmu Sosial Jilid 2".Jakarta:Erlangga. Hal.172)
  2. a b c d (Badrika, I.B.(2006)."Sajarah untuk Kelas XI Program Ilmu Sosial Jilid 2".Jakarta:Erlangga. Hal.173)