Dretarastra: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Puryono (parembugan | pasumbang)
Tanpa ringkesan besutan
Pras (parembugan | pasumbang)
typo
Larik 1: Larik 1:
{{TMH Infobox|
{{rapekna}}
[[Gambar:Dretarastra-kl.jpg|thumb|Prabu Dretarastra]]
| Image = Dretarastra-kl.jpg
| Caption = Drestarastra jroning pawayangan Jawa
Prabu Dhestharastra iya Dhestharata iku putra pambayune Prabu Kresna Dwipayana ing Ngastina patut kalayan Dewi Ambika (yen ing Mahabharata disebut Ambalika), sing nalika wis yuswa banjur lereh keprabon seperlu madheg Pendhita ing Pertapan Wukir Retawu kanthi peparab Begawan Abiyasa. Nalika isih timure Raden Dhestharata sesilih Raden Kuru, kang tegese ora bisa ndhulu alias wutha. Mula anak-turune Raden Dhestharata uga banjur kinaran Kurawa kang asale saka linggane tembung “Kuru” lan “Hawa” kang tegese tedha turune/dharah Kuru. Semono uga “Pandhawa”, iku asala saka linggane tembung “Pandhu” lan Hawa", kang tegese tedhak turune Pandhu.
| Nama = Dretarastra
Ing padhalangan, wutane Raden Dhestharata iku ana pirang –pirang versi. Versi kang sepisan ngandhakake yen cacate Raden Kuru amarga ibune, Dewi Ambika, nalika saresmi karo Prabu Kresna Dwipayana tansah ngeremake netrane, saking anggone wedhi ndulu pasuryane sang Prabu sing ireng tuntheng. Dene versi kang angka loro, yakuwi bisa tinemu ing lakon Sentanu Banjut. Ing crita kasebut, Prabu Sentanu (Santanu) ora netepi janjine marang Prabu Dipakiswara (Begawan Palasara). Sing kudune jumeneng ratu ing Ngastina Abiyasa, nanging Prabu Sentanu nedya njumenengake Raden Asthabrata, putrane Sentanu patut karo Dewi Durgandhini (tilas garwane Palasara). Satemah dadi pasulayan ing antarane Prabu Sentanu karo sukmane Begawan Palasara. Kang mengkono gawe geger ing Kahyangan. Bathara Narada lan Bathara Wisnu tumurun ing marcapada saperlu nyapih kang nembe pancakara.
| Devanagari = धृतराष्ट्र
[[Bathara Narada]] paring pangandhika yen titi wanci iki, Sentanu wis enthek tulise, tegese wis tumakaning janji. Sentanu kudu ninggalake jagad marcapada bali ing alam kelanggengan. Jroning diajak wawan pangandhikan, Prabu sentanu ngraga sukma, sukmane oncat saka ragane manjing ing guwa garbane Dewi Ambika (garwane Raden Asthabratha) kang pinuju nggarbini patang wulan, saperlu mejangake Aji Lebursekethi marang ponang jabang bayi.
| Ejaan_Sansekerta = Dhṛtarāṣṭra
Bathara Naradha priksa, nuli paring dhawuh marang Bathara wisnu supaya ngrajah netrane ponang jabang bayi kang ana guwa garba, jalaran yen si jabang bayi darbe sipat genep, bakal mbebayani, bakal ngumbar angkara murka. Mula kanggo nyudha angkara murka, kudu bayi m,au digawe wuta. Lan klakon bayi dirajah netrane nganggo senjata Cakra dening Bathara Wisnu. Wekasan bayi lair, kahanane cacat netra (wutha) lan banjur kaparingan pusaka asma Raden Kuru iya Raden Dhestharata. Dadi yen mirutu versi iki, Raden Kuru iya Dhestarata iku tata gelare dadi putrane Abiyasa nanging sejatine utawa putrane Raden Asthbratha. Jalaran nalika Dewi Ambika kagarwa dening Prabu Kresna Dwipayana kahane wis dadi randha.
| Asal = [[Hastinapura]], [[Karajan Kuru]]
Nalika wis ngancik jaka tumaruna, Raden Dhestharastra bisa palakrama anthuk Dewi Gendari, putrine Prabu Gendhara iya Prabu Suwala saka negara Gendhara Desa amarga saka jasane Pandhu (adine Dhestharata nunggal rama seje ibu). Dene critane mengkene: Nalika Pandhu wus klakon mupu sayembara saka negara Mandhura, dheweke banjur kasil mboyong putri sekarkedhaton Dewi Kunti iya Dewi Prita. Ora mung kuwi wae, Pandhu uga anthuk boyongasn putri loro maneh, yaiku Dewi Madrim, putrine Prabu Mandrapati saka Mandaraka lan Dewi Gendari saka Gendhara Desa. Pandhu olehe kaleksanan mboyong putri telu direwangi ngetokahe tetesing ludira. Ewadene, putri telu kuwi ora digarwa kabeh nanging salah sijine malah nedya dicaosake marang ingkang raka, Raden Dhestharata. Putri tetelune iku banjur disowanake marang ingkang raka supaya milih salah sijine minangka garwane. Raden Dhestharata sing wuta iya banjur milih kanthi ngrayangi padharane putri telu mau mbaka siji. Wusanane tibaning pamilih ana Dewi Gendari.
| Kitab = ''[[Mahabharata]], [[Bhagawadgita]]''
Dewi Gendari rumangsa karuna penggalihe amarga dipilih dadi garwane Raden Dhestharata. Kamangka Dewi Gendari kepingin banget dadi garwane Pandhu. Mula Dewi Gendhari gething banjur gething banget marang Pandhu kang dianggep wis ngloropake dheweke ana jurang kasangsaran. Mula Dewi Gendari banjur prasapa menawa yen dhak turune Pandhu ora bakal bisa akur lan tansah memungsuhan karo anak-anake.
| Tempat = [[Hastinapura]]
Sawise sawetara anggone bebrayan, wusanane Dewi Gendari nggarbini, lan banjur nglairake ponang jabang cacah satus kang banjur diarani Sata Kurawa iku. Ing tembe, putrane Dhestharata iku kabeh padha palastra ing perang Baratayudha mungsuh karo para Pandhawa, putrane Prabu Pandhu Dewanata kang cacahe mung lima kuwi
| Dinasti = Kuru
| Profesi = Raja sementara
| Anak = [[Korawa|Seratus Korawa]]
| Orangtua = [[Wicitrawirya]] dan [[Ambika]] (atas bantuan [[Byasa]])
| Pasangan = [[Gandari]]
}}

'''Prabu Dretarastra''' utawa Dhestharastra iya Dhestharata iku putra pambayuné Prabu Kresna Dwipayana ing Ngastina patut kalayan Dèwi [[Ambika|Dèwi Ambika]] (yen ing Mahabharata disebut Ambalika), sing nalika wis yuswa banjur lereh keprabon seperlu madheg Pendhita ing Pertapan Wukir Retawu kanthi peparab Begawan [[Abiyasa|Begawan Abiyasa]]. Nalika isih timure Radèn Dhestharata sesilih Radèn Kuru, kang tegesé ora bisa ndhulu alias wuta. Mula anak-turuné Radèn Dhestharata uga banjur kinaran Kurawa kang asalé saka linggane tembung “Kuru” lan “Hawa” kang tegese tedhak turuné/dharah Kuru. Semana uga “Pandhawa”, iku asal saka linggané tembung “Pandhu” lan Hawa", kang tegese tedhak turune Pandhu.

Ing padhalangan, wutané Radèn Dhestharata iku ana pirang –pirang versi. Versi kang sepisan ngandhakaké yèn cacadé Radèn Kuru amarga ibuné, Dewi Ambika, nalika saresmi karo Prabu Kresna Dwipayana tansah ngeremake netrané, saking anggone wedhi ndulu pasuryane sang Prabu sing ireng tuntheng. Dene versi kang kapindho, yakuwi bisa tinemu ing lakon Sentanu Banjut. Ing crita kasebut, Prabu Sentanu (Santanu) ora netepi janjiné marang Prabu Dipakiswara (Begawan Palasara). Sing kuduné jumeneng ratu ing Ngastina Abiyasa, nanging Prabu Sentanu nedya njumenengake Raden Asthabrata, putrané Sentanu patut karo Dewi Durgandhini (tilas garwane Palasara). Satemah dadi pasulayan ing antarané Prabu Sentanu karo sukmané Begawan Palasara. Kang mengkono gawé gègèr ing Kahyangan. Bathara Narada lan Bathara Wisnu tumurun ing marcapada saperlu nyapih kang nembe pancakara.
[[Bathara Narada]] paring pangandhika yen titi wanci iki, Sentanu wis enthek tulise, tegese wis tumakaning janji. Sentanu kudu ninggalake jagad marcapada bali ing alam kelanggengan. Jroning diajak wawan pangandhikan, Prabu sentanu ngraga sukma, sukmane oncat saka ragane manjing ing guwa garbane Dewi Ambika (garwane Raden Asthabratha) kang pinuju nggarbini patang wulan, saperlu mejangake Aji Lebursekethi marang ponang jabang bayi.

Bathara Naradha priksa, nuli paring dhawuh marang Bathara wisnu supaya ngrajah netrane ponang jabang bayi kang ana guwa garba, jalaran yen si jabang bayi darbe sipat genep, bakal mbebayani, bakal ngumbar angkara murka. Mula kanggo nyudha angkara murka, kudu bayi m,au digawe wuta. Lan klakon bayi dirajah netrane nganggo senjata Cakra dening Bathara Wisnu. Wekasan bayi lair, kahanane cacat netra (wutha) lan banjur kaparingan pusaka asma Raden Kuru iya Raden Dhestharata. Dadi yen mirutu versi iki, Raden Kuru iya Dhestarata iku tata gelare dadi putrane Abiyasa nanging sejatine utawa putrane Raden Asthbratha. Jalaran nalika Dewi Ambika kagarwa dening Prabu Kresna Dwipayana kahane wis dadi randha.

==Sayembara==
Nalika wis ngancik jaka tumaruna, Radèn Dhestharastra bisa palakrama anthuk Dewi Gendari, putriné Prabu Gendhara iya Prabu Suwala saka negara Gendhara Desa amarga saka jasane Pandhu (adine Dhestharata nunggal rama seje ibu). Déné critané mangkéné: Nalika Pandhu wus klakon mupu sayembara saka negara Mandhura, dheweke banjur kasil mboyong putri sekarkedhaton Dewi Kunthi iya Dèwi Prita. Ora mung kuwi wae, [[Pandhu]] uga antuk boyongan putri loro manèh, yaiku Dèwi [[Madrim|Dèwi Madrim]], putriné Prabu Mandrapati saka [[Mandaraka]] lan Dèwi Gendari saka Gendhara Desa. Pandhu olehe kaleksanan mboyong putri telu direwangi ngetokahe tètèsing ludira. Ewadéné, putri telu kuwi ora digarwa kabèh nanging salah sijiné malah nedya dicaosake marang ingkang raka, Raden Dhestharata. Putri tetelune iku banjur disowanake marang ingkang raka supaya milih salah sijine minangka garwané. Radèn Dhestharata sing wuta iya banjur milih kanthi ngrayangi padharane putri telu mau mbaka siji. Wusanane tibaning pamilih ana Dewi Gendari.

Dewi Gendari rumangsa karuna penggalihe amarga dipilih dadi garwane Raden Dhestharata. Kamangka Dewi Gendari kepingin banget dadi garwane Pandhu. Mula Dewi Gendhari gething banjur gething banget marang Pandhu kang dianggep wis ngloropake dheweke ana jurang kasangsaran. Mula Dewi Gendari banjur prasapa menawa yen dhak turune Pandhu ora bakal bisa akur lan tansah memungsuhan karo anak-anake.
Sawisé sawetara anggoné bebrayan, wusanané Dewi [[Gendari]] nggarbini, lan banjur nglairake ponang jabang cacah satus kang banjur diarani Sata Kurawa iku. Ing tembe, putrane Dhestharata iku kabeh padha palastra ing perang Baratayudha mungsuh karo para Pandhawa, putrane Prabu Pandhu Dewanata kang cacahe mung lima kuwi

[[Kategori:Paraga wayang]]


[[de:Dhritarashtra]]
[[de:Dhritarashtra]]

Révisi kala 22 Dhésèmber 2010 10.55

Dretarastra
Drestarastra jroning pawayangan Jawa
Drestarastra jroning pawayangan Jawa
Déwanagari: धृतराष्ट्र
Éjaan Sanskerta: Dhṛtarāṣṭra
Asal: Hastinapura, Karajan Kuru
Sisihan: Gandari

Prabu Dretarastra utawa Dhestharastra iya Dhestharata iku putra pambayuné Prabu Kresna Dwipayana ing Ngastina patut kalayan Dèwi Dèwi Ambika (yen ing Mahabharata disebut Ambalika), sing nalika wis yuswa banjur lereh keprabon seperlu madheg Pendhita ing Pertapan Wukir Retawu kanthi peparab Begawan Begawan Abiyasa. Nalika isih timure Radèn Dhestharata sesilih Radèn Kuru, kang tegesé ora bisa ndhulu alias wuta. Mula anak-turuné Radèn Dhestharata uga banjur kinaran Kurawa kang asalé saka linggane tembung “Kuru” lan “Hawa” kang tegese tedhak turuné/dharah Kuru. Semana uga “Pandhawa”, iku asal saka linggané tembung “Pandhu” lan Hawa", kang tegese tedhak turune Pandhu.

Ing padhalangan, wutané Radèn Dhestharata iku ana pirang –pirang versi. Versi kang sepisan ngandhakaké yèn cacadé Radèn Kuru amarga ibuné, Dewi Ambika, nalika saresmi karo Prabu Kresna Dwipayana tansah ngeremake netrané, saking anggone wedhi ndulu pasuryane sang Prabu sing ireng tuntheng. Dene versi kang kapindho, yakuwi bisa tinemu ing lakon Sentanu Banjut. Ing crita kasebut, Prabu Sentanu (Santanu) ora netepi janjiné marang Prabu Dipakiswara (Begawan Palasara). Sing kuduné jumeneng ratu ing Ngastina Abiyasa, nanging Prabu Sentanu nedya njumenengake Raden Asthabrata, putrané Sentanu patut karo Dewi Durgandhini (tilas garwane Palasara). Satemah dadi pasulayan ing antarané Prabu Sentanu karo sukmané Begawan Palasara. Kang mengkono gawé gègèr ing Kahyangan. Bathara Narada lan Bathara Wisnu tumurun ing marcapada saperlu nyapih kang nembe pancakara. Bathara Narada paring pangandhika yen titi wanci iki, Sentanu wis enthek tulise, tegese wis tumakaning janji. Sentanu kudu ninggalake jagad marcapada bali ing alam kelanggengan. Jroning diajak wawan pangandhikan, Prabu sentanu ngraga sukma, sukmane oncat saka ragane manjing ing guwa garbane Dewi Ambika (garwane Raden Asthabratha) kang pinuju nggarbini patang wulan, saperlu mejangake Aji Lebursekethi marang ponang jabang bayi.

Bathara Naradha priksa, nuli paring dhawuh marang Bathara wisnu supaya ngrajah netrane ponang jabang bayi kang ana guwa garba, jalaran yen si jabang bayi darbe sipat genep, bakal mbebayani, bakal ngumbar angkara murka. Mula kanggo nyudha angkara murka, kudu bayi m,au digawe wuta. Lan klakon bayi dirajah netrane nganggo senjata Cakra dening Bathara Wisnu. Wekasan bayi lair, kahanane cacat netra (wutha) lan banjur kaparingan pusaka asma Raden Kuru iya Raden Dhestharata. Dadi yen mirutu versi iki, Raden Kuru iya Dhestarata iku tata gelare dadi putrane Abiyasa nanging sejatine utawa putrane Raden Asthbratha. Jalaran nalika Dewi Ambika kagarwa dening Prabu Kresna Dwipayana kahane wis dadi randha.

Sayembara

Nalika wis ngancik jaka tumaruna, Radèn Dhestharastra bisa palakrama anthuk Dewi Gendari, putriné Prabu Gendhara iya Prabu Suwala saka negara Gendhara Desa amarga saka jasane Pandhu (adine Dhestharata nunggal rama seje ibu). Déné critané mangkéné: Nalika Pandhu wus klakon mupu sayembara saka negara Mandhura, dheweke banjur kasil mboyong putri sekarkedhaton Dewi Kunthi iya Dèwi Prita. Ora mung kuwi wae, Pandhu uga antuk boyongan putri loro manèh, yaiku Dèwi Dèwi Madrim, putriné Prabu Mandrapati saka Mandaraka lan Dèwi Gendari saka Gendhara Desa. Pandhu olehe kaleksanan mboyong putri telu direwangi ngetokahe tètèsing ludira. Ewadéné, putri telu kuwi ora digarwa kabèh nanging salah sijiné malah nedya dicaosake marang ingkang raka, Raden Dhestharata. Putri tetelune iku banjur disowanake marang ingkang raka supaya milih salah sijine minangka garwané. Radèn Dhestharata sing wuta iya banjur milih kanthi ngrayangi padharane putri telu mau mbaka siji. Wusanane tibaning pamilih ana Dewi Gendari.

Dewi Gendari rumangsa karuna penggalihe amarga dipilih dadi garwane Raden Dhestharata. Kamangka Dewi Gendari kepingin banget dadi garwane Pandhu. Mula Dewi Gendhari gething banjur gething banget marang Pandhu kang dianggep wis ngloropake dheweke ana jurang kasangsaran. Mula Dewi Gendari banjur prasapa menawa yen dhak turune Pandhu ora bakal bisa akur lan tansah memungsuhan karo anak-anake. Sawisé sawetara anggoné bebrayan, wusanané Dewi Gendari nggarbini, lan banjur nglairake ponang jabang cacah satus kang banjur diarani Sata Kurawa iku. Ing tembe, putrane Dhestharata iku kabeh padha palastra ing perang Baratayudha mungsuh karo para Pandhawa, putrane Prabu Pandhu Dewanata kang cacahe mung lima kuwi