Kamaharajan

Aksara Latin

ꦗꦮ

Kamaharajan ya iku kumpulané organisasi pulitik ingkang gadhah wewengkon géografis ingkang wiyar. Dhèwèké mandhégani nagara, kelompok suku utawi ètnik lan bangsa. Punika dipunnyawijikaken lan kabawah kaliyan kaisar(monarki), utawi kanthi satunggal sistem papréntahan oligarki. Umpami ditiliki saking babagan géopulitik, tembung kamaharajan gadhah teges ingkang bèntèn, wiwit saka nagara teritorial ekstrim ing bagéyang kang paling kuat, nganti nagara kang dumadi saka gabungan kuthané nagara kang paling ringkih.

Ètimologi

Tetembungan Kemaharajan dimangertèni kawiwitan ing sajarah lan basa Indonésia ya iku saka prabawané India purba, nganggo sarana basa Sanskerta; Maharaja, ya iku "Raja kang sakdhuwuré Raja"; pramila tetembungan Kemaharajan ngrujuk marang Kerajan agung ingkang gadhah dedeg kang luwih dhuwur saka kerajan akèh liyané. Kemaharajan raya kaya ta Sriwijaya lan Majapahit diweruhi ing babagan sajarah Indonésia.

Tetembungan liya kang asalé saka prabawa Éropah, ya iku imperium ingkang kasil saka basa Latin duwé teges "kakuwatan" utawa "kewenangan".

Secara etimologi, penggunaan istilah "imperium" menunjukkan suatu nagara-bangsa terpusat yang kuat, akan tetapi dalam penggunaan yang lebih longgar juga merujuk pada perusahaan transnasional skala besar.

Struktur pulitik kemaharajan diyasa nganggé rong tata cara: (i) dumadi kemaharajan tèritorial mawi cara nguwasani langsung nganggo kakuwatan (polahé badan langsung kanggé netepi ambisiné kaisar), lan (ii) dumadi kemaharajan hegemonik gadhah watak koersif, nguwasani ora langsung mawi aturan kekuasaan (panyeruhan manawi kaisar saged meksa keéenginané). Konsep kapisan mènèhi kekuasaan kang luwih gedhé lan kontrol pulitik langsung, nanging mbatesi pengembangan sabanjuré amargi nyedhot kakuwatan militèr ing salah sawijining garnisun. Konsep kapindho, ya iku maringi kekuasaan kang luwih cilik dan kendali ora langsung, nanging mènèhi kalonggaran kakuwatan militèr supaya nglakokaké ekspansi saterusé. Kemaharajan teritorial (contoh: Kamaharajan Mongol, dan Kamaharajan Pèrsi) duwé ciri kawasan kang saya ngamba. Tetembungan kemaharajan uga ngrujuk kanggo kemaharajan maritim utawa thalasokrasi, (tuladha: Liga Délos lan Imperium Britania) mawi struktur ingkang luwih longgar lan wewengkone kang wis kasebar.

Kapustakan

• Gilpin, Robert War and Change in World Politics pp. 110–116
• Johan Galtung (Januari 1996), The Decline and Fall of Empires: A Theory of De-Development, Honolulu, diarsip saka sing asli ing 2008-02-22, dibukak ing 2008-01-06 Written for the United Nations Research Institute on Development, UNRISD, Geneva.
• Lens, Sidney; Zinn, Howard (2003), The Forging of the American Empire: From the Revolution to Vietnam: A History of American Imperialism, Plkuto press, ISBN 0745321003
• Bowden, Brett (2009), The Empire of Civilization: The Evolution of an Imperial Idea, University of Chicago Press, ISBN 9780226068145