Menyang kontèn

Gréja Bro, Gotland

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Gréja Bro saka njaba

Gréja Bro (Swèdhen: Bro kyrka) iku gréja Lutheran saka abad tengahan ing Bro, Gotland, Swèdhen. Dunungé ana sing sawijining situs suci pra-Kristen ing pulo iki. Gréja sing saiki isih katon iku dibangun abad kaping 13. Gagrag arsitèkturé camboran antara Romanesque lan Gotik. Gréja iki isih ngandhut sawetara inventaris saka abad tengahan, kalebu bak baptis déning Sigraf, lan lukisan témbok. Gréja iki kalebu Paroki Väskinde ing Kabiskopan Visby saka Gréja Swèdhen.

Sujarah

[besut | besut sumber]

Gréja sing saiki iki katoné dunungé ana ing situs suci pra-Kristiani. Cedhak gréja ana sumur sing miturut tradhisi yaiku sumur korban. Luwih konkrit manèh, laladan iki sugih ing paninggalan kuna, bakené asa sawetara watu gambaré saka abad kaping 5.[1][2][3]

Mulan bukané katoné gréja cagak dibangun ing abad kaping 12, nanging wis ora ana patilasané.[3] Gedhong sing saiki isih katon iku kalebu kategori gréja gamping, sing bokmanawa dibangun ing abad kaping 13.[1] Menara sing saiki, saka dasawarsa 1240-an, iku patilasan gedhong kapisan iki, sing gagragé miturut arsitèktur Romanesque.[3] Salawasé abad kaping 13, apsis anyar mawa gagrag Gotik nggantèni sing lawas sing sadurungé miturut gagrag Romanesque, lan katoné kubah anyar ya mèlu dibangun ing pungkasané abad iki. Kala iku katoné interior abad tengahan sing dipaèsi apik banget ya banjur ditambahaké.[1][2]

Sawisé iku ora ana owahan liya manèh sing ditambahaké ing jabaning gréja; nanging, interioré gréja kena pangaribawa rerengga tambahan lan pajajalan nglukis ulang lukisan témbok lawas ing taun 1686 lan sawetara ngrusak lukisan abad tengahan. Sawetara détail interior, kaya ta mimbar gréja lan altar, ya ditambahaké nalika jaman Barok. Senadyan mengkono, gréja iki panggah salah sijining gréja abad tengahan sing kalestarèkaké dhéwé in Pulo Gotland.[1][2][3]

Gréja Bro dina iki kalebu Paroki Väskinde ing Kabiskopan Visby saka Gréja Swèdhen.[4]

Arsitèktur

[besut | besut sumber]
Interior, pandulu marang kur

Gréja Bro iku nuduhaké camboran antara kagunan lan arsitèktur Romanesque lan Gotik, mawa sawetara détail Barok.[1] Menarané iku bangunan Romanesque pungkasan sing kukuh. Kubahé dhuwur, senthong Gotik mawa kubah sing ora kasokong déning pilar, nanging ngranggèh témbok.[3] Apsisé lurus, karakteristik kanggo gréja ing Pulo Gotland, lan ora separo bundher.[1]

Sawetara fries Romanesque, saka gréja sing luwih awal, dilebokaké ing gréja Gotik anyar iki kanthi sembarangan. Ya ana sawetara watu gambar lawas sing uga dilebokaké témbok gréja. Gréja iki ndarbèni gapura kidul sing diukir apik, mawa kapital ing sasisih nggambaraké mangsa timuré Kristus, Wungu Dalem Yésus lan Neraka, kamangka ing sisih sijiné ana godhong-godhongan sing diukir komplèks lan ndétail.[1][2]

Lukisan témbok iku nutupi jembaran interior gréja nganti akèh. Lukisan saka abad tengahan sing asli, nuduhaké adegan saka Kasangsaran Kristus, lan Maiestas Domini.[2] Lukisan-lukisan iki wis dilukisaké ing sawetara panggonan ing salawasé abad kaping 17 mawa rerengga motif akantus lan rerengga liyané. Gréja Bro isih ndarbèni bak baptis Romanesque sing asli, yaiku karyané bèngkèl utawa juru ukir watu sing ditepungi mawa jeneng Sigraf (udakara 1175–1210). Saka manten reca-reca abad tengahan sadurungé, namung salib kamenangan waé sing asalé saka tengahan abad kaping 12, sing isih ana.[1]

Réferènsi

[besut | besut sumber]
  1. a b c d e f g h Svahnström, Gunnar (1973). Lagerlöf, Erland (èd.). Gotlands kyrkor . Uddevalla: Rabén & Sjögren. kc. 104–107. ISBN 9129410355.
  2. a b c d e Jonsson, Marita; Lindquist, Sven-Olof (1987). Vägen till kulturen på Gotland . Visby: Gotlands fornsal. kc. 99–100. ISBN 91-971048-1-7.
  3. a b c d e Andrén, Anders (2011). Det Medeltida Gotland. En arkeologisk guidebok . Lund: Historiska Media. kc. 167–169. ISBN 978-91-85873-83-8.
  4. "Bro kyrka". gotland.se. Diarsip saka sing asli ing May 22, 2022. Dibukak ing January 1, 2019.

Pranala njaba

[besut | besut sumber]