Zébra grévy
Zébra grévy (Equus grevyi), uga kondhang minangka zébra imperial, iku ékuwin alasan lan tuwa. Zébra grévy dadi salah sawijining zébra sing mèh cures saka telung spésies zébra, loro spésies liyané ya iku zébra lebakan lan zébra gunung. Zébra grévy iki dijenengi padha karo pénemuné Jules Grevy. Jinis iki dadi anggota siji-sijiné sing kari saka subgenus Dolichohippus. Zébra grévy bisa ditemuaké ing Kenya lan Ethiopia. Manawa dibandingaké karo zébra liya, jinis iki dhuwur, nduwé kuping gedhé, lan garis-garisé luwih cilik.
Taksonomi lan jeneng
[besut | besut sumber]Zébra grévy dipratélaké pisanan déning tokoh naturalis saka Prancis ajeneng Émile Oustalet ing 1882. Dhèwèké njenengi padha karo Jules Grevy. Adaté, spésies iki kalebu Dolichohippus mawa zébra lebakan lan zébra gunung ing Hippotigris. Fosil ékuwin sing mirib zébra ditemuaké ing saindenging Afrika lan Asia ing pérangan Pliocene lan Pleistocene.[1] Conto sing wigati ya iku E. sanmeniensis saka Cina, E. cautleyi saka India, E. valeriani saka Asia tengah lan E. oldowayensis saka Afrika wétan.[1] Turunan sabanjuré saka fosil sing mau ing dhuwur dipitaya dadi simbah moyangé zébra grévy.[1] Zébra grévy modéren muncul nalika wiwitan jaman Pleistocene.[1] Zébra iki turunan monofilétik[2][3][4] lan ing 2013 manggonaké zébra grévy minangka takson nunggal takson karo zébra lebakan.[2]
Hubungané karo manungsa
[besut | besut sumber]Zébra grévy wis kondhang watara wong-wong Eropa awit jaman mbiyèn lan dienggo ing sirkus déning wong-wong Roma.[1] Nanging zébra jinis iki dilalèaké èwunan taun.[1] Nalika abad 17, raja Shoa (saiki dadi sèntral Ethiopia) ngèkspor loro zébra; siji menyang Sultan Turki lan liyané menyang gubernur Walanda ing Jakarta.[1] Kala 1882, pamaréntah Abyssinia ngirim siji menyang présidhèn Prancis, Jules Grevy. Kala semana kéwan dikenal minangka jinisé dhéwé lan dijenengi kanggo mulyakaké Grevy.[1]
Status lan konservasi
[besut | besut sumber]Zébra grévy wis ndrawasi.[5] Populasiné ana 15,000 nalika 1970 ning ing wiwitan abad 21 populasiné wis kurang saka 3,500, mrosot nganti 75%.[6]:11 Wetarané ana kurang saka 2,500 zébra grévy sing isih urip ing alam liyar. Ing pénangkarang ana kurang luwih 600 zébra grévy.[6]:20 Angonan zébra grévy urip ing konservasi White Oak, Yulee, Florida, Amérikah, papan lairé punjul 70 anakan jaran. Ing konservasi kui uga diadani panalitèn kongsi karo sentral konservasi babagan klumpukan lan kenthelan kama lan insèminasi gawéan kanggo njaga spésies.[7] Populasi zébra grévy wis dianggep stabil awit 2008.[5]