Polimer

Polimer punika zat utawi bahan ingkang kaanggep saking molekul ageng sanget ingkang dipunsebat makromolekul, kawangun saking akeh satuan ulang.^[2] Amargi gadhah macem-macem sifat,^[3] polimer sintetis lan alam dados penting lan sumebar ing gesang saben dinten.^[4] Polimer punika wiwit saking plastik sintetis ingkang kawentar kados ta polistirena ngantos dhateng biopolimer alam kados ta DNA lan protéin ingkang penting tumrap struktur lan fungsi biologis. Polimer, sintetis lan alam, dipunwujudaken liwat polimerisasi saking molekul cilik, ingkang dipunsebat monomer. Massa molekul agengipun, ingkang padhet kaliyan senyawa molekul cilik senyawa, ndadekaken sifat fisik unik kalebet ketangguhan, elastisitas dhuwur, viskoelastisitas, lan kemiringan kangge mbentuk struktur amorf lan semikristalin sanes kristal. Istilah "polimer" asalé saking basa Yunani πολύς (polus) ingkang tegesipun 'akeh, kathah', lan μέρος (meros) ingkang ateges 'bègian'. Istilah punika dipun-gawé déning Jöns Jacob Berzelius ing taun 1833, sanadyan kanthi définisi kang béda karo définisi modhèrn miturut IUPAC.^[5]^[6] Konsep modhèrn polimer minangka struktur makromolekul kang terikat kovalen dipun-usulaké ing taun 1920 déning Hermann Staudinger,^[7] piyambakipun ngupados bukti eksperimen kanggo hipotesis punika salami dasawarsa sabanjuré.^[8]

Struktur[besut | besut sumber]

Monomer lan satuan ulang[besut | besut sumber]

Kawontenanipun satunggaling polimer ingkang pisanan lan paling wigati punika identitas saking satuan ulang (residu monomer, ingkang ugi dipunsebat "mers") ingkang nyusun polimer kasebut. Nomenklatur polimer umumé dipunadharaken dhumateng jinis residu monomer ingkang nyusun polimer. Polimer ingkang namung ngandhut satunggaling jinis satuan ulang dipunsebat minangka homopolimer, dene polimer ingkang ngandhut kalih utawi langkung jinis satuan ulang dipunsebat minangka kopolimer. Terpolimer punika kopolimer ingkang ngandhut tigang jinis satuan ulang.

Mikrostruktur[besut | besut sumber]

Mikrostruktur saking polimer (kadhangkala dipunsebat konfigurasi) gegayutan kaliyan susunan fisik residu monomer ing dhateng rangka rantai. Punika ingkang dados unsur struktur polimer ingkang dipunbetahaken pambukaan ikatan kovalen supados saged dipungantos. Struktur polimer ingkang bermacam-macam saged dipundamel gumantung kaliyan monomer lan kondisi reaksi: Satunggaling polimer saged ngandhut makromolekul linear ingkang sabenipun mung ngandhut satunggaling rantai tanpa percabangan. Ing kasus polietilena tanpa percabangan, rantai punika dawa rantai n-alkana. Ugi wonten makromolekul ingkang bercabang kanthi rantai utama lan rantai sisi, ing kasus polietilena rantai sisi punika kelompok alkil.

Makromolekul linear, tanpa percabangan	Makromolekul ingkang bercabang	Struktur semi-kristalin saking polimer tanpa percabangan	Polimer ingkang alit cross-linking (elastomer)	Polimer ingkang langkung cross-linking (thermoset)

Sitiran[besut | besut sumber]

↑ Roiter, Y.; Minko, S. (2005). "AFM Single Molecule Experiments at the Solid-Liquid Interface: In Situ Conformation of Adsorbed Flexible Polyelectrolyte Chains". Journal of the American Chemical Society. 127 (45): 15688–15689. doi:10.1021/ja0558239. PMID 16277495.
↑ "Polymer on Britannica". 25 December 2023.
↑ Painter, Paul C.; Coleman, Michael M. (1997). Fundamentals of polymer science: an introductory text. Lancaster, Pa.: Technomic Pub. Co. kc. 1. ISBN 978-1-56676-559-6.
↑ McCrum, N. G.; Buckley, C. P.; Bucknall, C. B. (1997). Principles of polymer engineering. Oxford; New York: Oxford University Press. kc. 1. ISBN 978-0-19-856526-0.
↑ Yèn wonten satunggalé zat gadhah rumus molekul kang satunggal dados panglipat saking sanèsipun – kayata acetylene (Cithakan:Chem2) lan benzene (Cithakan:Chem2) – Berzelius nyebataken rumus panglipat punika "polimerik". Delengen: Jöns Jakob Berzelius (1833) "Isomerie, Unterscheidung von damit analogen Verhältnissen" (Isomeric, distingsi saking hubungan kang analoga kados punika), Jahres-Bericht über die Fortschitte der physischen Wissenschaften …, 12: 63–67. Saking kaca 64: "Um diese Art von Gleichheit in der Zusammensetzung, bei Ungleichheit in den Eigenschaften, bezeichnen zu können, möchte ich für diese Körper die Benennung polymerische (von πολυς mehrere) vorschlagen." (Kanggé bisa mènèhi tandha jinis katentreman punika ing komposisi [kang diiringi] kanthi bèda ing sipat-sipat, kula badhé nyaranaké penjenengan "polimerik" (saking πολυς, akèh) kanggé zat-zat punika.) Aslinipun dipun-terbitaké ing taun 1832 ing basa Swèdi minangka: Jöns Jacob Berzelius (1832) "Isomeri, dess distinktion från dermed analoga förhållanden," Årsberättelse om Framstegen i Fysik och Kemi, kaca-kaca 65–70; tembung "polymeriska" wonten ing kaca 66.
↑ Jensen, William B. "Ask the Historian: The origin of the polymer concept" (PDF). Journal of Chemical Education. 85 (5). Bibcode:2008JChEd..85..624J. doi:10.1021/ed085p624. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 18 Juni 2018. Dibukak ing 4 Maret 2013. {{cite journal}}: Invalid |url-status=mati (pitulung); Unknown parameter |kaca-kaca= ignored (pitulung); Unknown parameter |taun= ignored (pitulung)
↑ Staudinger, H (1920). "Über Polymerisation" [Babagan Polimerisasi]. Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft (ing basa Jérman). 53 (6). doi:10.1002/cber.19200530627. {{cite journal}}: Unknown parameter |kaca-kaca= ignored (pitulung)
↑ All cock, Harry R.; Lampe, Frederick W.; Mark, James E. (2003). Contemporary Polymer Chemistry (édhisi ka-3). Pearson Education. ISBN 978-0-13-065056-6. {{cite book}}: Unknown parameter |kaca= ignored (pitulung); line feed character in |last1= at position 4 (pitulung)

[1] Roiter, Y.; Minko, S. (2005). "AFM Single Molecule Experiments at the Solid-Liquid Interface: In Situ Conformation of Adsorbed Flexible Polyelectrolyte Chains". Journal of the American Chemical Society. 127 (45): 15688–15689. doi:10.1021/ja0558239. PMID 16277495.

[2] "Polymer on Britannica". 25 December 2023.

[PC1-3] Painter, Paul C.; Coleman, Michael M. (1997). Fundamentals of polymer science: an introductory text. Lancaster, Pa.: Technomic Pub. Co. kc. 1. ISBN 978-1-56676-559-6.

[MBB1-4] McCrum, N. G.; Buckley, C. P.; Bucknall, C. B. (1997). Principles of polymer engineering. Oxford; New York: Oxford University Press. kc. 1. ISBN 978-0-19-856526-0.

[5] Yèn wonten satunggalé zat gadhah rumus molekul kang satunggal dados panglipat saking sanèsipun – kayata acetylene (Cithakan:Chem2) lan benzene (Cithakan:Chem2) – Berzelius nyebataken rumus panglipat punika "polimerik". Delengen: Jöns Jakob Berzelius (1833) "Isomerie, Unterscheidung von damit analogen Verhältnissen" (Isomeric, distingsi saking hubungan kang analoga kados punika), Jahres-Bericht über die Fortschitte der physischen Wissenschaften …, 12: 63–67. Saking kaca 64: "Um diese Art von Gleichheit in der Zusammensetzung, bei Ungleichheit in den Eigenschaften, bezeichnen zu können, möchte ich für diese Körper die Benennung polymerische (von πολυς mehrere) vorschlagen." (Kanggé bisa mènèhi tandha jinis katentreman punika ing komposisi [kang diiringi] kanthi bèda ing sipat-sipat, kula badhé nyaranaké penjenengan "polimerik" (saking πολυς, akèh) kanggé zat-zat punika.) Aslinipun dipun-terbitaké ing taun 1832 ing basa Swèdi minangka: Jöns Jacob Berzelius (1832) "Isomeri, dess distinktion från dermed analoga förhållanden," Årsberättelse om Framstegen i Fysik och Kemi, kaca-kaca 65–70; tembung "polymeriska" wonten ing kaca 66.

[6] Jensen, William B. "Ask the Historian: The origin of the polymer concept" (PDF). Journal of Chemical Education. 85 (5). Bibcode:2008JChEd..85..624J. doi:10.1021/ed085p624. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 18 Juni 2018. Dibukak ing 4 Maret 2013. {{cite journal}}: Invalid |url-status=mati (pitulung); Unknown parameter |kaca-kaca= ignored (pitulung); Unknown parameter |taun= ignored (pitulung)

[7] Staudinger, H (1920). "Über Polymerisation" [Babagan Polimerisasi]. Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft (ing basa Jérman). 53 (6). doi:10.1002/cber.19200530627. {{cite journal}}: Unknown parameter |kaca-kaca= ignored (pitulung)

[8] All cock, Harry R.; Lampe, Frederick W.; Mark, James E. (2003). Contemporary Polymer Chemistry (édhisi ka-3). Pearson Education. ISBN 978-0-13-065056-6. {{cite book}}: Unknown parameter |kaca= ignored (pitulung); line feed character in |last1= at position 4 (pitulung)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]