Menyang kontèn

Sinoman

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Sinoman yaiku wong kang pagaweyané ladèn ing pasamuan[1]. Nyinom utawa rewang yaiku kegiatan sing ditindakake dening pemuda lan organisasi pemuda ing sawijining desa. Biasane ditemokake ing tlatah Jawa utamane Jawa Tengah, Jawa Timur lan Jogjakarta. Biasane ketemu Nyinom ing acara mantenan utawa manten lan uga ing acara liyane. Tiyang ingkang nindakaken kagiyatan rewang utawi nyinom piyambak dipunwastani Sinoman kangge priya saha Sinowati kangge wanita. Sinoman Sinowati piyambak ingkang ngladosi tamu undangan mliginipun ing bab konsumsi, pramila sedaya ingkang gegayutan kaliyan konsumsi menika tanggel jawabipun Sinoman saha Sinowati.

Pemimpin utawa sing biasa disebut “call center” yaiku wong utawa pemuda sing tugase ngatur lampahing kegiatan konsumsi, ing kene proses pembagian tugas marang sinowati endi titik-titik sing kudu diisi sinowati utawa ngenteni sinoman teka nggawa konsumsi ing  awujud cemilan, omben-omben utawa sega utawa panganan abot liyane. Kanggo nyepetake lakune, mesthine Sinoman lan Sinowati kudu bareng-bareng karo Rewang sing ana ing pawon, supaya panganane cepet tekan lan bisa dinikmati para tamu undangan.

Kaping pisanan, sinoman lan sinowati kudu nyiyapake panganan utama ing wektu sabanjure, biasane panganan cemilan diwenehake utawa diwenehake marang tamu undangan sawise waosan ayat-ayat suci Al-Qur'an, pemuda lan wanita ing sawijining komunitas, ing kasus iki sinoman lan sinowati kudu katon jumbuh karo paugeran sing ana kayata 1) Sinoman kudu nganggo seragam sinoman sing wis ditemtokake 2) Katon rapi lan uga nganggo celana ireng lan sepatu ireng.

Sasampunipun adicara menika dipunparingi dhaharan ingkang kapisan inggih menika awujud jajanan saha wedang. Wonten ing ngriku Sinoman saha sinowati mbeta nampan ingkang isinipun dhaharan ingkang badhe dipunparingaken dhateng para tamu undangan, kanthi nampan ing pundhakipun, sasampunipun rampung ngaturaken dhaharan dhateng titik-titik ingkang dipunisi dening sinowati utawi sinoman.

Sinoman bali nggawa nampan kanthi rapi. Sasampuning adicara sabubaripun adicara sampun rampung, sinoman saha sinowati tumuju dhateng kursi para tamu undangan saperlu dandanan, sami resik-resik kursi saha ngumpulaken barang-barang kaca, ing bab menika awujud gelas, tutup, gelas, piring saha sendok.

  1. Carane menehi supaya kepenak ing mripat, sing pisanan kudu mesem "sumeh" utawa supel, menehi yen kanthi mesem sing nampa uga bakal mesem, ora bisa mrengut sanajan wis kesel.
  2. Aja nyelehake barang apa wae ing kanthong sampeyan. (rokok, ponsel, lsp.)
  3. Nalika ngombe minuman dilarang nalika ngrokok.
  4. Priksa manawa ombenan kasebut ora ana umpluk utawa gelembung, yen ana bisa dicopot nganggo sendok.
  5. Nyelehake wedang/pangan ing meja sing wis disiapake
  6. Nggawa nampan isi pangan/omben ing pundhak.
  7. Yen sendok tiba, kudu diganti karo sing anyar.
  8. Yen kabeh tamu wis diwenehi suguhan, cara bali, contone, liwat ing ngarepe tamu/wong tuwa, posisi awak rada mlengkung.

Unggah-Ungguh

[besut | besut sumber]
  1. Wedangane ora panas banget, melas yen diombe,  dadi ora diombe utawa kudu ngenteni sedhela supaya ora kepanasen. Kejaba iku, mesakake uga marang wong kang ngombe, uga mesakake marang kang menehi, lumrahe wong wadon kulite tipis, yen wis panas, enggal diwutahake gelas, yen gelase ora pecah, mesthi panas. Mula luwih becik ditinggalake supaya ora panas banget.
  2. Cara nyelehake kanggo menehi tamu yaiku nyekel gelas ora saka pinggir gelas, nanging ing tengah, luwih becik yen tangan sampeyan resik, yen reged? Dadi cara nglebokake driji ora ana ing pinggir/lambe gelas nanging ing tengah utawa kira-kira cara nyekel ora cocog karo lambe sing ditekan, yen sampeyan menehi lan nampa langsung, yen sampeyan sijine ing meja ana cara uga, cara kanggo nyekeli iku padha, nanging sijine iku ing meja ditempelake jentik.
  3. Banjur yen ana panganan ing piring sing arep dipangan, posisi sendok ing piring dilebokake supaya tamu bisa langsung nggunakake. Bab kang sepele utawa sepele, ananging kadhang wong tuwa ngungkuli sesepuh Jawa.
  4. Upamane dadi praja ing papan kang lungguhe para tamu kabeh (nalika ana rombongan lsp) kang diparingake luwih dhisik, wong tuwa kudu nggawa, saka ing papan kang diaturake suguhan, banjur liwat. Contone, yen sampeyan pengin mlebu kanggo menehi nambani kanggo tamu. Jaman biyen isih praktek jongkok. Ana alesane, supaya ora nututi wong sing liwat, banjur uga mundur lan latihan ndo-dog (jaman mbiyen) lan cara nggawa ora nganggo peti kaca, nanging nganggo baki. , lan panganane nganggo tampah (crita saka jaman biyen).
  5. Kepriye mlebune kamar kanggo menehi suguhan kanggo jongkok banjur diwènèhaké dhisik marang sing luwih tuwa, banjur sing luwih enom, banjur nalika menehi wedang/pangan, ing jaman saiki akèh-akèhé kang padha ngeranting (pindhah wedang/pangan, dibantu tamu sing lungguh silo. -legged) banjur suwe saya ganti, nanging saben panggonan beda-beda, yen biyen ora kena dadi ngeranting, kudu diwenehi siji-sijine. Pamikire wong beda-beda, ora apa-apa yen ranting kanggo ngirit wektu, amarga yen ranting bakal luwih cepet menehi suguhan. Nanging sing cetha, nalika menehi suguhan marang tamu sing sliweran, aja nganti menthelengi wong-wong ing sakiwa tengene, kudu ora sabar.

Tata Cara

[besut | besut sumber]

Dadi pelayan ing papan pahargyan (resepsi ing desa) supaya kepenak ing mripat.

  1. Carane ngedhunake suguhan, ana wong 2 (luwih luwes pasangan lanang lan wadon), siji ngedhunke, sijine nggawa nampan. Ana macem-macem cara kanggo nggawa nampan, ana sing ana ing pundhak, ana sing ana ing ngarep dada. Nanging bakal luwih rapi yen bisa nganggo seragam, ing pundhake kabeh utawa ing ngarep dhadhane kabeh. Biasane gumantung saka bobot, saka jumlah ombenan lan bobote panganan. Nalika sing nyawisake omben-omben lan dhaharan ana ing papan-papan sing wis ditata (sing mlebu ruang resepsi yaiku wanita luwih dhisik, banjur sing nggawa suguhan), kalebu tamu sing ana. Wong sing menehi wedang lan panganan wis ana, contone Sinowati menehi ing papan sing wis ditemtokake. Sing wadon, upamane pelayan lanang lan wadon, sing wadon menehi suguhan, sing lanang nggawa nampan lan sing lanang golek pasangan. Contone Sinoman lan Sinowati, Sinowati ing tabel nomer 2, sabanjure Sinoman lan Sinowati tanggung jawab kanggo netepi baris grup.
  2. Banjur yen kabeh tamu wis diwenehi suguhan, cara bali, contone, liwat ing ngarepe tamu / wong tuwa, posisi awak rada mbungkuk.

Pungkasan

[besut | besut sumber]

Mangkono cara dadi abdi tamu ing desa (sinoman), mung saben panggonan beda-beda. Kuwi cara sing apik yen sampeyan dadi pelayan, utamane ing Jawa, nanging saben panggonan beda-beda, kita ngurmati saben liyane. Nanging kanggo mbandhingake kaya sing wis dakkandhakake, mbiyen, nalika dadi pelayan, sampeyan kudu jongkok, yaiku ing jaman biyen lan saiki, umume cara ngladeni kanthi ngeranting. Mulane kanggo nyimpulake wektu. Mula ayo, amarga saben papan tradhisional iku beda-beda, mula kudu diurmati. Ananging ingkang utami inggih menika kita ngurmati para tamu, kanthi boten mentheleng dhateng para tamu ingkang sami lenggah klentu.

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. Sesuluh Basa Jawi. Solo: Tiga Serangkai. 1981. kc. 49.

Pranala Jawi

[besut | besut sumber]

Tradisi Sinoman Archived 2023-03-04 at the Wayback Machine.

Mengenal Tradisi Sinoman yang Sudah Mulai Pudar Seiring Zaman

Sinoman, Tradisi Gotong Royong Khas Masyarakat Jawa

Tradisi Sinoman Sebagai Sistem Pertukaran Sosial Di Dalam Pelaksanaan Pesta Pernikahan Adat Jawa (PDF)

Sinoman, Behind the Scene Hajatan Pernikahan!

Sinoman: Sekelompok Pemuda yang Jadi Kunci Sukses Resepsi Pernikahan

Penanaman Nilai Gotong Royong Melalui Implikasi Kearifan Lokal Tradisi Sinoman Archived 2023-03-04 at the Wayback Machine.