Mama Aleta Baun
Mama Aleta Baun (lair tanggal 16 Maret 1966 ing Lelobatan, Mollo, Timor Tengah Kidul, Nusa Tenggara Wétan) iku aktivis lingkungan mungguhing hak-hak masarakat adat sing ngayoni pamelikan marmer ing Nusa Tenggara Wétan.[1]
Sajarah
[besut | besut sumber]Kawit taun 1980-an, pamaréntah wewengkon kanthi ilégal wènèh idin kupiya pamelikan marmer ing gunung kramaté wong Molo. Aktivitas iku tanpa babar blas karembugaké karo warga désa saenggon lan njalari gundhuling alas, gongsoring lemah, lan upasing kali, déné papan-papan iku dianggo warga nandur wit-witan pangan, usada, lan pangasil warna alami tumrap tenun.
Nalika taun 1990-an, Aleta Baun mutusaké nglawan lan ngadani protès marang kupiya-kupiya pamelikan. Bareng wanita cacah telu liyané, dhèwèké nglumpukaké sengkuyungan saka désa-désa kanthi lumaku enem jam.[2] Protèsé iku njalari piwales saka péhak pamelikan sing mawa pangrodapeksa. Mulané, Mama Aleta Baun oncat ndhelik menyang alas awit kaincim diperjaya. Masiya kaintimidhasi, Aleta Baun panggah kampanye nglawan suwéné 11 taun.[2]
Ujungé ya iku nalika taun 2006 Aleta Baun kasil nglumpukaké sengkuyungan atusan warga désa, sing saka cacah iku ana wong wadon 150 padha nenun sangareping kori pamelikan lan padha manggoni Gumuk Anjaf lan Gumuk Nausus ing pèrèng gunung kramat salawas sataun. Wong lanang padha mbiyantu ngopèni anak, olah-olah, lan ngirimi panganan tumrap para wanita sing nenun ngalang-alangi tukang-tukang pelik.[2] Awit saka pandhedhes wong-wong njeron lan njaban rangkah sing nyengkuyung para wanita panenun, pamelikan tundhoné diendheg nalika taun 2007 lan 2010[3] lan padha kukut saka papan kono.[4]
Rujukan
[besut | besut sumber]- ↑ satuharapan.com, Sinar Kasih,. "Satu Harapan: Aleta Baun Pejuang Lingkungan Hidup Menerima Goldman Environmental Prize". SatuHarapan.com. Dibukak ing 2016-12-08.
{{cite web}}: CS1 maint: extra punctuation (link) - ↑ a b c VIVA.co.id, PT. VIVA MEDIA BARU-. "Aleta Baun, Perempuan Pahlawan Lingkungan dari NTT". Dibukak ing 2016-12-08.
- ↑ "Mama Aleta raih "Goldman Environmental Prize 2013" - ANTARA News". www.antaranews.com. Dibukak ing 2016-12-08.
- ↑ Hudiono, Esthi Susanti; Bodjawati, Seruni (2019). Perempuan-Perempuan Menggugat (Literasi Rupa Sejarah Perempuan Indonésia). Yogyakarta: Media Pressindo bekerjasama dengan Komunitas Inklusi Sosial dan Perdamaian Indonésia. kc. 147–151. ISBN 978-623-7254-10-2.