Langen Mandra Wanara
Langen Mandra Wanara inggih menika salah satunggaling genre drama beksam Jawi ingkang dipundamel déning KPH Yudanegara III kinten-kinten taun 1890. Drama beksan punika adhedhasar cariyos Ramayana ingkang dipunkembangaken wonten ing kompleks Kepatihan. Ebah-ébahipun dipun tembangaken kanthi jogèd jèngkèng (posisi lenggah ing suku) saha antawacana dipun tembangaken kanthi tembang macapat. KPH Yudanegara III minangka mantunipun Sri Sultan Hamengku Buwana VII ugi Patih Dalem ingkang kagungan gelar KPAA Danureja VII. Rikala taksih alit, KPH Yudanegara III remen sanget dhateng seni pagelaran drama beksan rakyat Srandhul ingkang mendhet lampahan saking Serat Menak. Nanging, KPH Yudanegara II minangka bapakipun KPH Yudonegara III kados-kados boten rena yèn putranipun naming ndhèrèk seni kerakyatan. KPH Yudanegara II lajeng maringi saran supados KPH Yudonegara III nggarap seni pagelaran gagrag kraton kanthi mendhet lakon saka wiracarita Ramayana.[1][2]
Beksan saka Rakyat
[besut | besut sumber]Kamirungganing Langen Mandra Wanara inggih punika gerak beksan ingkang dipun tindakaken kanthi jènkèng. Puniki sengaja dipun damel kanggé mbèntenaken kalihan wujud beksan ing kagunan Wayang Wong. Langen Mandra Wanara ing pagelaranipun mendhet cariyos saking serat Ramayana. Unsur beksan ing seni pagelaran puniki kebak sanget sanajan ugi migunakaken antawacana. Iringan musik kanggé pagelaran Langen Mandra Wanara migunakaken sèt gamelan kalihan Sindehn saha Dhalang. Gerakan-gerakan beksan ing Seni Pentas Langen Mandra Wanara wontenipun gamelan pancèn perlu. Sasanèsipun kanggé mbentuk swasana pagelaran, gamelan ugi nggadhahi piguna kanggé maringi greget ngiringi gerakan-gerakan ingkang dipun tindakaken déning para pambeksa. Dhalang minangka pimpinan kaliyan pengatur pagelaran. Déné urut-urutanipun Langen Mandra Wanara saking wiwitan ngantos pungkasaning pagelaran dipun ringkes ing Serat Kandha.[3] Serat Kandha dados tuntunan dhalang anggenipun mimpin pagelaran. Wosipun Serat Kandha inggih punika
1. Pembagian lakon ing larik.
2. Medal lan mlebet pemain ing pagelaran.
3. Gendhing ingkang dipun ginakaken.
4. Antawacana ingkang di[un ginakaken.
Uga delengen
[besut | besut sumber]Rujukan
[besut | besut sumber]- ↑ Kraton Yogya, Admin (2019-09-09). "Beksan Langen Mandra Wanara Kagungan Dalem Kraton Ngayogyakarta". Kraton Yogyakarta. Dibukak ing 2023-02-21.
- ↑ WBTB, Admin (2016-01-01). "Warisan Budaya Langen Mandra Wanara (saking Basa Indhonésia)". Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. Dibukak ing 2023-02-21.
- ↑ Manadotopnew, Admin (2014-07-27). "Sujarah Seni Langen Mandra Wanara (saking basa Indhonésia)". Manado Top News. Dibukak ing 2023-02-21.