Menyang kontèn

Dongmyeong saking Goguryeo

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Dongmyeong saking Goguryeo
Hangul동명성왕 utawi 동명왕
Hanja東明聖王 utawi 東明王
Alihaksara Koréa Kang SinampurnaDongmyeong-seongwang utawi Dongmyeong-wang
McCune–ReischauerTongmyŏng-sŏngwang utawi Tongmyŏng-wang
Jeneng lair
Hangul고주몽 utawi 추모
Hanja高朱蒙 utawi 鄒牟
Alihaksara Koréa Kang SinampurnaGo Jumong utawi Chumo
McCune–ReischauerKo Ch'umong utawi Ch'umo

Dongmyeong saking Goguryeo (58 SM - 19 SM, Jumeneng 37 SM – 19 SM), dipuntepangi ugi minangka Jumong, inggih menika raja ingkang madegaken karajan Goguryeo, salah satunggal saking Tiga Karajan Korea. Wonten ing salebeting Prasasti Raja Gwanggaeto, piyambakipun menika kaukir kanthi nama "Chumo-wang" (Raja Chumo). Wonten ing salebeting babad Samguk Sagi lan Samguk Yusa, piyambakipun menika dipuntepangi minangka ingkang asalipun menika saking Wangsa Go. Samguk Sagi menika ugi nyerat Jumong minangka Chumo utawi Sanghae (象解). Jumong ugi dipunmangertosi wonten kathah nama ing manéka cathetan sajarah kados déné Chumong (추몽, 鄒蒙), Jungmo (중모, 中牟 utawi 仲牟), lan ugiDomo (도모, 都牟).[butuh sitiran]

Wiyosipun lan legendha

[besut | besut sumber]

Legendha madegipun karajan Goguryeo menika kaserat wonten ing babad-babad Korea, kalebet wonten ing Prasasti Gwanggaeto. Ringkesan legendha ingkang kathah piyambak dipunmangertosi menika kaserat wonten ing babad Samguk Sagi, Samguk Yusa, sarta Buku Raja Dongmyeong saking Dongguk I sangguk jip ("Kumpulan Seratan Mantri Yi") déning Yi Gyu-bo.

Sianosa mekaten, kathah ingkang boten jumbuh ingkang dipunserat déning cathetan-cathetan kasebat setunggal kaliyan sanèsipun, mliginipun bab sinten sejatosipun bapakipun Jumong. Wonten ing sapérangan sumber sejarah, ngandharaken bilih Jumong menika putra saking Hae Mosu lan Yuhwa. Wonten ing salebeting cathetan bab legendha dipunandharaken bilih Hae Mosu menika putra déwa langit, lan Yuhwa menika putri saking déwata kali Habaek. Ing satunggaling dinten Hae Mosu kapanggih kaliyan Yuhwa wonten ing satunggaling kali, ananing déwata kali menika nyuwun supados Hae Mosu késah. Déwata Habaek lajeng nyuwun Yuhwa tindak dhateng Ubalsu lan wonten ing mriku piyambakipun menika kepanggih kaliyan Raja Geumwa saking karajan Dongbuyeo. Wonten ing papan kasebat Yuhwa miyosaken setunggal endhog, ingkang sasampunipun kénging cahya srengéngé. [butuh sitiran] Geumwa nyobi ngrisak tigan kasebat lan maringaken dhateng kéwan supados dipuntedhi, ananging kéwan kasebat malah njagi. Geumwa lajeng mangsulaken tigan kasebat dhateng Yuhwa, lan saking tigan kasebat miyos satunggaling bayi kakung ingkang dipunparingi asma Jumong ingkang ateges "pemanah handal" wonten ing basa Buyeo.

Ijrah saking Dongbuyeo

[besut | besut sumber]

Jumong menika kondhang awit kapinteranipun minangka pemanah. Pérangan kasebat damel putra makutha iri lan piyambakipun meksa supados Jumong kesah nilar istana Dongbuyeo.[1] Nalika piyambakipun dumugi ing wewengkon kidul kali, piyambakipun ndadosaken setunggal gangsal klompok suku wonten ing Jolbon lajeng madegaken karajan Goguryeo. Jumong paring pinangan dhumateng putri lurah (kepala suku) Jolbon, So Seo-no.

Jumeneng

[besut | besut sumber]

Nalika taun 37 SM, Jumong madegaken karajan Goguryeo, lan piyambakipun dados raja ingkang sapisan. Wonten ing taun ingkang sami, Raja Songyang saking negeri Biryu menika nyerah sasampunipun Jumong paring pambiyantu anggènipun nglawan serangan saking suku Malgal. wonten ing taun 34 SM, Jumong menika mbangun ibukota ingkang sepisan lan istana ingkang dipunparingi nama Jolbon-seong. Nalika taun 28 SM, Jumong saged ngalahaken karajan Okjeo kanthi ngirim hulubalang Bu Wiyeom. Wonten ing taun ingkang sami ugi, ibu saking Jumong inggih menika Yuhwa tilar donya wonten ing istana Dongbuyeo lajeng dipunsarékaken minangka ratu, sinaosa piyambakipun menika namung selir raja.

Jumong menika ngirim setunggal abdi lan paring sesembahan bebungah dhumateng Raja Geumwa awit saking kawicaksananipun. Ing taun 19 SM, garwa sepisan Jumong, nalika wonten ing negeri Dongbuyeo, Ye Soya, keplayu dhateng Goguryeo sareng kaliyan putranipun ingkang anama Yuri.[2] Ye lajeng dipunangkat dados ratu ingkang ndamel mèri So Seo-no. So rumaos kuwatir awit posisi kekalih putranipun amargi Jumong menika langkung remen marang Yuri. So Seo-no lajeng nilaraken istana lan tumuju kidul sareng kaliyan kekalih putranipun, Biryu lan Onjo. Onjo samangké dados raja sepisan wonten ing karajan Baekje.

Sédanipun lan ahli waris

[besut | besut sumber]

Jumong menika tilar donya ing taun 19 SM kanthi yuswa 40 taun.[3] Putra Makutha Yuri makamaken Raja Jumong wonten ing makam ageng awujud piramida, sarta maringi gelar "Chumo-Seong Wang".

Karajan Goguryeo ingkang dipunwangun déning Jumong menika tuwuh dados negara ingkang makmur lan santosa. Goguryeo saged madeg sedangunipun 705 taun lan dipunparéntah déning sakathahipun 28 tiyang raja Dinasti Go dumugi ing pungkasan saged dipunkalahaken déning karajan Silla ingkang nyambut damel sesarengan kaliyan Dinasti Tang. Warisan Goguryeo menika dipunparingaken dhumateng karajan Balhae lan pungkasan dhumateng Goryeo. Trah Jumong samenika tasih gadhah marga "Go".

Kulawarga

[besut | besut sumber]
  1. Yuri (Raja Yuri),
  1. Biryu
  2. Onjo

Pirsani ugi

[besut | besut sumber]

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. (ing basa Koréa) 동명왕 신화(東明王神話) (주몽 신화)
  2. 十九年 夏四月 王子類利自扶餘與其母逃歸 王喜之 立爲太子, 《Samguksagi》 tentang Goguryeo, volume 13.
  3. 秋九月 王升遐 時年四十歲 葬龍山 號東明聖王, 《Samguksagi》 tentang Goguryeo, volume 13
Cithakan:S-pre
Dongmyeong saking Goguryeo
Tilar donya: 19 SM
Gelar kabangsawanan
New creation Raja Goguryeo
37 SM – 19 SM
Kang sawisé
Yuri
Kang sadurungé
Ugeo saking Gojoseon

Cithakan:S-tul

Kang sawisé
Yuri
Onjo saking Baekje

Cithakan:Monarki Goguryeo