Candhi Merak
Candhi Merak utawa Candi Batara Gana iku salah sawijine candhi Hindu ing tlatah Klaten, prenahe ana ing Dukuh Candi, Desa Karangnongko, Kecamatan Karangnongko, Kabupatèn Klathèn. Candhi iki misuwur amarga naté dadi bahan skripsine R. Soekmono, arkeolog pisanan Indonesia.
Candhi Merak dibangun udakara ing tahun 830-900 M dening Kerajaan Mataram Kuno. Candhi Merak katemokake ing 1920, banjur dipugar ing 1985, 2008, 2010, lan 2011 dening BP3 utawi BPCB Jawa Tengah. Ukuran komplekse udakara 8,4 meter. Kompleks candhine kasusun saka siji candhi utama lan telung candhi perwara (pendamping). Candhi utama madhep ngetan, perwarane madhep ngulon. Candhi utama uwis rampung kapugar nanging candhi perwarane durung dipugar amarga mung gari bagian bhurloka.
Ing pintu masuk sebelah wetan, ana makara sing bentuk ndase nganggo ndas ula. Ing pipi tangga ana relief wit kalpataru lan yaksa lagi nyekel gadha. Ing jero candhi ana yoni, ananging lingga-ne wis ra ana. Yoni-ne kagambar relief bulus (avatar Dewa Wisnu) lembu utawa nandi (wahana Dewa Siwa), lan ula utawa naga. Ing candhi iki uga ana arca Dewa Kartikeya utawa dewa perang, ananging mung gari sikile. Mburi candhi ana arca Ganesha utawi Batara Gana kang durung rampung utawa unfinished.
Rujukan
[besut | besut sumber]Candi Indonesia Seri Jawa (Jakarta: Direktorat PCBM, 2013), hlm. 183-184
V.M.Y Degroot, Candi Space and Landscape: A Study on the Distribution, Orientation and Spatial Organization of Central Javanese Temple Remains (Leiden: Universiteit Leiden, 2009), hlm. 189-190
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Candhi Merak. |